Trong trường hợp ủy viên FTC (cơ quan thẩm đỉnh Thương Mại Liên Bang) thuộc đảng Dân chủ bị sa thải, tòa án sẵn sàng tước bỏ các biện pháp bảo vệ công việc lâu dài đối với các quan chức cấp cao của cơ quan
Ngày 7 tháng 12 năm 2025 8:00 tối ET
Đầu năm nay, Tổng thống Trump đã nhắm mục tiêu vào các thành viên đảng Dân chủ phục vụ trong hơn một chục ủy ban liên bang. Will Oliver/Press Pool
Tóm tắt nhanh
- Tòa án Tối cao sẽ xem xét các lập luận liên quan đến việc Tổng thống Trump sa thải một thành viên Ủy ban Thương mại Liên bang, thử thách quyền lực của tổng thống đối với các cơ quan.Xem thêm
WASHINGTON—Việc Tổng thống Trump sa thải hàng loạt nhân sự cơ quan liên bang đã dẫn đến cuộc tranh cãi tại Tòa án Tối cao về cách thức hoạt động của chính phủ Mỹ hiện đại.
Truyền thống mong manh là một số chi tiết chính sách nhạy cảm – từ việc quản lý lò phản ứng hạt nhân đến việc thiết lập các tiêu chuẩn an toàn cho sản phẩm tiêu dùng – phải được quản lý bởi các hội đồng kỹ trị lưỡng đảng, những người có công việc không chịu áp lực chính trị.
Thay vào đó, tòa án tối cao dường như sẵn sàng bảo vệ một quan điểm đối lập được Trump ủng hộ: rằng tổng thống phải có quyền sa thải bất kỳ chuyên gia không được bầu nào vì bất kỳ lý do gì – hoặc không cần lý do gì cả. Những người ủng hộ cho rằng đó là cách duy nhất để cắt giảm thủ tục hành chính và đảm bảo các cơ quan quản lý vẫn chịu trách nhiệm trước cử tri.
“Vụ án này nằm ở trung tâm của hai quan điểm trái ngược nhau về chức vụ tổng thống và cách thức hoạt động của chính phủ nói chung,” Ilan Wurman , chuyên gia về luật hành chính và hiến pháp tại Đại học Minnesota, cho biết. “Xét những gì chúng ta biết về quan điểm và phán quyết trước đây của các thẩm phán, sẽ rất đáng ngạc nhiên nếu họ không phán quyết ủng hộ quyền kiểm soát mạnh mẽ của tổng thống đối với nhà nước hành chính.”
Tòa án sẽ nghe các lập luận vào thứ Hai trong vụ án của Rebecca Slaughter , một thành viên Đảng Dân chủ của Ủy ban Thương mại Liên bang bị Trump sa thải hồi tháng 3. Các thẩm phán đang xem xét những gì có vẻ như là một vấn đề kỹ thuật liên quan đến tính hợp hiến của các luật liên bang lâu đời hạn chế khả năng sa thải lãnh đạo các cơ quan độc lập của tổng thống, bao gồm FTC, Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia và Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng.
Nhưng câu trả lời của tòa án, dự kiến vào tháng 7, sẽ có ý nghĩa quan trọng hơn nhiều so với sự đảm bảo việc làm của các viên chức tại các hội đồng và ủy ban với đủ loại chữ cái viết tắt.
Một chiến thắng áp đảo cho Trump sẽ cho phép ông tăng cường sứ mệnh chỉ đạo các cơ quan này thực hiện chương trình nghị sự bãi bỏ quy định, thúc đẩy các mục tiêu chính trị và thậm chí là trả thù kẻ thù. Tất cả đều nằm trong cái mà các học giả pháp lý bảo thủ gọi là lý thuyết hành pháp thống nhất, quan niệm cho rằng Hiến pháp tập trung mọi quyền lực của nhánh hành pháp vào tay một vị tổng thống cơ bắp.
Trong một cuộc phỏng vấn tại nhà riêng, nơi bà hiện đang làm việc tại tầng hầm, Slaughter cho biết việc trao cho tổng thống quyền lực không bị hạn chế như vậy có thể gây ra những hậu quả rộng lớn cho nền kinh tế quốc gia.
Bà cho biết: “Quốc hội thành lập các cơ quan này để bảo vệ tính toàn vẹn và ổn định của thị trường, và để đảm bảo rằng các quyết định – nhiều quyết định liên quan đến chính sách kinh tế – được đưa ra bởi các chuyên gia dựa trên thực chất, chứ không phải vì lý do chính trị hoặc để làm lợi cho đồng minh của tổng thống hoặc trừng phạt kẻ thù của ông ta”.
Một loạt vụ sa thải được tòa án cho phép
Trump bắt đầu chiến dịch sa thải chỉ vài ngày sau khi trở lại Nhà Trắng. Ông nhắm vào các thành viên đảng Dân chủ đang phục vụ trong hơn một chục ủy ban liên bang, từ những cơ quan quản lý khổng lồ như FTC và NLRB đến những cơ quan ít được biết đến hơn như Ủy ban Quản lý Hạt nhân, Ủy ban Vận tải Mặt đất và Ủy ban Giám sát Quyền riêng tư và Tự do Dân sự.
Việc sa thải này trái ngược với luật liên bang, vốn quy định tổng thống chỉ có thể cách chức các quan chức này nếu họ lơ là nhiệm vụ hoặc có hành vi sai trái khác, một cơ cấu do Quốc hội thiết lập để bảo vệ các cơ quan khỏi sự can thiệp chính trị. Việc sa thải Slaughter cũng vi phạm phán quyết năm 1935 của Tòa án Tối cao, được gọi là Humphrey’s Executor, vốn duy trì hạn chế đối với khả năng cách chức các thành viên của FTC của tổng thống.
Nhưng chính quyền Trump lập luận rằng tất cả các hạn chế sa thải này đều vi hiến và muốn tòa án hủy bỏ phán quyết 90 năm tuổi đã củng cố chúng.
“Quan điểm cho rằng một số cơ quan thực thi quyền hành pháp có thể bị tách khỏi quyền kiểm soát của tổng thống là vi phạm nghiêm trọng cấu trúc Hiến pháp và các quyền tự do mà sự phân chia quyền lực bảo vệ”, Tổng chưởng lý của Trump, D. John Sauer , đã viết trong một bản tóm tắt gửi tòa án. Ông nói rằng các cơ quan liên quan trong vụ kiện “điều chỉnh vô số khía cạnh của cuộc sống hiện đại”, và các quan chức ban hành những quy định đó nắm giữ thẩm quyền cuối cùng thuộc về tổng thống.
Cho đến nay, phe bảo thủ với đa số trong tòa án đã chấp thuận lập trường của chính quyền. Trong một loạt phán quyết khẩn cấp trong năm nay, các thẩm phán đã cho phép một số vụ sa thải gây chú ý, bao gồm cả vụ Slaughter, có hiệu lực mặc dù các tòa án cấp dưới đã chặn chúng.
Những phán quyết khẩn cấp đó chỉ mang tính tạm thời, nhưng nhiều chuyên gia pháp lý coi đó là điềm báo trước cho một phán quyết lâu dài trong vụ án Slaughter, mở rộng đáng kể quyền lực của tổng thống trong việc tái cấu trúc các cơ quan chính phủ theo ý muốn.
Tuy nhiên, các thẩm phán có thể cảnh giác với một phán quyết bao quát, bao gồm tất cả các cơ quan quản lý, đặc biệt là Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang. Tòa án đã chỉ ra – trong một đoạn văn không có chữ ký bí ẩn trong phán quyết khẩn cấp hồi tháng 5 – rằng Fed có thể được hưởng quyền độc lập hơn các hội đồng liên bang khác.
Trump đã cố gắng sa thải thành viên hội đồng quản trị Fed Lisa Cook — một quyết định bị tòa án cấp cao trì hoãn trong khi chờ xét xử vụ kiện của Cook vào tháng 1. Không giống như Slaughter và các quan chức bị sa thải khác, Trump lập luận rằng ông có “lý do chính đáng” theo luật định để sa thải Cook.
Các cuộc điều tra chính trị hóa và việc bãi bỏ quy định
Các bên liên quan trong ngành, những người ủng hộ người tiêu dùng và một số kẻ thù của Trump đã cảm nhận được tác động từ nỗ lực củng cố quyền kiểm soát của tổng thống đối với bộ máy hành chính.
Tại Tập đoàn Phát thanh Công cộng, cơ quan độc lập tài trợ cho PBS và NPR, việc Trump sa thải ba thành viên hội đồng quản trị vào mùa xuân này là một trong những bước đầu tiên trong chiến dịch chống lại phương tiện truyền thông công cộng của ông.
Tại Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng (CPSC), cơ quan này đã đề xuất một quy định an toàn quan trọng đối với pin lithium-ion thường được sử dụng trong xe đạp điện và xe tay ga vào tháng 4. Ba thành viên Đảng Dân chủ của ủy ban ủng hộ quy định này, trong khi hai thành viên Đảng Cộng hòa phản đối. Tuy nhiên, sau khi Trump sa thải cả ba thành viên Đảng Dân chủ, các thành viên Đảng Cộng hòa đã rút lại đề xuất .
Và tại FTC, sau khi Trump sa thải Slaughter và một đảng viên Dân chủ khác, cơ quan này đã tiến hành điều tra tổ chức phi lợi nhuận tự do Media Matters và bắt đầu điều tra những tuyên bố sai sự thật của các nhà cung cấp dịch vụ y tế giúp bệnh nhân chuyển đổi giới tính.
Các chuyên gia pháp lý cho biết, với quyền lực không giới hạn trong việc sa thải các nhà quản lý cấp cao, thật khó hiểu tại sao bất kỳ tổng thống tương lai nào lại chấp nhận sự hiện diện của bất kỳ quan chức cơ quan nào từ đảng chính trị đối lập có thể bất đồng quan điểm.
Giáo sư luật Victoria Nourse của Đại học Georgetown cho biết: “Khả năng bãi nhiệm trở thành khả năng kiểm soát toàn bộ chương trình nghị sự và làm suy yếu quyền lực của Quốc hội trong việc thành lập chức vụ mà họ mong muốn”.
Viết cho James Romoser tại james.romoser@wsj.com
Bản quyền © 2025 Dow Jones & Company, Inc.
Xuất hiện trong ấn bản in ngày 8 tháng 12 năm 2025 với tựa đề ‘Tòa án nhắm tới quyền lực to lớn của Tổng thống’.
Overlay4
