Trong cuộc họp báo thường niên kéo dài, Tổng thống Nga cho biết ông vẫn chưa gặp Bashar al-Assad, nhà lãnh đạo Syria bị lật đổ và chạy trốn sang Moscow, nhưng ông đã có kế hoạch gặp.
Anton Troianovski Báo cáo từ Berlin
Ngày 19 tháng 12 năm 2024
Tổng thống Nga Vladimir V. Putin hôm thứ Năm đã cố che đậy hoặc đổ lỗi cho những thất bại gần đây trong nước và ở Trung Đông, đồng thời ông ta đưa ra lời kêu gọi mới tới Donald J. Trump rằng ông sẵn sàng nói chuyện với tổng thống đắc cử của Hoa Kỳ “bất cứ lúc nào”.
Trong cuộc họp báo kéo dài bốn giờ vào cuối năm, ông Putin cho biết Iran đã thất bại trong việc chống lại quân nổi dậy hạ bệ một trong những đồng minh thân cận nhất của Nga, Bashar al-Assad, tại Syria trong tháng này — mà không đề cập đến quyết định đã không giúp đỡ ông al-Assad của chính Moscow.
Ông cho biết các cơ quan an ninh Nga đã phạm phải “sai lầm nghiêm trọng nhất” khi không ngăn chặn được vụ ám sát một vị tướng Nga tại Moscow vào tuần này.
Và ông Putin cho biết ngân hàng trung ương Nga có thể đã hành động sớm hơn để ngăn chặn tình trạng lạm phát khiến giá tiêu dùng tăng vọt.
“Bất kỳ ai muốn miêu tả nước Nga như một quốc gia suy yếu,” ông Putin đã nói tại một thời điểm, trích dẫn Mark Twain, “Tôi muốn nhớ đến một người và nhà văn nổi tiếng đã từng nói: ‘Tin đồn về cái chết của tôi đã bị phóng đại quá mức.’”
Đây là sự kết hợp quen thuộc giữa sự đánh lạc hướng và sự tự tin của ông Putin khi ông cố gắng miêu tả nước Nga như thể đang nắm vững vận mệnh của mình, cả trong và ngoài nước.
Khi cuộc chiến ở Ukraine đang tiến gần đến năm thứ tư, và khi Nga phải chịu tổn thất nặng nề và nền kinh tế có dấu hiệu căng thẳng, ông Putin không hề che giấu mong muốn đàm phán với ông Trump, người đã hứa sẽ đàm phán nhanh chóng để chấm dứt chiến tranh.
“Tôi đã sẵn sàng cho việc này, bất cứ lúc nào”, ông Putin nói, sau khi được hỏi về các cuộc đàm phán tiềm năng với ông Trump. “Và tôi sẽ sẵn sàng gặp, nếu ông ấy muốn điều này”.
Ông nói thêm sau đó: “Nếu chúng tôi có cuộc gặp với tổng thống mới đắc cử, ngài Trump, tôi chắc chắn chúng tôi sẽ có điều gì đó để nói”.
Ông Putin khẳng định rằng ông đang tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình rộng rãi để chấm dứt chiến tranh, thay vì một lệnh ngừng bắn tạm thời. Ông cho biết ông sẽ tiếp tục tiến tới trên chiến trường, nơi mà ông Putin cho biết Ukraine đang phải chịu đựng “sự hao mòn về thiết bị quân sự, trang bị, đạn dược và quan trọng nhất là nhân sự”.
“Nếu chúng ta dừng lại trong một tuần, điều đó có nghĩa là tạo cơ hội cho kẻ thù đào hầm ở những vị trí này, để chúng có cơ hội nghỉ ngơi,” ông nói. “Chúng ta không cần ngừng bắn. Chúng ta cần hòa bình.”
Ông Putin cũng thể hiện thái độ hung hăng tương tự trong những bình luận về Syria khi lần đầu tiên phát biểu trước công chúng về sự sụp đổ đáng kinh ngạc của ông al-Assad.
Nhà lãnh đạo Nga đổ lỗi cho quân đội chính phủ Syria cũng như lực lượng Iran và thân Iran phải chịu trách nhiệm về sự sụp đổ của ông al-Assad, vì họ “rút lui mà không chiến đấu, cho nổ tung các vị trí của mình và rời đi”. Ông cho biết Nga đã đưa 4.000 máy bay chiến đấu của Iran đến Tehran theo yêu cầu của Iran khi quân nổi dậy tiến quân.
Bản thân Nga cũng không giúp ích gì nhiều cho ông al-Assad khi quyết định không cung cấp nguồn lực để chống lại cuộc tấn công bất ngờ của quân nổi dậy bắt đầu vào tháng trước.
Và ông Putin nhấn mạnh rằng Moscow vẫn là một thế lực ở Trung Đông mặc dù điều này được coi là một đòn giáng mạnh vào tham vọng của Nga nhằm định vị mình là một cường quốc thế giới.
Ông ta tuyên bố rằng hầu hết các nước Trung Đông và phe phái cầm quyền ở Syria muốn Nga giữ lại các căn cứ quân sự của mình ở Syria.
“Chúng ta cần phải suy nghĩ về điều đó”, ông Putin nói, ám chỉ đến việc liệu Nga có duy trì các căn cứ hay không. “Chúng ta cần phải tự quyết định mối quan hệ của chúng ta sẽ như thế nào với các thế lực chính trị hiện đang kiểm soát và sẽ kiểm soát tình hình trong nước trong tương lai. Lợi ích của chúng ta cần phải trùng khớp”.
Các nhà phân tích cho rằng, trên thực tế, vị thế của Nga như một cường quốc thế giới đã chịu ảnh hưởng do sự sụp đổ của ông al-Assad, đặc biệt là nếu nước này mất căn cứ hải quân Tartus và căn cứ không quân Hmeimim ở Syria. Cả hai đều đóng vai trò quan trọng của Nga trong việc thể hiện ảnh hưởng của mình trên khắp Địa Trung Hải và Châu Phi.
Ông Putin, trả lời câu hỏi của NBC News, cho biết ông vẫn chưa gặp ông al-Assad, người đã trốn khỏi Syria đến Moscow, nhưng ông đang có kế hoạch gặp. Ông Putin cho biết ông sẽ hỏi ông al-Assad về nơi ở của Austin Tice, nhà báo người Mỹ bị bắt cóc tại Damascus, Syria, vào năm 2012.
“Tôi chắc chắn sẽ nói chuyện với ông ấy,” ông Putin nói, ám chỉ ông al-Assad. Và ám chỉ ông Tice, ông nói thêm: “Tôi hứa rằng tôi sẽ hỏi câu hỏi này.”
Cuộc họp báo thường niên kéo dài của ông Putin tại Moscow đã trở thành một nghi lễ đối với nhà cầm quyền Nga, người lần đầu nắm quyền vào năm 1999. Trong những năm gần đây, nó đã được kết hợp với một nghi lễ khác của Điện Kremlin, “đường dây trực tiếp”, trong đó ông Putin trả lời các cuộc gọi hoặc thư từ khắp cả nước, thường là từ những người dân phàn nàn về chính quyền địa phương của họ.
Các chương trình phát sóng, thường dài hơn bốn giờ, nhằm mục đích cho thấy sự tham gia chặt chẽ của ông Putin vào các vấn đề thế giới cũng như với những lo lắng của người dân Nga bình thường. Các nhà phân tích cho biết, chương trình này cũng nhằm mục đích đối chiếu ông với các nhà lãnh đạo phương Tây, những người mà phương tiện truyền thông nhà nước Nga thường miêu tả là yếu đuối và lạc lõng.
Trong phiên họp hôm thứ Năm, ông Putin cũng bình luận về vụ ám sát một vị tướng Nga, Igor Kirillov, người đã thiệt mạng do một quả bom được đặt trên một chiếc xe gắn máy ở Moscow vào thứ Ba. Ông mô tả vụ giết người này là thất bại mới nhất của các cơ quan an ninh Nga, gợi nhớ đến vụ đánh bom xe đã giết chết Daria Dugina con gái của một người theo chủ nghĩa dân tộc nổi tiếng, vào năm 2022.
“Họ đã bị bỏ lỡ những cuộc tấn công này,” ông Putin nói. “Công việc của họ cần phải được cải thiện để không cho phép những sai lầm nghiêm trọng nhất này xảy ra với chúng ta.”
Nhưng đối với nhiều người Nga, mối lo ngại lớn nhất trong những tháng gần đây là giá cả các mặt hàng thiết yếu như khoai tây tăng cao, giá đã tăng gần gấp đôi so với năm ngoái.
Giá dưa chuột, một trong những người điều phối nói với ông Putin, trích dẫn số liệu thống kê chính thức, đã tăng 10 phần trăm chỉ trong một tuần trong tháng này. Điều mà công chúng muốn nghe nhất từ ông Putin, người điều phối cho biết, là “liên quan đến việc tăng giá bánh mì, cá, sữa, trứng và bơ”.
“Giá cả tăng, thực sự là một điều khó chịu và tồi tệ,” ông Putin nói với giọng điệu khiêm tốn, buồn bã. “Nhưng tôi hy vọng rằng, bằng cách duy trì các chỉ số kinh tế vĩ mô nói chung, chúng ta cũng sẽ quản lý được điều này.”
Ông đã chỉ trích một cách kín đáo và hiếm hoi đối với ngân hàng trung ương Nga, vốn đang bị các tập đoàn và lãnh đạo doanh nghiệp chỉ trích vì lãi suất cao kỷ lục. Ông Putin cho biết “một số chuyên gia tin rằng” ngân hàng có thể đã hành động “hiệu quả hơn và sớm hơn” để giải quyết lạm phát.
Nhưng ông cho biết giá cả tăng cao – mà các chuyên gia cho rằng phần lớn là do nền kinh tế chiến tranh quá tốn kém của Nga – thực sự là dấu hiệu cho thấy đời sống của người dân được cải thiện.
“Vấn đề chỉ là nguồn cung thực phẩm không tăng nhiều như mức tiêu thụ”, ông Putin nói mà không đề cập đến chiến tranh.
Anatoly Kurmanaev và Oleg Matsnev đã đóng góp vào bài báo cáo.
Anton Troianovski là trưởng văn phòng Moscow của The Times. Ông viết về Nga, Đông Âu, Kavkaz và Trung Á. Thêm thông tin về Anton Troianovski
Theo New York Times