Đỗ Văn Hội
Ngày 24-2-2022, Tổng thống Putin của Liên Bang Nga đã xua 200,000 quân với vũ khí tân kỳ tấn công nước láng giềng Ukraine mà ông ta gọi là “anh em”. Ông kỳ vọng chỉ trong vòng 1 tuần lễ là có thể khuất phục được quốc gia yếu kém hơn nhiều về người, về của, về quân sự, nhưng lại đầy tình người và triển vọng của một nước tự do, dân chủ, hiền hòa, người dân sống trong an lạc, thái bình.
Người ta thường nói “mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên”, nghĩa là “mưu tại người, nhưng thành do trời”, hoặc ta thường nghe “người tính không bằng trời tính”. Vì thế, cho dù ông Putin, một cựu sĩ quan mật vụ KGB thời Sô Viết, với những âm mưu độc kế tinh vi và những chuẩn bị kỹ càng từ lâu nhằm phục hồi một Liên Sô hùng mạnh nhưng tàn bạo và vô nhân đã tan rã, hoặc một đế chế Nga hoàng vang bóng một thời từ 1721 đến 1917.
Sau 1 tháng tấn công, quân Nga đã tàn phá nước Ukraine một cách khủng khiếp không ai có thể ngờ và không ai có thể cho đây là sự thật, nhưng lại hiện lên hàng ngày trên màn ảnh truyền hình, truyền thông xã hội tân tiến.
Chúng tôi chỉ xin sơ lược những con số thiệt hại cho đến ngày 24-3-2022 của người dân Ukraine hiền hòa, nhưng đấu tranh chống ngoại xâm thật dũng mãnh đáng là tấm gương sáng cho thế giới.
– Gần 4 triệu người Ukraine đã phải chạy đi lánh nạn ở nước ngoài
– Khoảng 10 triệu người dân trong nước phải di tản vì nhà cửa thành phố, thị trấn bị tàn phá. 5 triệu trẻ em phải gặp cảnh khốn cùng.
– Số thường dân thiệt mạng chưa được thống kê chính xác nhưng có thể ước lượng vào khoảng 5000 cho đến hôm nay.
– Tài sản thiệt hại ước tính trên 100 tỷ đô la sau 1 tháng.
Đó là một vài con số mà ông Putin đã giáng lên đầu người dân Ukraine.
Còn thiệt hại của quân Nga như thế nào?
Hiện nay còn quá sớm để thống kê chính xác, tuy nhiên chúng tôi xin liệt kê những con số dựa vào các nguồn tin tương đối đáng tin cậy. Trước một chiến sự cực kỳ tàn bạo do Putin thiết kế, sự kiểm soát và gây nhiễu tin do Nga chủ trương, rất khó mà có được những con số đầy đủ trong hoàn cảnh này.
Những thiệt hại của Nga được sắp vào các loại như:
Kinh tế, tài chính – Nhân mạng (chết, tù binh, mất tích, đầu hàng…) – Chiến cụ hư hại- Tội ác chiến tranh.
VỀ KINH TẾ, TÀI CHÍNH
Phải nói, Tây phương đã phản ứng quyết liệt và đồng lòng hơn bao giờ hết nhắm trừng phạt kinh tế, tài chánh trước sự xâm lược của Nga. Xin lược thuật tóm tắt dưới đây (theo BBC).
Ngăn cấm Hàng hóa lưỡng dụng (dùng cho dân sự và quân sự) – Anh, Âu Châu, Hoa Kỳ và nhiều nước khác đã cấm xuất khẩu những mặt hàng có mục đích dân sự và quân sự, chẳng hạn như phụ tùng xe hơi, máy bay, chế tạo chiến cụ, từ đó tạo khó khăn cho các nhà sản xuất tại Nga.
Chẳng hạn như: nhà máy sản xuất xe bọc thép (thiết giáp) chính của Nga đã hết bộ phận phụ tùng để chế tạo và sửa chữa xe tăng .
Các nước Tây Phương đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tập đoàn Wagner của Nga – một công ty quân sự tư nhân cung cấp những đơn vị chiến đấu cho quân đội Nga.
Cấm vận không Nga: Tất cả các chuyến bay của Nga đã bị cấm trên không phận Hoa Kỳ, Anh, EU và Canada.
Cấm Hàng xa xỉ, đắt tiền: như xe cộ sang trọng, thời trang, hàng nghệ thuật. Sẽ đánh thuế 35% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Nga, bao gồm cả rượu vodka. Nhiều nước cấm hàng hóa của Nga.
Trừng phạt cá nhân: Tây phương đã trừng phạt hơn 1.000 cá nhân và doanh nghiệp Nga, bao gồm các chủ doanh nhân giàu có được coi là giới tài phiệt, làm giàu do thân cận với Điện Kremlin.
Trừng phạt về Dầu khí: Mỹ cấm nhập khẩu dầu, khí đốt từ Nga, nhiều nước đi theo; Anh sẽ loại dần nhập cảng dầu của Nga vào cuối năm 2022. Âu châu, nơi tiêu thụ 1/4 dầu và 40% khí đốt từ Nga, sẽ chuyển sang các nguồn cung cấp khác và tiến dần đến độc lập khỏi năng lượng của Nga “trước năm 2030”. Đức đã tạm dừng cho phép mở đường ống dẫn khí Nord Stream 2 từ Nga, một đòn nặng nề cho Kremlin.
Về tài chính. Tây phương phong tỏa tài sản ngân hàng trung ương Nga nơi có 630 tỷ đô la (470 tỷ bảng Anh) dự trữ ngoại tệ. Đồng rúp giảm giá 22% kể từ đầu năm, gây ra lạm phát của Nga tăng 14% .
Một số ngân hàng Nga bị loại khỏi hệ thống tin tài chính quốc tế Swift trong việc chuyển tiền xuyên biên giới.
Các biện pháp trừng phạt khác của Anh bao gồm:
– các ngân hàng lớn của Nga bị loại khỏi hệ thống tài chính của Anh
– đóng băng tài sản của các ngân hàng Nga
– Nga và các công ty lớn không thể huy động tài chính hoặc vay tiền ở Anh
tạo ra giới hạn cho các khoản tiền gửi mà người Nga có thể thực hiện tại các ngân hàng của Vương quốc Anh (Theo BBC)
EU sẽ trừng phạt 70% thị trường ngân hàng Nga và các doanh nghiệp quốc doanh Nga.
Các công ty rút khỏi Nga
Nhiều công ty quốc tế như McDonald’s, Coca-Cola, Starbucks ngừng buôn bán tại Nga. Nestle đã rút một số thương hiệu gồm KitKat và Nesquik“. Ngày càng có nhiều công ty rút lui khỏi Nga.
(Theo BBC)
Ảnh hưởng đến kinh tế Nga:
Theo CSIS, những trừng phạt sẽ gây ra những thiệt hại to lớn lên nền kinh tế Nga, cắt đứt nguồn vốn quốc tế một cách hiệu quả, gây ra khủng hoảng tiền tệ, khủng hoảng ngân hàng và cú sốc tài chính tồi tệ nhất kể từ cuộc khủng hoảng nợ năm 1998 . Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) đã tăng dự trữ chính thức lên 630 tỷ USD vào tháng trước, gấp đôi lượng hàng hóa nhập khẩu của Nga và hơn 1/3 GDP của Nga vào năm ngoái. Nhiều người gọi những khu dự trữ dồi dào này là “pháo đài của nước Nga”.
Ngoài ra, các trừng phạt đã hạn chế nghiêm trọng giao dịch bằng ngoại tệ của CBR, cắt các ngân hàng Nga khỏi SWIFT và một số giao dịch. Các biện pháp trừng phạt đã khiến hầu hết các khoản dự trữ của CBR trở nên vô dụng. Tính đến ngày 2 tháng 3, đồng rúp của Nga đã giảm hơn 30% so với đồng đô la trước khi có lệnh trừng phạt. Vào ngày 28 tháng 2, CBR đã tăng gấp đôi lãi suất lên 20% (theo CSIS)
Dân Nga phải xếp hàng dài để rút tiền từ ngân hàng. Thị trường chứng khoán Nga đã đóng cửa từ 2 tháng 3, chứng khoán Nga đã mất hơn một nửa giá trị kể từ cuộc xâm lược. Moody’s ước tính GDP của Nga có thể giảm 8% trong năm nay.
Nga sẽ nhờ Trung Cộng tiếp sức, như TC sẽ mua dầu của Nga, cung cấp cho Nga hàng hóa… Tuy nhiên Tây phương đã đe dọa là TC cũng lãnh nhận hậu quả nếu cố ý giúp Nga tránh lệnh trừng phạt.
Nói chung, kinh tế của Nga sẽ thiệt hại nặng nề về lâu dài trong những năm tháng sắp tới nếu không ngưng chiến tranh.
THIỆT HẠI NHÂN MẠNG
Những con số không được đầy đủ và chính xác sẽ được điều chỉnh hàng ngày và sau này, sau đây là những con số hiện có:
Theo NATO ngày 24/3/2022:
Nga thiệt mạng từ 7000 đến 15,000 lính sau 1 tháng tấn công. Có 40,000 người chết, bị thương, hoặc mất tích. Theo chính phủ Ukraine, Nga bị thiệt mạng 15,800 người. Nhưng Nga công bố họ chỉ có 557 người chết.
Một nguồn tin đáng tin cậy, vào 1 đêm, người ta đã thấy có khoảng 2,500 xác chết đã được chuyển bí mật đến Belarus để từ đây chuyển về Nga. Dĩ nhiên đây chỉ là một lần bị tiết lộ, nhiều lần khác không ai biết.
Về tù binh: Theo chính phủ Ukraine, có trên 500 tù binh Nga (đã được trao đổi với tù binh Ukraine). Ngoài ra, rất nhiều quân Nga đầu hàng, lẻ tẻ hoặc từng toán, họ thiếu thức ăn, bị lạnh cóng do thời tiết giá lạnh. Họ nói bị lừa là chỉ đi một thời gian ngắn và sẽ được dân Ukraine đón tiếp nồng hậu. Có nguyên một tiểu đội (platoon) thuộc lữ đoàn 74 súng di động đã đầu hàng.
Có những lính Nga mang xe tăng ra đầu hàng để đổi lấy 10,000 đô la và được vào quốc tịch Ukraine.
Về cấp chỉ huy, mặc dù chưa có con số đầy đủ, nhưng tờ TIME tháng 3 đã có một bài chi tiết về các tướng lãnh, đại tá hoặc cấp chỉ huy cao cấp bị sát hại như sau:
Đại tá Alexei Sharov: đã bị lực lượng Ukraine tiêu diệt.
Thiếu tướng Vitaly Gerasimov: đã bị giết bên ngoài Kharkiv vào ngày 7 tháng 3. Ông là thiếu tướng một sao của lục quân Nga.
- Lính Nga bị buộc tội hiếp dâm phụ nữ Ukraine sau khi giết chồng
- Binh sĩ Ukraine tìm thấy thùng chứa bí ẩn bị lực lượng Nga bỏ lại
- Khi Ukraine đẩy Nga quay trở lại, châu Âu dậy sóng về các lệnh trừng phạt năng lượng
Thiếu tướng Andrei Kolesnikov: chỉ huy Tập đoàn quân liên hợp 29, đã thiệt mạng trên lãnh thổ Ukraine vào ngày 11 tháng 3.
Thiếu tướng Andrey Sukhovetsky, chỉ huy của Sư đoàn nhảy dù số 7 của Nga và là phó tư lệnh của Quân đoàn liên hợp 41 của Nga.
Thiếu tướng Oleg Mityaev chỉ huy sư đoàn súng trường cơ giới số 150, đã thiệt mạng ở Mariupol.
Mityaev là tướng quân đội Nga thứ tư bị giết ở Ukraine. 46 tuổi, chỉ huy sư đoàn súng trường cơ giới số 150, từ năm 2020. Sư đoàn này từng được sử dụng ở vùng Rostov, biên giới Ukraine, từng tham chiến ở Syria và năm 2016, chỉ huy một căn cứ quân sự của Nga ở Tajikistan.
Trung tướng Andrei Mordvichev đã chết khi bị Ukraine tấn công vào phi trường Chornobayivka, gần sân bay Kherson.
Trung tá Dmitry Safronov, chỉ huy Lữ đoàn thủy quân lục chiến số 61, thiệt mạng tại Chuhuiv, một thành phố ở Kharkiv Oblast.
Trung tá Denis Glebov, từng là Phó Tư lệnh Lực lượng đổ bộ biệt lập số 11, đã thiệt mạng tại Chuhuiv.
Đại tá cảnh vệ Konstantin Zizevsky, đã thiệt mạng phía đông của Donetsk và Luhansk.
Trung tá cảnh vệ Yuri Agarkov, đã chết cùng với lính nhảy dù, chỉ huy một trung đoàn súng trường cơ giới.
Đại tá Andrei Zakharov, Chỉ huy Trung đoàn xe tăng 6 của Sư đoàn xe tăng 90, đã thiệt mạng gần Kyiv.
Đại tá Sergei Porokhnya, chỉ huy lữ đoàn công binh số 12, đã chết trong khi làm một cây cầu.
Đại tá Sergei Sukharev, thuộc Trung đoàn Nhảy dù Cận vệ 331 từ Kostroma, đã thiệt mạng cùng với 4 thành viên khác của trung đoàn,
Tướng Magomed Tushaev, một lãnh chúa khét tiếng lực lượng đặc biệt Chechnya, chỉ huy lữ đoàn vệ binh quốc gia cơ giới số 141, bị giết gần Hostomel, từng cầm đầu một số thanh trừng đồng tính ở Chechnya.
Đại tá cận vệ Vladimir Zhoga, Chỉ huy Tiểu đoàn Trinh sát Biệt động Sparta, sinh tại Ukraine, ly khai có trụ sở tại Donetsk, đã thiệt mạng khi đang sơ tán dân thường.
Còn một số khác chưa được kiểm chứng. Tinh thần binh sĩ Nga rất sa sút do bị lừa.
Như mọi người đều biết, cấp chỉ huy cấp tướng hay tá thường quy tụ nhiều sĩ quan tham mưu và quân cận vệ, vì thế cái chết của một tướng hay tá kéo theo nhiều thương vong khác.
THIỆT HẠI CHIẾN CỤ
Chiến cụ bao gồm các loại xe cơ động, thiết giáp, tàu đổ bộ, súng ống, máy truyền tin, máy bay v.v…
Dưới đây là tóm lược những thiệt hại do bộ quốc phòng Ukraine cung cấp ngày 24/3/2022, chúng tôi lấy từ US Daily News Channel.
- 1 tầu đổ bộ và chở xe tăng bị bắn cháy tại hải cảng Berdyansk
- 509 xe tăng bị phá hủy hoặc bị tịch thu
- 1556 xe bọc thép chở quân
- 252 hệ thống bắn pháo binh.
- 80 bệ phóng hỏa tiễn (MLRS)
- 45 hệ thống phòng không
- 99 máy bay bị hạ trong đó có cả các loại tiêm kích tối tân
- 123 máy bay trực thăng
- 1000 xe cơ giới đủ loại
- 3 tàu chuyên chở
- 70 xe bồn dầu
- 35 máy bay không người lái
- 15 đơn vị vũ khí đặc biệt
Ngoài ra, tin cho hay một bộ phận đặc biệt về phòng chỉ huy lưu động bị tịch thu (đang được kiểm chứng)
TỘI ÁC CHIẾN TRANH – THẾ GIỚI LÊN ÁN
Đại hội Đồng Liên hiệp Quốc đã thông qua một bản nghị quyết lên ác cuộc chiến tranh do Nga phát động với 141 phiếu thuận trong số 193 nước trên thế giới, chỉ có 5 phiếu chống trong đó có chính thủ phạm Nga. Nhiều nước đồng minh với Nga đã bỏ phiếu trắng như Trung Cộng, Việt Nam… Chính nước Campuchia, Miến Điện cũng đã bỏ phiếu lên án Nga.
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy ông Putin và quân Nga đã vi phạm tội ác chiến tranh (war crimes). Trong những ngày gần đây, nhiều nguyên thủ quốc gia trong đó có Mỹ, Anh đã kết án Putin là tội phạm chiến tranh.
Riêng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 23/3/2022 chính thức lên tiếng cho biết đã có bằng chứng đầy đủ Nga đã phạm tội ác chiến tranh. Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố sẽ cương quyết đưa những kẻ có trách nhiệm ra trước công lý quốc tế.
Các công tố viên tòa án La Haye đã đích thân đến Ukraine để thu thập chứng cớ tại hiện trường và sẽ đưa ra tòa quốc tế trong tương lai gần.
***
Nói tóm lại, mới chỉ sau một tháng cuộc tấn công vô cớ và bất hợp pháp vào một nước độc lập, có chủ quyền và là thành viên của Liên Hiệp Quốc là Ukraine, Vladimir Putin đã phạm rất nhiều sai lầm và tàn ác, tàn phá khủng khiếp cho nước và người dân Ukraine. Nước Nga đã gánh chịu nhiều thiệt hại to lớn về người, về chiến cụ, tài sản và uy tín của một cường quốc từng làm mưa làm gió trên thế giới.
Và thiệt hại nặng nề nhất đó là Putin và những người trách nhiệm sẽ phải trả lời trước công lý quốc tế về những tàn phá gây ra tại Ukraine. Ông ta sẽ phải đón nhận những hậu quả giống như những nhà độc tài, tàn bạo trong lịch sử cận đại như Hitler, Stalin, Saddam Hussein, Muamar Al Qaddafi và còn nhiều nữa.
Đỗ Văn Hội
Tài liệu tham khảo
https://www.bbc.com/news/world-europe-60125659
https://www.csis.org/analysis/sanctions-response-russias-invasion-ukrainehttps://stopexpansionism.org/bo-ngoai-giao-hoa-ky-toi-ac-chien-tranh-cua-luc-luong-nga-o-ukraine/embed/#?secret=QiUQ9OnLui#?secret=GxkB89htNO
