Written By
BBC News
09/3/2022
Nguồn hình ảnh, PA Media
Chụp lại hình ảnh,
Chiến đấu cơ MiG của Nga – hình minh họa
Hoa Kỳ cuối cùng đã bác bỏ đề nghị của Ba Lan cung cấp cho Mỹ một số chiến đấu cơ MiG 29 để chuyển cho Không quân Ukraine.
Ý tưởng được Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Antony Blinken nêu ra, và sau đó, các bộ trưởng của Ba Lan nói họ muốn chuyển MiG 29 của nước này sang căn cứ Ramstein của Hoa Kỳ ở Đức. Từ đó, chiến đấu cơ có thể được đưa tới Ukraine vì các phi công Ukraine chỉ quen bay các loại máy bay quân sự do Liên Xô (cũ) thiết kế.
Đổi lại, Ba Lan sẽ nhận chiến đấu cơ F-16 từ Mỹ.
Tuy nhiên, hôm 08/03, Ngũ Giác Đài bác bỏ kế hoạch này, cho rằng nó “quá phức tạp”.
Các báo tiếng Anh trích lời quan chức Hoa Kỳ nói việc cải tiến hoặc điều chỉnh hệ thống thông tin liên lạc trên các phi cơ này cho phù hợp với các tiêu chuẩn của Ukraine, nước nằm ngoài Nato, xem ra không dễ.
Ngoài ra, có ý kiến nói Hoa Kỳ không muốn để Nga coi đây là hành động trực tiếp can thiệp vào các cuộc không chiến Ukraine-Nga.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong diễn văn đọc trước Quốc hội Anh hôm 08/03 qua video từ Kyiv yêu cầu Anh và Phương Tây hỗ trợ vũ khí, gồm cả phi cơ.
Không chiến, tăng chiến hay chỉ bắn phá?
Cho đến nay, sau hai tuần xung đột, trên chiến trường Ukraine chưa xảy ra các trận không chiến như người ta trông đợi.
Khi cuộc xâm lăng bắt đầu hôm 24/02, nhiều ý kiến từ giới quân sự, tình báo Phương Tây cho rằng ông Vladimir Putin nghĩ chỉ cần tấn công chớp nhoáng trong hai ngày là chiếm được Kyiv.
Không quân Nga sẽ mau chóng làm chủ bầu trời Ukraine nhờ số lượng phi cơ nhiều hơn, tối tân hơn.
Nhưng điều đó đã không xày ra, hoặc chưa xảy ra.
Theo Giám đốc Tình báo Hoa Kỳ bà Avril Haines nói trước Quốc hội Mỹ hôm 08/03, thì “Moscow đã đánh giá sai sức mạnh của cuộc kháng cự từ người Ukraine và mức độ thách thức nội bộ của quân đội Nga.”
Ba mũi tấn công của Nga có vẻ không thể hợp đồng tác chiến, và các khâu liên lạc, hậu cần có vẻ đều gặp vấn đề.
Các báo Ukraine cho rằng sau khi bắn đổ Tháp truyền hình Kharkiv, quân Nga cũng mất luôn tín hiệu điện thoại di động khi giao chiến ở Ukraine.
Vụ bốn năm sĩ quan cấp tá và tướng của Nga thiệt mạng được nói là vì họ phải đích thân tiến tới gần nơi có giao tranh để điều phối, chỉ đạo trực tiếp, vì thông tin liên lạc không tốt.
Tin thần binh sĩ Nga cũng bị cho là yếu và bị bất ngờ khi thấy quân, dân Ukraine chống lại họ mạnh mẽ.
Việc chia ra ba mũi tấn công khiến sức mạnh áp đảo của Nga bị dàn trải, và yếu tố bất ngờ đã mất.
Chiến tranh ‘tăng đấu tăng’ đã cổ lỗ?
Nhà bình luận Mỹ George Freedman viết trên trang Geopolitical Futures (08/03) rằng đoàn xe thiết giáp, tăng của Nga tiến vào gần Kyiv đã dừng lại vì thiếu nhiên liệu, và vì trên thực tế, cách đánh “thần tốc” bằng xe tăng không hiệu quả cho việc bao vây đô thị.
Ông quan sát rằng đỉnh cao của chiến dịch tăng đấu tăng xảy ra ở các bình nguyên của Liên Xô trong Thế Chiến II, chống lại đội quân Panzer của phát-xít Đức.
Trận đấu tăng cuối cùng trên thế giới là chiến tranh Israel và các nước Ả Rập năm 1973.
Các trận chiến đó cần chiến trường rộng và xe tăng có thể đè bẹp các tuyến phòng thủ trải rộng của đối phương.
Nay, Nga không thấy có thiết giáp của Ukraine ra nghênh chiến, và dùng xe tăng xếp hàng đi trên trục lộ bình thường, điều tối kỵ trong hành quân, để tiến vào thành phố.
Điều này khiến Nga rơi vào tình trạng phải chống đỡ cách đánh du kích của người Ukraine, dùng vũ khí hạng nhẹ chống tăng rất hiệu quả.
Chụp lại hình ảnh,
Hai loại vũ khí chống tăng của Phương Tây cung cấp cho Ukraine đang phát huy hiệu quả tốt
Trong bước tiếp theo, Nga sẽ phải thực hiện các cuộc cận chiến trong đô thị (urban warfare), và vũ khí hạng nặng khó phát huy hiệu quả.
Vì thế, theo ông Freedman, Nga chuyển sang hướng dùng hỏa tiễn bắn phá từ xa, nhưng không đẩy thiết giáp, bộ binh vào “thu dọn chiến trường”.
Kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh đã không đạt, nay ông Putin có thể phải đổi chiến thuật cho cuộc chiến lâu dài hơn.
Tuy thế, theo Giám đốc CIA William Burns nói trước QH Mỹ (08/03) thì ông Putin đã sai lầm khi coi “Ukraine không phải là một quốc gia thật”, và Nga sẽ dễ dàng khuất phục người Ukraine.
Nhưng nay, người Ukraine “đã đánh lại Nga rất ngoan cường trong 12 ngày”.
Còn ông Freedman thì nhận định mục tiêu chính trị của Putin là “lật đổ chính phủ Ukraine, nhanh chóng lập chính quyền bù nhìn rồi rút về”, đã không đạt.
Về quân sự, Freedman nói 12 ngày chiến sự cho thấy học thuyết quân sự và trình độ tổ chức, hậu cần, tác chiến của quân Nga “hoàn toàn rơi rụng hào quang”.
Nhìn vào cuộc chiến, kể cả sau này Putin thắng, chiếm được Ukraine với các giá khủng khiếp, ít ai còn tin vào “đẳng cấp quốc tế” của quân đội Nga như Moscow thường tự vẽ ra.
Một số nhà bình luận quân sự nói rằng Nga đầu tư nhiều những năm qua vào các loại vũ khí tối tân, nhưng chúng không bù đắp được sự yếu kém của giao thông liên lạc, hậu cần, và chiến lược quân sự đúng, trước một kẻ thù cứng rắn hơn Nga tưởng.
Chụp lại hình ảnh,
Quân Nga đã tiến tới đâu? Bản đồ cập nhật 08/03
Những ngày tới, chiến sự sẽ tàn khốc hơn vì Nga sẵn sàng dùng mọi cách để giành một chiến thắng nào đó, nhưng tinh thần của phía Ukraine không hề xuống.
Theo tướng Mỹ Wesley Clark, trả lời trang US Today thì Ukraine “có cơ hội thắng cuộc chiến này nếu trời ấm lên, mưa nhiều và hậu cần của Nga tiếp tục yếu kém, cản trở hành quân, và nếu Ukraine có phương tiện tấn công, tiêu diệt lực lượng của Nga”.