Bình Minh / Việt Luận Úc Châu
16/10/2024
Ông Geoffrey Hinton, nhà tâm lý học nhận thức và nhà khoa học máy tính người Canada gốc Anh được mệnh danh là “cha đỡ đầu của AI”. (Ảnh: GEOFF ROBINS/AFP via Getty Images)
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Giáo sư Geoffrey Hinton, người Canada đoạt giải Nobel được mệnh danh là “Bố già của trí tuệ nhân tạo (AI)”, đã cảnh báo với giới truyền thông rằng nếu không có nghiên cứu chuyên sâu về cách kiểm soát AI, công nghệ này sẽ tiếp tục phát triển và khiến con người trở nên thừa thãi.
Giáo sư Hinton – người Canada gốc Anh tại Đại học Toronto, và giáo sư John Hopfield – Đại học Princeton, đã cùng nhận giải Nobel Vật lý vào đầu tháng này, ghi nhận công trình tiên phong của họ trong lĩnh vực học máy và mạng lưới thần kinh nhân tạo.
Ông Hinton đã được Global News phỏng vấn hôm thứ Hai (14/10). Ông cảnh báo rằng sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo có thể gây nguy hiểm cho sự tồn vong của nhân loại.
Điều khiến ông lo lắng nhất là những mối nguy hiểm lâu dài, vì mọi người có xu hướng nghĩ rằng những vấn đề này chỉ là chuyện khoa học viễn tưởng.
Ông nói rằng mối nguy hiểm lâu dài nghiêm trọng nhất là một khi những AI này trở nên thông minh hơn con người chúng ta, chúng sẽ kiểm soát mọi thứ và khiến cho con người trở nên thừa thãi. Điều này rất đáng lo ngại. Hiện tại không ai biết chính xác phải làm thế nào để ngăn chặn điều này xảy ra, vậy nên cần phải thực hiện rất nhiều nghiên cứu.
Trả lời phỏng vấn qua điện thoại tại buổi công bố giải, giáo sư Hinton nhận định AI sẽ mang đến ảnh hưởng to lớn cho xã hội loài người.
“Những ảnh hưởng đến từ AI có thể so với cuộc cách mạng công nghiệp. Tuy nhiên, thay vì mang đến sự vượt trội hơn về sức mạnh thể chất so với con người, điều đang diễn ra là con người sẽ bị vượt lên về năng lực trí tuệ. Chúng ta chưa từng trải qua kinh nghiệm phải đối mặt những thứ thông minh hơn chúng ta,” CNN dẫn lời ông Hinton.
Các thành viên ủy ban Nobel cho biết, hai ông Hinton và Hopfield đã giành giải nhờ sử dụng vật lý để thiết kế mạng lưới thần kinh nhân tạo hoạt động như những ký ức liên kết, và tìm ra các mẫu trong các tập dữ liệu lớn.
Phát hiện của ông Hinton đã được áp dụng vào các lĩnh vực như nhận dạng khuôn mặt và dịch ngôn ngữ.
Giáo sư Hinton cũng đề cập rằng ông rời Google để có thể thảo luận về những nguy cơ tiềm ẩn của AI một cách cởi mở hơn. Đặc biệt, ông nhấn mạnh rằng chăm sóc sức khỏe là lĩnh vực then chốt có thể hưởng lợi rất nhiều từ AI.
Không thể dự đoán được sự phát triển của AI
Ngày 22/3, tờ Nihon Keizai Shimbun đã đăng bài phỏng vấn độc quyền với ông Hinton. Ông cho rằng nếu AI được giao mục tiêu như một giải pháp, nó có thể tìm ra cách gây bất lợi cho con người.
Ví dụ, hãy tưởng tượng việc đưa ra hướng dẫn cho AI để hạn chế biến đổi khí hậu. Tại thời điểm này, AI sẽ nhận ra rằng cần phải loại bỏ con người để đạt được mục tiêu của mình, do đó ông lo lắng về nguy cơ thực sự thực hiện nó.
Ông Hinton cho rằng có thể sẽ có sự cạnh tranh giữa các AI khác nhau trong tương lai. Ví dụ, nếu AI cạnh tranh để giành các tài nguyên như trung tâm dữ liệu, thì đó sẽ là một quá trình tiến hóa giống như một sinh vật. Khi chúng ta đối mặt với AI trở nên thông minh hơn thông qua cạnh tranh, con người sẽ bị tụt lại phía sau.
Ông Hinton cho rằng ngay cả đối với những người đi đầu trong việc phát triển AI, hướng đi của công nghệ trong 10 năm tới cũng là điều không thể đoán trước.
Ông cho rằng không thể thấy rõ điều gì sẽ xảy ra trong 10 năm nữa. Mọi thứ đang phát triển quá nhanh, giống như sương mù trong sương mù. Bạn có thể nhìn rõ ở một khoảng cách nhất định, sau đó bức tường sụp đổ và bạn có thể sẽ không thấy gì nữa.
Ông cho rằng nếu nhìn lại 10 năm qua, chúng ta sẽ thấy công nghệ AI đã phát triển nhanh như thế nào.
Giáo sư Hinton giải thích rằng sự phát triển nhanh chóng của AI và công nghệ trong 10 năm qua đã vượt quá mọi dự liệu, ví dụ các mô hình ngôn ngữ quy mô lớn như ChatGPT hay Gemini của Google.
Ông nói rằng mặc dù công nghệ này vẫn còn một số sai sót và thiếu chính xác, nhưng nó thường có thể viết ra những câu hoàn chỉnh và thuyết phục mà 10 năm trước ngành này không thể đoán trước được.
Ông Hinton cho biết, những mô hình ngôn ngữ lớn này và khả năng xử lý chính xác ngôn ngữ tự nhiên của chúng tốt hơn nhiều so với dự đoán của chúng ta 10 năm trước.
Ông cũng bổ sung thêm, không ai nghĩ rằng chúng ta sẽ có những mô hình ngôn ngữ có thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào bạn hỏi, ngay cả khi chúng không phải là chuyên gia giỏi trong mọi khía cạnh. Điều này thật đáng kinh ngạc. Nếu 10 năm trước, mọi người có thể đã dự đoán một cách rất tự tin rằng chúng ta sẽ không thể làm được điều này.
