Special Rapporteur on the Promotion and Protection of the Right to Freedom of Opinion and Expression
Special Rapporteur on the Right to Privacy
Special Rapporteur on the Situation of Human Rights Defenders
Special Rapporteur on the Promotion and Protection of Human Rights while Countering Terrorism
c/o Office of the High Commissioner for Human Rights
United Nations Office at Geneva
1211 Geneva 10, Switzerland
Date: 17 July 2025
Subject: Request for Urgent Action on the UN Cybercrime Convention and Its Implications for Freedom of Expression, Privacy, and Civil Society
Dear Special Rapporteurs,
We respectfully write to raise urgent concerns regarding the UN Convention on Cybercrime, adopted under General Assembly resolution 79/243 and scheduled to open for signature in October 2025 in Hanoi. While the Convention is presented as a tool to combat cybercrime and foster international cooperation, it contains provisions that pose serious and imminent risks to freedom of expression, privacy, due process, and the safety of human rights defenders—particularly when implemented by authoritarian regimes such as the Socialist Republic of Vietnam.
As documented in the Comparative Analysis published by the Alliance for Vietnam’s Democracy (attached), the Convention’s vague definitions, lack of oversight, and broad procedural powers are likely to be weaponized for political repression, both domestically and transnationally. These concerns align directly with your mandates.
Key concerns include:
- Article 35, which obliges States to cooperate on any “serious crime” involving electronic evidence, regardless of whether the offense is cyber-related. This enables States like Vietnam to invoke international cooperation mechanisms for offenses such as “propaganda against the state”—a charge routinely used to silence peaceful dissent.
- Article 22, which endorses extraterritorial jurisdiction based on the “passive personality” principle. This permits governments to assert global authority over online content allegedly harmful to their nationals, including dissenting commentary posted abroad.
- The absence of binding human rights safeguards: There is no independent oversight body, no obligation to notify affected individuals of surveillance or cooperation requests, and no effective mechanism to contest misuse. This creates serious risks for journalists, bloggers, diaspora activists, and political exiles.
The Socialist Republic of Vietnam’s 2018 Cybersecurity Law already criminalizes vague and politically motivated offenses such as “distorting history” or “defaming the State.” It compels foreign technology companies to hand over user data and comply with censorship demands—without warrants or judicial review. These tools are enforced by the Ministry of Public Security and the military’s Force 47. Vietnam has now positioned itself to export this repressive framework globally, using the UN Convention to legitimize its surveillance and suppression of civil society.
As stated in the attached analysis:
“The convergence of Vietnam’s approach with a permissive international treaty will usher in a more illiberal cyber order, where the lines between genuine cybercrime and political dissent are increasingly blurred—both in Vietnam and beyond.”
We respectfully request that your mandates consider the following actions:
- Issue a joint communication to UN Member States and the UN Office on Drugs and Crime (UNODC), expressing concern over the human rights implications of the Convention and urging the incorporation of binding human rights safeguards;
- Call for the development of a supplementary protocol or implementation guidelines that explicitly protect freedom of expression, privacy, and due process under international human rights law;
- Monitor and respond to early cases of abuse once the Convention is signed, including through urgent appeals or public statements when digital rights defenders are targeted under its provisions;
- Engage with States considering ratification, encouraging interpretive declarations that exclude cooperation on politically motivated offenses, such as those criminalizing peaceful speech;
- Highlight the issue in upcoming reports to the Human Rights Council and General Assembly, especially in the context of shrinking civic space and digital authoritarianism.
This Convention, in its current form, risks becoming a transnational instrument for surveillance and repression. We strongly believe your mandates can play a vital role in preventing this outcome and ensuring that international legal frameworks do not inadvertently legitimize rights abuses.
We stand ready to provide further information, case documentation, and expert briefings at your convenience. We are also willing to participate in consultations or civil society dialogues convened under your auspices.
With deepest respect and appreciation for your work,
Alliance for Vietnam’s Democracy
Attachment:
Comparative Analysis – Vietnam’s Cybersecurity Law vs. the UN Convention on Cybercrime (2025)
[Bản dịch tiếng Việt]
Báo cáo viên Đặc biệt về Thúc đẩy và Bảo vệ Quyền Tự do Quan điểm và Tự do Ngôn luận
Báo cáo viên Đặc biệt về Quyền Riêng tư
Báo cáo viên Đặc biệt về Tình hình của những Người Bảo vệ Nhân quyền
Báo cáo viên Đặc biệt về Thúc đẩy và Bảo vệ Nhân quyền trong khi chống khủng bố
C/o Văn phòng Cao Ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc
Văn phòng Liên Hiệp Quốc tại Geneva
1211 Geneva 10, Thụy Sĩ
Ngày: 17 tháng 7 năm 2025
V/v: Yêu cầu khẩn cấp liên quan đến Công Ước LHQ về Tội phạm mạng và các hệ quả đối với tự do ngôn luận, quyền riêng tư và xã hội dân sự
Kính thưa Quý Báo cáo viên Đặc biệt,
Chúng tôi trân trọng gửi thư này để bày tỏ quan ngại khẩn cấp liên quan đến Công ước của Liên Hiệp Quốc về Tội phạm mạng, được thông qua theo Nghị quyết Đại hội đồng số 79/243 và dự kiến sẽ được ký kết vào tháng 10 năm 2025 tại Hà Nội.
Mặc dù Công ước được giới thiệu như một công cụ nhằm chống tội phạm mạng và tăng cường hợp tác quốc tế, nhiều điều khoản trong văn kiện này đang đặt ra những nguy cơ nghiêm trọng và cận kề đối với quyền tự do ngôn luận, quyền riêng tư, quyền được xét xử công bằng, và sự an toàn của các nhà bảo vệ nhân quyền—đặc biệt là trong bối cảnh các chế độ độc tài như Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam triển khai thực thi.
Như được trình bày trong Bản Phân tích So sánh do Liên Minh Vì Dân Chủ Cho Việt Nam biên soạn (xin đính kèm), các khái niệm mơ hồ, sự thiếu vắng cơ chế giám sát độc lập, cùng với việc trao quyền thủ tục quá bao quát, có nhiều khả năng Công ước sẽ bị lợi dụng làm công cụ đàn áp chính trị cả trong nước lẫn ngoài biên giới. Các quan ngại này trực tiếp liên quan đến các nhiệm vụ và trọng trách của quý vị.
Một số điều khoản đáng lo ngại gồm có:
- Điều 35, buộc các quốc gia hợp tác điều tra đối với bất kỳ “tội phạm nghiêm trọng” nào có liên quan đến bằng chứng điện tử, dù hành vi đó không liên quan đến tội phạm mạng. Điều này cho phép các nước như Việt Nam vận dụng cơ chế hợp tác quốc tế để điều tra các cáo buộc như “tuyên truyền chống nhà nước”—một tội danh thường xuyên bị sử dụng để bịt miệng những tiếng nói bất đồng chính kiến.
- Điều 22, cho phép áp dụng thẩm quyền tài phán ngoài lãnh thổ dựa trên nguyên tắc “cá nhân bị động” (passive personality), tức một quốc gia có thể khởi tố những nội dung trực tuyến được đăng tải từ nước ngoài nếu cho rằng điều đó ảnh hưởng đến công dân của họ. Điều này sẽ dẫn đến việc các chính phủ tự cho mình quyền kiểm soát toàn cầu đối với thông tin trên mạng.
- Sự thiếu vắng quy luật ràng buộc nhân quyền: Không có cơ chế giám sát độc lập, không có nghĩa vụ thông báo cho cá nhân bị ảnh hưởng khi bị giám sát hoặc có yêu cầu hợp tác quốc tế, và cũng không có cơ chế khiếu nại có hiệu quả. Điều này tạo ra nguy cơ rất lớn đối với các nhà báo, blogger, nhà hoạt động lưu vong và cộng đồng người bất đồng chính kiến ở hải ngoại.
Luật An ninh mạng năm 2018 của Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã hình sự hóa nhiều hành vi một cách mơ hồ và mang động cơ chính trị như “xuyên tạc lịch sử” hay “phỉ báng nhà nước.” Luật này cũng buộc các công ty công nghệ nước ngoài phải giao nộp dữ liệu người dùng và tuân thủ các yêu cầu kiểm duyệt—không cần trát tòa hay sự giám sát tư pháp. Những công cụ đàn áp này đang được thi hành bởi Bộ Công an và Lực lượng 47 của quân đội.
Việt Nam hiện nay đang tìm cách xuất khẩu mô hình kiểm soát khắt khe này ra toàn cầu, lấy Công ước LHQ làm vỏ bọc pháp lý để hợp thức hóa việc giám sát và đàn áp xã hội dân sự.
Như được ghi rõ trong bản phân tích đính kèm:
“Việc hội tụ giữa cách tiếp cận của Việt Nam và một công ước quốc tế dễ bị lạm dụng có thể dẫn đến sự hình thành một trật tự mạng phản tự do, nơi ranh giới giữa tội phạm mạng thực sự và tiếng nói bất đồng chính kiến ngày càng bị xóa nhòa – không chỉ ở Việt Nam mà còn vượt ra trên toàn thế giới.”
Chúng tôi kính đề nghị quý Báo cáo viên Đặc biệt xem xét thực hiện các biện pháp sau đây:
- Ban hành một tuyên bố chung gửi các quốc gia thành viên LHQ và Văn phòng Liên Hợp Quốc về chống Ma túy và Tội phạm, bày tỏ quan ngại về hệ quả nhân quyền của Công ước, và kêu gọi bổ sung các điều khoản nhân quyền mang tính ràng buộc;
- Đề xuất bổ sung một nghị định thư hoặc hướng dẫn thi hành nhằm bảo đảm rõ ràng các quyền về tự do ngôn luận, quyền riêng tư và thủ tục tố tụng theo luật nhân quyền quốc tế;
- Theo dõi và phản ứng trước các trường hợp vi phạm nhân quyền xảy ra sau khi Công ước có hiệu lực, bao gồm việc đưa ra kiến nghị khẩn cấp hoặc tuyên bố công khai nếu các nhà hoạt động vì quyền kỹ thuật số bị đe dọa;
- Tương tác với các quốc gia đang cân nhắc phê chuẩn Công ước, khuyến khích họ đưa ra tuyên bố giải thích nhằm loại trừ việc hợp tác điều tra đối với những tội danh mang động cơ chính trị, ví dụ như hình sự hóa phát biểu ôn hòa;
- Nêu bật vấn đề này trong các báo cáo sắp tới trình bày trước Hội đồng Nhân quyền và Đại hội đồng LHQ, đặc biệt trong bối cảnh không gian dân sự ngày càng bị thu hẹp và tình trạng độc tài kỹ thuật số lan rộng.
Nếu được thông qua dưới hình thức hiện tại, Công ước này có nguy cơ trở thành công cụ xuyên quốc gia phục vụ cho giám sát và đàn áp. Chúng tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng quý vị có thể đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn hậu quả này, và bảo đảm rằng các khung pháp lý quốc tế không vô tình tiếp tay cho vi phạm nhân quyền.
Chúng tôi sẵn sàng cung cấp thêm thông tin, hồ sơ, và tổ chức các buổi thuyết trình theo yêu cầu. Chúng tôi cũng sẵn sàng tham gia các cuộc tham vấn hoặc đối thoại xã hội dân sự do quý vị triệu tập.
Trân trọng và cảm tạ,
Liên Minh Vì Dân Chủ Cho Việt Nam
Đính kèm:
Bản Phân Tích Luật An Ninh Mạng của Việt Nam và Công Ước Liên Hiệp về Tội Phạm Mạng (2025) (hiên không có)
Overlay4
