Written By
Vũ Dương | DKN
Cựu Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev đã đón sinh nhật lần thứ 90 vào hôm thứ Ba (ngày 2/3) trong bệnh viện. Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã gọi điện chúc mừng ông. Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng gửi một email đặc biệt chúc mừng sinh nhật ông, ca ngợi ông là một “chính trị gia kiệt xuất”, người có ảnh hưởng đến sự phát triển của lịch sử thế giới, theo Sound of Hope.
Theo Hãng thông tấn Sputnik của Nga, ngày 2/3 là sinh nhật lần thứ 90 của cựu lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev. Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier, Thủ tướng Đức Angela Merkel, Thủ tướng Anh Boris Johnson, Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng nhiều nhà lãnh đạo quốc gia khác đều gọi điện chúc mừng.
Tổng thống Mỹ Biden viết trong thông điệp chúc mừng: “Thay mặt người dân Mỹ, tôi xin gửi lời chúc mừng sinh nhật lần thứ 90 đến ông Mikhail Gorbachev. Đây là một cột mốc quan trọng trong cuộc đời huyền thoại của ông. Cảm ơn ông vì lòng trung thành với tự do và những quyết định khó khăn nhưng cần thiết mà ông đã thực hiện trong nhiều thập kỷ qua. Với lòng dũng cảm của ông, thế giới đã trở nên an toàn hơn và đây vẫn là nguồn cảm hứng cho đến ngày nay”.
Thông điệp chúc mừng của Tổng thống Nga Putin cũng được đăng tải trên trang web chính thức của Điện Kremlin, ông Putin ca ngợi ông Gorbachev là một nhân vật thông minh và phi thường, “một chính trị gia kiệt xuất của thời đại chúng ta, người đã có tác động lớn đến sự phát triển của lịch sử trong nước và thế giới”.
Người phát ngôn của Quỹ Gorbachev, Vladimir Polyakov, hôm thứ Ba cho biết rằng người thân, bạn bè và những người đã từng làm việc cùng ông Gorbachev đã tổ chức một bữa tiệc mừng sinh nhật thông qua video trực tuyến Zoom, rất nhiều lời chúc từ khắp nơi trên thế giới được gửi đến ông.
Ông Polyyakov nói rằng do chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, ông Gorbachev tuổi cao đã được cách ly trong bệnh viện trong vài tháng để tránh lây nhiễm, nhưng ông vẫn giữ liên lạc với gia đình và bạn bè qua video.
Tạp chí Time từng thỉnh mời ông Gorbachev thảo luận về tác động của đại dịch đối với tình hình thế giới. Ông cho rằng trên thực tế, chiến tranh và vũ khí từ lâu đã không thể giải quyết được nhiều vấn đề toàn cầu. Ngày nay, mục tiêu hàng đầu của các nhà lãnh đạo các nước phải là đảm bảo an toàn cho con người, tức là cung cấp thực phẩm, nước, môi trường trong sạch và chăm sóc sức khỏe cho người dân. Ông cũng kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới đừng lấy quan điểm quân sự mà suy nghĩ về các sự kiện thế giới và chính trị quốc tế, đồng thời kêu gọi các nước cắt giảm chi tiêu quân sự ít nhất 10%.
Ông Gorbachev là vị tổng thống đầu tiên và cuối cùng của Liên Xô. Ông là nhà lãnh đạo Liên Xô từ năm 1985 đến năm 1991, đầu tiên là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô, Chủ tịch Xô viết Tối cao Liên Xô, và sau đó là Tổng thống Liên Xô. Sau khi ký kết “Hiệp định Belovezha” vào tháng 12/1991, ông Gorbachev tuyên bố từ chức Tổng thống Liên Xô.
Trước khi ông Gorbachev lên nắm quyền, Liên Xô cũ đang đứng trước nguy cơ khi nhiều lãnh đạo già yếu hoặc qua đời. Cuối năm 1982, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Leonid Brezhnev, 72 tuổi, qua đời. Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Liên Xô, Yuri Andropov, 70 tuổi, nhậm chức Tổng Bí thư. Tuy nhiên chỉ 2 năm sau, ông Andropov qua đời vì bạo bệnh. Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Liên Xô, Konstantin Chernenko, lên thay, nhưng chỉ sau 1 năm cầm quyền, ông Chernenko qua đời vì bạo bệnh.
Liên Xô đã tổ chức quốc tang 3 năm liên tục, có lẽ vì lý do này mà Đảng Cộng sản Liên Xô quyết định chọn ra một người trẻ lên thay, nhìn từ góc độ này, ngày 11/3/1985, ông Mikhail Gorbachev khi ấy 54 tuổi, được bầu làm Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô
Sau khi ông Gorbachev nhậm chức, ông đã thực sự thể hiện phong cách cải cách năng động hơn. Ở trong nước, ông lần đầu tiên “công bố sự thật lịch sử”, từng bước vén mở và thừa nhận các vấn đề lịch sử của thời đại Stalin, bao gồm cả việc sửa lại án oan sai và trả lại danh dự cho những người bị bức hại trong thời kỳ “Đại Túc Phản”. Tiếp theo là một loạt cải cách dân chủ. Trong thời gian chủ trì công tác tại Hội đồng Tối cao Liên Xô, ông đã đề xuất thành lập chế độ tổng thống, hủy bỏ điều khoản hiến pháp rằng đảng lãnh đạo đất nước.
Trên trường quốc tế, ông Gorbachev bắt đầu đàm phán với Hoa Kỳ về việc cắt giảm vũ khí hạt nhân và giải phóng Đông Âu, chính những động thái này đã giúp chấm dứt chiến tranh lạnh. Những cải cách mà ông Gorbachev thúc đẩy ở Liên Xô đã dẫn đến sự sụp đổ của Bức tường Berlin vào năm 1989, kéo theo sự sụp đổ của các chính quyền cộng sản châu Âu và sự giải thể của Liên Xô.
Ông Gorbachev tin rằng cách tốt nhất để đảm bảo an ninh quốc gia là duy trì và nâng cấp các cơ chế dân chủ. Ông đặc biệt tự hào về chính sách cải cách và mở cửa mà ông đã thúc đẩy khi nắm quyền và coi đây là thành tựu nổi bật nhất trong cuộc đời của mình, nó đã cho phép người Nga giành được tự do và thúc đẩy Liên Xô từ bỏ hệ thống tập quyền.
Năm 1987 và 1989, ông Gorbachev hai lần được tạp chí Time của Mỹ bầu chọn là nhân vật kiệt xuất của năm, và đoạt giải Nobel Hòa bình năm 1990.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Latvia, Edgars Rinkevics, ca ngợi trên Twitter, “Các chính sách cải cách và mở cửa của ông Gorbachev là nhằm cứu lấy nước Nga, nhưng ngược lại chúng đã đẩy nhanh sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội và mở ra con đường tự do cho hàng triệu người”.
DKN.TV