4 giờ trước
Trong bài phát biểu vào tối thứ Hai 16/8, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã đưa ra một loạt khẳng định về chính sách của Mỹ ở Afghanistan và lý do đằng sau quyết định rút quân.
Vì sao chiến thắng của Taliban tại Kabul được so với sự kiện Sài Gòn thất thủ?
Toàn văn phát biểu ‘hùng hồn’ của Joe Biden về Afghanistan
Kabul chưa đánh đã hàng, có giống Chiến tranh Việt Nam?QUẢNG CÁOhttps://df30c5d83ebffb86589bac262e7b4c88.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-38/html/container.html
BBC News đã kiểm tra một số tuyên bố của ông, so sánh với những tuyên bố trước đó của ông về Afghanistan và tình hình thực tế.
‘Nhiệm vụ của chúng tôi ở Afghanistan không bao giờ là xây dựng đất nước.’
Tổng thống Biden nhấn mạnh mục đích đằng sau sự can thiệp của Mỹ vào Afghanistan là “ngăn chặn một cuộc tấn công khủng bố vào quê hương Mỹ” và “không bao giờ là tạo ra một nền dân chủ tập trung thống nhất”.
Điều này rõ ràng mâu thuẫn với những lập trường trước đây của ông về mục tiêu của Mỹ ở Afghanistan.
Khi bắt đầu cuộc xung đột vào năm 2001, ông Biden là thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, ông đã vạch ra mục đích lâu dài của sự can thiệp quân sự của Mỹ, nói rằng: “Hy vọng của chúng tôi là sẽ thấy một chính phủ tương đối ổn định ở Afghanistan, một chính phủ … cung cấp nền tảng cho việc tái thiết đất nước trong tương lai.”
Và một lần nữa, vào năm 2003 – trong một trích dẫn khác, được trang web Politico chỉ ra – ông nói rằng “nếu không phải là xây dựng quốc gia thì sẽ là sự hỗn loạn, tạo ra những lãnh chúa khát máu, những kẻ buôn ma túy và những kẻ khủng bố”.
‘Tôi biết có những lo ngại về việc tại sao chúng tôi không bắt đầu sơ tán dân thường Afghanistan sớm hơn. Một phần của câu trả lời là một số người Afghanistan không muốn rời đi sớm hơn, vẫn còn hy vọng vào đất nước của họ.’
Việc chuyển giao quyền lực nhanh chóng cho Taliban khiến nhiều người Afghanistan bất ngờ, không cho họ đủ thời gian để thực hiện kế hoạch rời khỏi đất nước.
Tuy nhiên, rất nhiều người trước đó mong có chương trình thị thực Hoa Kỳ cho những người đang đối mặt với nguy hiểm ở Afghanistan và kế hoạch này đã bị cản trở bởi sự chậm trễ.
Ước tính có khoảng 18.000 ứng viên bị kẹt trong hồ sơ tồn đọng, ảnh hưởng đến hàng nghìn người thân của họ.
Khoảng một nửa đã nộp các đơn xin hoàn chỉnh cho trưởng phái bộ Hoa Kỳ tại Afghanistan và số còn lại vẫn chưa cung cấp được đầy đủ hồ sơ.
Ủy ban Cứu hộ Quốc tế cho biết: “Việc tồn đọng trong hệ thống có nghĩa là một người nộp đơn Afghanistan sẽ mất từ hai đến ba năm hoặc hơn để có thể tới Mỹ.”
Trong bài phát biểu của mình, ông Biden lưu ý 2.000 người Afghanistan và gia đình của họ đủ điều kiện để được cấp thị thực nhập cư đặc biệt cho đến nay đã đến Mỹ, và còn nhiều người khác sẽ đến.
Để đối phó với cuộc khủng hoảng, Quốc hội đã thông qua dự luật tăng số lượng thị thực lên 8.000, và một kế hoạch định cư người tị nạn đã được mở rộng.
‘Các nhà lãnh đạo chính trị của Afghanistan đã bỏ cuộc và bỏ chạy khỏi đất nước.’
Tổng thống Ashraf Ghani đã bỏ chạy cùng với các phụ tá của mình, trước khi Taliban tiến vào Kabul, mặc dù đã nhiều lần tuyên bố sẽ ở lại.
Nhưng vẫn còn các nhà lãnh đạo chính trị khác ở lại.
Cựu Tổng thống Hamid Karzai, người phục vụ từ năm 2001 đến năm 2014, xuất hiện trong một đoạn video với các con gái của mình, trong đó ông nói rằng ông đang ở Kabul và kêu gọi lực lượng chính phủ và Taliban bảo vệ dân thường.
Ông Karzai cho biết tất cả các nhà lãnh đạo chính trị trong nước sẽ làm việc để giải quyết các vấn đề một cách hòa bình và yêu cầu mọi người kiên nhẫn.
Phó Tổng thống đầu tiên của Afghanistan, Amrullah Saleh, hiện cũng đang ở trong nước, cùng với các nhà lãnh đạo khác như Ahmad Massoud, con trai của nhà lãnh đạo quân sự chống Liên Xô Ahmad Shah Massoud.
Và Yalda Hakim của BBC News đã tiết lộ các nhà lãnh đạo chính trị hiện đang có mặt ở Afghanistan đang thành lập một liên minh chống Taliban.
