JON GAMBRELL và JOSEF FEDERMAN
Đã cập nhật Thứ năm, ngày 12 tháng 6 năm 2025 lúc 10:20 tối EDT· Đọc trong 4 phút
1 / 3
AP TOPIX Iran Chiến tranh Trung Đông
Khói bốc lên sau vụ nổ ở Tehran, Iran, thứ sáu, ngày 13 tháng 6 năm 2025. (Ảnh AP/Vahid Salemi) LIÊN DOANH BÁO CHÍ
JERUSALEM (AP) — Israel đã tấn công thủ đô của Iran vào sáng sớm thứ Sáu trong các cuộc tấn công nhắm vào chương trình hạt nhân của nước này và làm dấy lên khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh toàn diện giữa hai đối thủ cay đắng ở Trung Đông. Đây có vẻ là cuộc tấn công đáng kể nhất mà Iran phải đối mặt kể từ cuộc chiến tranh với Iraq vào những năm 1980, với nhiều địa điểm trên khắp đất nước bị tấn công.
Người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Cách mạng bán quân sự của Iran được cho là đã chết, truyền hình nhà nước Iran đưa tin, một diễn biến sẽ là đòn giáng mạnh vào chế độ thần quyền cai trị của Tehran và là sự leo thang ngay lập tức của cuộc xung đột âm ỉ từ lâu của quốc gia này. Báo cáo đưa ra ít chi tiết về những gì đã xảy ra với Tướng Hossein Salami nhưng cho biết một quan chức cấp cao khác của Lực lượng Vệ binh Cách mạng, cũng như hai nhà khoa học hạt nhân, cũng được cho là đã chết.
Các nhà lãnh đạo Israel cho biết cuộc tấn công là cần thiết để ngăn chặn mối đe dọa sắp xảy ra rằng Iran sẽ chế tạo bom hạt nhân, và họ cảnh báo về một cuộc trả đũa có thể nhắm vào dân thường ở Israel.
Tại Washington, chính quyền Trump, trước đó đã cảnh báo Israel về một cuộc tấn công trong bối cảnh các cuộc đàm phán đang tiếp diễn, cho biết họ không liên quan đến cuộc tấn công và cảnh báo Iran về các hành động trả đũa nhằm vào lợi ích hoặc nhân sự của Hoa Kỳ.
Nhiều địa điểm ở thủ đô đã bị tấn công, mà Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết là nhắm vào cả các địa điểm hạt nhân và quân sự. Ngoài ra còn có các quan chức lãnh đạo chương trình hạt nhân của Iran và kho vũ khí tên lửa đạn đạo của nước này.
Cuộc tấn công diễn ra trong bối cảnh Israel đưa ra cảnh báo rằng họ sẽ không cho phép Tehran chế tạo vũ khí hạt nhân, mặc dù vẫn chưa rõ quốc gia này thực sự đã tiến gần đến mục tiêu đó đến mức nào.
Netanyahu cho biết trong bài phát biểu trên YouTube rằng các cuộc tấn công sẽ tiếp tục “trong nhiều ngày cho đến khi mối đe dọa này được loại bỏ”.
Cuộc tấn công diễn ra sau những căng thẳng gia tăng khiến Hoa Kỳ phải rút một số nhà ngoại giao khỏi thủ đô Iraq và đề nghị sơ tán tự nguyện cho gia đình của quân đội Hoa Kỳ ở Trung Đông.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết Israel đã có “hành động đơn phương chống lại Iran” và Israel đã tư vấn cho Hoa Kỳ rằng họ tin các cuộc tấn công là cần thiết để tự vệ.
“Chúng tôi không tham gia vào các cuộc tấn công chống lại Iran và ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là bảo vệ lực lượng Mỹ trong khu vực”, Rubio cho biết trong một tuyên bố do Nhà Trắng đưa ra, cảnh báo Iran không được nhắm vào các lợi ích hoặc nhân sự của Hoa Kỳ.
Vụ tấn công xảy ra khi căng thẳng đang lên đến đỉnh điểm do chương trình hạt nhân đang phát triển nhanh chóng của Tehran.
Hội đồng quản trị Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế lần đầu tiên sau 20 năm vào thứ năm đã chỉ trích Iran vì từ chối làm việc với các thanh tra viên của mình. Iran ngay lập tức tuyên bố sẽ thiết lập một địa điểm làm giàu thứ ba trong nước và đổi một số máy ly tâm thành những máy tiên tiến hơn.
Có nhiều đánh giá về số lượng vũ khí hạt nhân mà Iran có thể chế tạo, nếu họ quyết định làm như vậy. Iran sẽ cần nhiều tháng để lắp ráp, thử nghiệm và triển khai bất kỳ vũ khí nào, mà cho đến nay họ vẫn nói rằng họ không muốn làm. Các cơ quan tình báo Hoa Kỳ cũng đánh giá Iran hiện không có chương trình vũ khí.
Giá dầu thô Brent tăng vọt sau tin tức về vụ tấn công, tăng gần 5%.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz cho biết nước ông đã thực hiện vụ tấn công, nhưng không nói rõ mục tiêu là gì.
Ông cho biết trong một tuyên bố: “Sau cuộc tấn công phòng ngừa của nhà nước Israel vào Iran, các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái nhằm vào Israel và dân thường của nước này dự kiến sẽ diễn ra ngay lập tức”.
Tuyên bố nói thêm rằng Katz “đã ký một lệnh đặc biệt tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở mặt trận trong nước”.
“Điều cần thiết là phải lắng nghe hướng dẫn từ bộ chỉ huy mặt trận và chính quyền để ở trong các khu vực được bảo vệ”, báo cáo cho biết.
Cả Iran và Israel đều đóng cửa không phận của mình.
Khi vụ nổ ở Tehran bắt đầu, Tổng thống Donald Trump đang ở trên bãi cỏ của Nhà Trắng giao lưu với các thành viên của Quốc hội. Không rõ liệu ông có được thông báo hay không, nhưng tổng thống vẫn tiếp tục bắt tay và tạo dáng chụp ảnh trong vài phút.
Trước đó, Trump cho biết ông đã thúc giục Netanyahu tạm thời hoãn hành động trong khi chính quyền đàm phán với Iran.
“Miễn là tôi nghĩ vẫn còn (cơ hội) đạt được thỏa thuận, tôi không muốn họ tham gia vì tôi nghĩ điều đó sẽ phá hỏng mọi chuyện”, Trump nói với các phóng viên.
AP News
Overlay4
