Ngày 02 tháng 05 năm 2025
- Bởi Kian Sharifi
Chào mừng bạn trở lại với The Farda Briefing, bản tin của RFE/RL theo dõi các vấn đề chính ở Iran và giải thích lý do tại sao chúng quan trọng.
Tôi là phóng viên RFE/RL Kian Sharifi. Trong ấn bản này, tôi sẽ xem xét tác động kinh tế tiềm tàng của vụ nổ lớn tại cảng Shahid Rajaei của Iran và liệu nó có ảnh hưởng đến thương mại và hy vọng đầu tư nước ngoài của Iran hay không.
Những điều bạn cần biết
• Thương mại chuẩn bị cho ‘cú sốc’ sau vụ nổ cảng: Các nhà phân tích cho biết vụ nổ lớn tại cảng Shahid Rajaei của Iran vào ngày 26 tháng 4 khó có thể làm tê liệt nền kinh tế Iran, nhưng nó gây ra “cú sốc lớn” cho thương mại quốc tế của nước này. Chính quyền Iran cho biết vụ nổ là do “không tuân thủ các biện pháp phòng ngừa an toàn và sự cẩu thả”, nhưng vẫn chưa rõ nguyên nhân chính xác gây ra vụ nổ khiến ít nhất 70 người thiệt mạng và hơn 1.000 người bị thương.
• Đàm phán hạt nhân tại Rome bị hoãn: Vòng đàm phán hạt nhân thứ tư giữa Hoa Kỳ và Iran đã bị hoãn. Được Oman làm trung gian, các cuộc đàm phán đã đạt đến giai đoạn quan trọng, trong đó dự kiến sẽ thảo luận về việc thu hẹp bất đồng về các vấn đề chính. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baqaei cho biết trong một tuyên bố vào ngày 1 tháng 5 rằng quyết định hoãn các cuộc đàm phán tại Rome đã được đưa ra dựa trên đề xuất của Bộ trưởng Ngoại giao Oman Badr Albusaidi, người đã trích dẫn “lý do hậu cần” cho sự chậm trễ này. Ông cho biết cuộc họp đang được lên lịch lại. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Tammy Bruce cho biết cuộc họp chưa bao giờ được xác nhận. Hoa Kỳ dự kiến một vòng đàm phán khác “sẽ diễn ra trong tương lai gần”, bà cho biết.
• Tin nhắn văn bản cảnh báo về khăn trùm đầu Hijab gây chú ý: Một số phụ nữ ở Tehran đã nhận được tin nhắn văn bản từ một tổ chức nhà nước thông báo rằng họ đã bị phát hiện không tuân thủ quy định bắt buộc đội khăn trùm đầu Hijab trong thành phố. Động thái này đã gây ra sự chỉ trích rộng rãi, với nhiều người đặt câu hỏi về cách những cá nhân này được xác định và cách họ có được số điện thoại riêng của họ.
Vấn đề lớn
Làm các nhà đầu tư sợ hãi?
Các nhà phân tích cho rằng vụ nổ sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng không chỉ đối với hoạt động thương mại của Iran thông qua cảng biển đông đúc nhất nước này mà còn cản trở khả năng thu hút đầu tư của nước này.
Vụ nổ đã phá hủy hơn 10.000 container vận chuyển và đốt cháy các bồn chứa nhiên liệu, khiến hoạt động thương mại nước ngoài phải tạm thời đình chỉ.
Nhà kinh tế học Djamchid Assadi ở Paris nói với Đài phát thanh Farda của RFE/RL rằng mặc dù vụ nổ khó có thể làm tê liệt nền kinh tế đang chịu lệnh trừng phạt của Iran, nhưng nó sẽ có tác động “rất tiêu cực” đến cả nguồn cung hàng hóa và việc đảm bảo đầu tư nước ngoài.
Ông cho biết, bất kể vụ tai nạn là do sự bất tài hay phá hoại thì nó cũng đặt ra câu hỏi về mức độ an toàn trong môi trường kinh doanh của Iran.
“Làm sao có thể hy vọng thu hút đầu tư khi không thể đảm bảo an toàn và an ninh tại cảng đó?” Assadi lập luận.
Trong khi chính quyền khẳng định hoạt động tại cảng đã được nối lại, chuyên gia kinh tế và năng lượng Dalga Khatinoglu có trụ sở tại Azerbaijan cho biết sẽ phải mất một thời gian nữa cảng mới có thể hoạt động trở lại bình thường.
“Đây sẽ là cú sốc lớn đối với hoạt động thương mại quốc tế của Iran”, ông nói với Đài phát thanh Farda.
Lý do quan trọng: Cảng Shahid Rajaei ở Bandar Abbas nằm gần eo biển Hormuz, nơi có khoảng 20 phần trăm hoạt động buôn bán dầu mỏ của thế giới đi qua.
Được truyền thông Iran gọi là “cổng vàng” của Iran vào thương mại quốc tế, cảng Shahid Rajaei quản lý khoảng 85 phần trăm sản lượng container của cả nước, hơn một nửa tổng lượng thương mại và 70 phần trăm lượng hàng quá cảnh.
Ý kiến được đưa ra: Hossein Zafari, phát ngôn viên của cơ quan quản lý khủng hoảng Iran, cho rằng vụ nổ có thể là do vật liệu hóa chất được lưu trữ không đúng cách trong các container tại cảng.
Dữ liệu công khai cho thấy các lô hàng hóa chất dùng trong nhiên liệu hỏa tiễn đã được nhận từ Trung Quốc tại cảng vào tháng 2 và tháng 3. Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng đã bác bỏ tuyên bố rằng bất kỳ hàng hóa liên quan đến quân sự, bao gồm nhiên liệu hỏa tiễn, đều có mặt tại địa điểm xảy ra vụ nổ.
Nhà làm phim nổi tiếng người Iran Jafar Panahi mô tả vụ nổ là biểu tượng của “sự sụp đổ của chế độ đã đưa Iran vào cảnh diệt vong trong gần nửa thế kỷ” và yêu cầu tổ chức trưng cầu dân ý để “trả lại chủ quyền cho người dân”.
Ý kiến chuyên gia: “Sẽ có một cú sốc lớn, đặc biệt nếu các tòa nhà hành chính trong nhà ga cũng bị phá hủy, điều này sẽ gây gián đoạn nghiêm trọng cho hoạt động xuất nhập khẩu”, Khatinoglu cho biết.
Bây giờ tôi chỉ nói đến đây thôi.
Hẹn gặp lại lần sau,
Kian Sharifi
Nếu bạn thích bản tóm tắt này và không muốn bỏ lỡ phiên bản tiếp theo, hãy đăng ký tại đây . Bản tóm tắt sẽ được gửi đến hộp thư đến của bạn vào mỗi thứ Sáu.
Âu Châu Tự Do
Overlay4
