Điện Kremlin nói rằng cựu lãnh đạo Liên Xô đã sai khi tin tưởng vào phương Tây ‘khát máu’
James Kilner Ngày 31 tháng 8 năm 2022 •
Theo truyền thông Nga, lễ an táng của Mikhail Gorbachev sẽ không được tổ chức theo cấp nhà nước vì Điện Kremlin cho rằng nhà cựu lãnh đạo Liên Xô đã sai lầm khi tin tưởng vào phương Tây “khát máu”.
Gorbachev, người lãnh đạo Liên Xô từ năm 1985 cho đến khi tan rã vào năm 1991, đã qua đời tại Moscow vào đêm thứ Ba, thọ 91 tuổi.
Một tổ chức của ông cho biết tang lễ và lễ tưởng niệm sẽ được tổ chức tại trụ sở của Hiệp hội vào thứ Bảy và Ông sẽ được chôn cùng ngày tại nghĩa trang Novodevichy cùng với vợ ông, bà Raisa.
Dmitry Peskov, người phát ngôn Điện Kremlin, trước đó cho biết vẫn chưa đưa ra quyết định về việc liệu Vladimir Putin có tham dự buổi lễ hay không.
Ông nói với truyền thông Nga: “Khó có thể nói rằng thủ tục sẽ diễn ra như thế nào, nó phụ thuộc vào mong muốn của người thân và bạn bè.”
Nhưng “nguồn tin đáng tin cậy” nói với hãng thông tấn Interfax đã cho biết buổi lễ – trong một sự khác biệt đáng ngạc nhiên về nghi thức – sẽ không phải là một tang lễ cấp nhà nước.
Việc không có nghi lễ cấp nhà nước tránh được những khó khăn ngoại giao khi mời các nguyên thủ nước ngoài phản đối cuộc chiến ở Ukraine đến dự.
Nó cũng phản ánh mối quan hệ căng thẳng của Gorbachev với Putin, người đã mô tả sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết do Gorbachev gây ra là một “thảm họa”.
Được phương Tây tán thành vì đã kết thúc Chiến tranh Lạnh, Gorbachev bị nhiều người Nga ghê tởm và nghi ngờ vì đã phá vỡ hệ thống Liên Xô và mở ra một thời kỳ hỗn loạn kinh tế khiến hàng triệu người nghèo khổ.
Putin đã coi đây là công việc cả đời của mình để phục hồi di sản của Gorbachev bằng cách xây dựng lại đế chế Liên Xô mà Điện Kremlin là trung tâm điểm.
Cuộc xâm lược vào Ukraine tháng Hai một phần nhằm đảo ngược nền độc lập mà đất nước Ukraine đã giành được khi ly khai khỏi Liên Xô trong một cuộc trưng cầu dân ý năm 1991.
Putin đã mất nửa ngày để có thể đưa ra một lời tuyên bố cá nhân về cái chết của Gorbachev, với sự khen ngợi châm biếm dành cho vị trí của ông trong lịch sử.
Ông nói rằng Gorbachev là “một chính trị gia và chính khách có ảnh hưởng to lớn đến tiến trình lịch sử thế giới”.
Ông nói thêm: “Ông ấy hiểu sâu sắc rằng cải cách là cần thiết, ông cố gắng đưa ra các giải pháp của riêng mình cho các vấn đề cấp bách.
Ông Peskov tránh chỉ trích trực tiếp Gorbachev, nói rằng ông “chân thành muốn tin rằng điều đó sẽ qua đi và một thời kỳ tốt đẹp mới sẽ bắt đầu giữa Liên Xô đổi mới và tập thể phương Tây. Những kỳ vọng lãng mạn đó đã không thành hiện thực. Bản chất khát máu của đối thủ của chúng ta. đã được đưa ra ánh sáng, và thật là tốt khi chúng tôi nhận ra điều đó kịp thời. “
Nhưng một số đồng minh thân cận nhất của Putin tỏ ra kém ngoại giao hơn.
Trên kênh Telegram của mình, Margarita Simonyan, người đứng đầu cơ quan truyền thông Russia Today và là người đề xướng cuộc chiến ở Ukraine, không khen ngợi Gorbachev khi nói rằng đã đến lúc xây dựng lại quyền bá chủ của Điện Kremlin.
“Gorbachev đã chết. Cô nói.
Gorbachev ủng hộ rộng rãi Putin trong thập kỷ đầu cầm quyền, coi ông là một nhà dân chủ sẽ tiếp tục những cải cách cần thiết.
Sau đó ông đã thay đổi và chỉ trích gay gắt vào năm 2011, khi ông tức giận về các cuộc bầu cử gian lận và việc Putin tuyên bố sẽ trở lại nhiệm kỳ tổng thống đã gây ra các cuộc biểu tình lớn ở Moscow.
Gorbachev tuyên bố bản thân ông bị sốc trước phản ứng cứng rắn của Điện Kremlin và cảnh báo rằng nền dân chủ Nga đang bị đe dọa. Trong vài năm sau đó, ông đưa ra những bình luận ngày càng chán nản về đường lối mà đất nước đã thực hiện.
“Chính trị ngày càng biến thành một nền dân chủ giả hiệu. Tất cả quyền lực đều nằm trong tay các nhà chức trách và tổng thống”, ông nói vào năm 2013. “Nền kinh tế bị độc quyền. Tham nhũng chiếm tỷ lệ khổng lồ.”
Tuy nhiên, có những điểm hội tụ giữa hai người nói trên, đặc biệt là về điểm cơ bản về nhu cầu an ninh của nước Nga.
Bất chấp sự nổi tiếng ở phương Tây, Gorbachev không ác cảm với việc sử dụng bạo lực khi cảm thấy sự toàn vẹn của Liên bang Xô viết đang bị đe dọa.
Ở các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ khác, bao gồm các nước Baltic và Gruzia, ông trách nhiệm về các cuộc đàn áp quân sự chết người đối với những người biểu tình ủng hộ độc lập.
Ông cũng coi Crimea về cơ bản là của Nga, và vào năm 2014, ông đã ủng hộ việc Putin sáp nhập bán đảo này vào Nga.
“Crimea là của Nga, hãy để ai đó chứng minh điều ngược lại,” ông nói vào thời điểm đó.
Ông cũng chia sẻ sự bất bình của Putin trước sự bành trướng của Nato, khẳng định các nhà lãnh đạo phương Tây đã hứa với ông rằng các cựu thành viên Hiệp ước Warsaw sẽ không tham gia Liên minh Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Putin đã sử dụng viễn cảnh được cho là Ukraine sẽ gia nhập NATO để biện minh cho cuộc xâm lược năm nay.
Gorbachev bị bệnh một thời gian và đã không bình luận công khai về cuộc xâm lược Ukraine của Putin.
Là một nhà hòa bình theo bản năng, ông chưa chắc đã chấp thuận (cuộc xâm lược).
Trong cuộc sống sau này, ông cho biết các quyết định của ông trong những năm 1980 và đầu những năm 1990 – bao gồm cả lựa chọn từ chức thay vì tranh chấp việc Liên Xô giải thể – trên hết là vì ông muốn tránh đổ máu.
Putin đã đưa Nga tham chiến 5 lần trong hai thập kỷ cầm quyền.
Cuộc xâm lược ở Ukraine đã cướp đi sinh mạng của nhiều người Nga hơn cả 9 năm chiến tranh Xô-Afghanistan mà Gorbachev kết thúc vào năm 1989.
Nó cũng khơi lại Chiến tranh Lạnh mà Gorbachev đã kết thúc, đè bẹp các hãng truyền thông độc lập cuối cùng xuất hiện trong Glasnost, và đảo ngược 30 năm tiến bộ kinh tế kể từ đó.
HD Press phỏng dịch theo The Telegraph
