Written By
ĐÔ ĐỐC TRỊNH HÒA
11 Jun 21
Chiều nay Annapolis mưa dầm, sở làm vắng tanh. Tôi nhìn vào kệ sách lặng lẽ nơi góc phòng, nơi đó có nhiều cuốn sách tôi mua ngẫu hứng nhưng chưa hề đọc.
Lướt qua các gáy sách, tôi bỗng nhận ra tác giả Stavridis, một cây bút kiệt xuất của Hải Quân Mỹ. Ông là cựu đô đốc 4 sao và cũng là cựu tổng tư lệnh NATO. Ông là tác giả của 2 cuốn cẩm nang sĩ quan Hải Quân mà các thiếu uý, trung uý luôn mang theo mình.
Tôi mua cuốn sách này vì đó là ấn bản đặc biệt có chữ ký của ông, được bán ngay tiệm bán đồ lưu niệm của học viện quân sự.
Sách có tựa đề “Sailing True North”. True North là toạ độ tuyệt đối tính theo vị trí của trái đất tính theo chiều kim đồng hồ. 0 độ cũng chính là 12 giờ trưa. Tương tự 90 độ là kim đồng hồ chỉ 3 giờ. Tàu bè đi biển thì lộ trình là những toạ độ chớ không có xa lộ trên biển.
Tựa đề phụ của cuốn sách là: Ten Admirals and the Voyage of Character, tạm dịch là 10 vị đô đốc và cuộc hải trình đầy cá tính. Tôi mua vì thương hiệu của đô đốc Stavridis, và cũng vì lịch sử của Hải Quân Mỹ.
Mua xong, tôi để trên kệ sách trong phòng làm việc gần 1 năm trời.
Hôm nay bỗng có cảm hứng đọc sách, tính chọn một chương để đọc. Tình cờ tôi thấy chữ ‘Zheng He’, tiếng Việt là Trịnh Hoà, tôi bàng hoàng nhận ra Trịnh Hoà chính là 1 trong 10 vị đô đốc Hải Quân vĩ đại trong lịch sử thế giới được phương Tây công nhận.
Trịnh Hoà tên thật là Mã Hoà, người Hồi ở Vân Nam. Khi Chu Nguyên Chương phái quân tới Vân Nam để tiêu diệt tàn dư của nhà Nguyên thì cánh quân của hoàng tử thứ 4, Chu Đệ, có hỏi một cậu bé 10 tuổi về tung tích của quân phản loạn. Cậu bé Mã Hoà khảng khái không chỉ điểm. Chu Đệ thích quá, đem về cung thiến cho làm Thái Giám ở bên mình.
Sau này Chu Đệ chiếm ngôi cháu trai để trở thành Minh Thành Tổ. Mã Hoà dù là một hoạn quan nhưng to lớn vạm vỡ, thích học cưỡi ngựa bắn cung và quân sự. Vì họ Mã ở Vân Nam vốn là dòng họ theo đạo Hồi, Minh Thành Tổ ban ân sủng cho Mã Hoà được đổi họ. Ông ta chọn họ Trịnh, và từ đó Thái Giám Trịnh Hoà có tên mới thuộc Hán tộc. Nhờ tài trí hơn người, ông được làm Thuỷ Sư Đô Đốc.
Đầu thế kỷ 15, hạm đội của Trịnh Hoà có thể là lớn nhất thế giới, có gần 100 bảo thuyền với kích cỡ vô địch thế giới thời đó. Đội quân của ông lên tới 3 vạn người. Nếu so với đội quân thám hiểm của Columbus tới Châu Mỹ thì đội quân của Trịnh Hoà lớn gấp 300 lần. Columbus chỉ có dưới 100 người.
Sau khi Chu Đệ chết, sự ủng hộ dành cho Trịnh Hoà giảm dần. Trịnh Hoà qua đời trên Ấn Độ Dương sau 28 năm công du ngoại quốc với 7 lần xuất dương. Hiện tại bên Nam Dương và Mã Lai đều có đền miếu thờ Trịnh Hoà, vì ông có công phát dương Hồi Giáo ở Đông Nam Á, mở rộng giao thương và ngoại giao hàng hải.
Những chiếc bảo thuyền của ông mang theo đồ gốm, sơn mài và lụa của Trung Quốc đem trao đổi với gia vị của Ấn Độ, vàng bạc từ Trung Đông và các tài nguyên từ Châu Phi. Bởi vậy những chiến thuyền của ông mới có danh hiệu Bảo Thuyền (Treasure Ship). Các vua đời sau của nhà Minh lại bế quan toả cảng, không hiểu vì sao dìm luôn cái lịch sử của Trịnh Hoà. Không biết có phải ông là hoạn quan hay vì ông là tín đồ đạo Hồi mà các triều đình sau này muốn quên ông đi ?
Có 1 người không quên ông. Đó là Tập Cận Bình. Di sản của Trịnh Hoà là món quà trời ban cho tham vọng tái xây dựng Con Đường Tơ Lụa trên biển của Tập. Năm 2017, Tập đi thuyết giảng khắp thế giới dùng cái tên Trịnh Hoà như là biểu tượng ngoại giao hoà bình. Sự thật là Trịnh Hoà không gây chiến hay xâm chiếm nước nhỏ bằng cả trăm bảo thuyền của mình.
Có một chi tiết là Tập Cận Bình dùng Trịnh Hoà để công bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Hắn nói Trịnh Hoà từng thám hiểm và khám phá ra quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Thực tế cho thấy, thời nhà Minh, 2 quần đảo này thuộc Chiêm Thành. Với sức mạnh của hạm đội Trịnh Hoà thì 2 quần đảo này chỉ đáng là nơi cho chim ỉa. 100 bảo thuyền với toàn hàng cao cấp thì phải tìm những hải cảng lớn mà cập vào buôn bán, chớ ghé lại Hoàng Sa hay Trường Sa thời đó chắc chỉ có phân chim.
Đến thời Minh Mạng thì Hoàng Sa vẫn còn rất hoang vắng. Đó là bằng chứng.
Cuộc đời Trịnh Hoà cũng đáng buồn. Công trạng của ông thuộc hàng Thuỷ Sư Đô Đốc vĩ đại nhất của Trung Hoa nhưng ông lại là tín đồ đạo Hồi lại là hoạn quan, một giai cấp bị khinh rẻ trong dân gian.
Rồi tôi lại nghĩ tới nước Đại Việt ngày xưa cũng có 1 hoạn quan tương tự, lại là 1 vị tướng giỏi nhất nhì trong lịch sử dân tộc. Còn nếu nói về quy mô cuộc chiến thì ông đứng số 1, vì các vị tướng còn lại chỉ là đấu tranh vệ quốc, còn ông thì xâm lược cả nước lớn. Đó là quan thái giám Lý Thường Kiệt.
Lịch sử vốn công bằng. Chỉ có sử gia là thiên vị. Đã đến lúc trả lại cho lịch sử những gì thuộc về lịch sử. Thuỷ sư đô đốc số 1 của Tàu là người Hồi Giáo, lại là một hoạn quan. Tài năng của ông đã được Phương Tây công nhận. Không nên dùng tên tuổi của ông để nguỵ biện cho tham vọng xâm chiến lãnh hải của nước khác, vì ngày xưa ông đã không làm điều đó.