Viết bởi Austin Ulrich, PharmD, BCACP | Được đánh giá bởi Alyssa Billingsley, PharmD
Cập nhật ngày 28 tháng 4 năm 2022
Những điểm chính:
- Có nhiều loại thuốc gây rụng tóc. Những loại thuốc này có thể khiến cho tóc mỏng đi hoặc mọc thành từng đám.
- Một số loại thuốc và nhóm thuốc – bao gồm hóa trị và thuốc chống trầm cảm – có thể gây rụng tóc và thường có thể phục hồi.
- Nếu việc ngừng dùng thuốc không thể đảo ngược hoàn toàn tình trạng rụng tóc, có những phương pháp điều trị có thể giúp quá trình mọc tóc. Luôn kiểm tra với nhà chăm sóc sức khỏe của bạn trước khi ngừng thuốc hoặc bắt đầu phương pháp điều trị mới.
Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết từng bị rụng tóc, bạn sẽ biết tình trạng này có thể gây đau khổ như thế nào. Mặc dù đó không phải là đe dọa đến tính mạng nhưng có thể gây hại cho hình ảnh bản thân và chất lượng cuộc sống của bạn. Đôi khi rụng tóc là do tác động của quá trình lão hóa, chẳng hạn như thay đổi nội tiết tố (hormones). Nó cũng có thể được gây ra bởi di truyền. Nhưng ngoài những nguyên nhân này, thuốc cũng có thể dẫn đến rụng tóc. Vì vậy, bạn có thể tự hỏi bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào có thể gây rụng tóc.
Có nhiều loại thuốc có thể gây rụng tóc. Rụng tóc thường là một tác dụng phụ hiếm gặp không xảy ra với hầu hết mọi người. Nhưng một số loại thuốc, chẳng hạn như hóa trị, thường gây rụng tóc ở hầu hết mọi người. Trong những trường hợp, việc ngừng dùng thuốc không phải là một lựa chọn và các lựa chọn thay thế cũng có thể gây rụng tóc.
Tin tốt là hầu hết tình trạng rụng tóc do dùng thuốc có thể được khắc phục bằng cách ngưng dùng thuốc . Nhưng quý bạn hãy nói chuyện với những chuyên viên chăm sóc sức khỏe của bạn trước khi bạn ngừng thuốc. Họ có thể giúp bạn một cách an toàn. Đôi khi, họ có thể đề nghị điều trị để giúp tóc bạn mọc lại.
Dưới đây, chúng tôi thảo luận về 12 loại thuốc hoặc nhóm thuốc có thể gây rụng tóc.
Thuốc có thể gây ra những loại rụng tóc nào?
Rụng tóc do thuốc được phân thành hai loại rụng tóc khác nhau: telogen effluvium và anagen effluvium.
Telogen effluvium là khi tóc rụng từng đám (nhúm). Ví dụ, điều này có thể xảy ra khi dùng bàn chải tóc hoặc trong khi tắm. Tóc cũng đã mọc ra với kiểu rụng tóc này.
Anagen effluvium là chứng rụng tóc với số lượng ít, nhỏ khắp nơi đầu bạn. Nó xảy ra với tóc đang phát triển tích cực. Hóa trị (chemotherapy) là nguyên nhân phổ biến. Hiếm khi, rụng tóc có thể vĩnh viễn với anagen effluvium.
1. Retinoid
Retinoids là một nhóm thuốc được sử dụng để điều trị một số tình trạng của da, chẳng hạn như mụn trứng cá và đổi màu da. Chúng có nguồn gốc từ vitamin A, giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào.
Retinoids uống, như isotretinoin (Absorica), được biết là gây ra telogen effluvium ở một số người dùng. Điều này dường như xảy ra thường xuyên hơn với liều lượng cao. Nhưng có tin tốt là nó có thể hồi phục sau khi bạn ngừng điều trị. Thời gian điều trị này thường là 15 đến 20 tuần.
2. Thuốc chống trầm cảm
Thuốc chống trầm cảm là một nhóm thuốc được sử dụng để điều trị rối loạn tâm trạng, chẳng hạn như trầm cảm , lo lắng và rối loạn lưỡng cực (bipolar disorder). Chúng hoạt động bằng cách ảnh hưởng đến một số hóa chất trong não.
Thuốc chống trầm cảm đã được ghi nhận là gây rụng tóc. Cách chính xác gây ra rụng tóc là không rõ ràng. Ngưng dùng thuốc gần như luôn đảo ngược tình trạng rụng tóc. Nhưng bạn không nên tự mình ngừng dùng thuốc chống trầm cảm. Điều này có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng .
Thuốc chống trầm cảm thường được sử dụng có thể gây rụng tóc bao gồm:
- Bupropion (Wellbutrin)
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), chẳng hạn như fluoxetine (Prozac), paroxetine (Paxil) và sertraline (Zoloft)
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine (SNRI), như duloxetine (Cymbalta), venlafaxine (Effexor) và desvenlafaxine (Pristiq)
Theo một nghiên cứu, bupropion có thể có nguy cơ gây rụng tóc cao hơn so với các thuốc chống trầm cảm khác.
3. Thuốc chống đông máu
Thuốc chống đông máu là một nhóm thuốc được sử dụng để ngăn ngừa cục máu đông. Những loại thuốc này còn được gọi là “thuốc làm loãng máu” và chúng hoạt động bằng cách ngăn chặn sự hình thành cục máu đông.
Các trường hợp rụng tóc đã được báo cáo với thuốc chống đông máu. Có thể cần mất một thời gian để nó trở nên rõ ràng, có thể từ vài tuần đến hơn một năm sau khi bắt đầu dùng thuốc.
Thuốc chống đông máu thường được sử dụng có thể gây rụng tóc bao gồm:
- heparin
- Warfarin (Coumadin)
- Apixaban (Thuốc tiên)
- Rivaroxaban (Xarelto)
4. Thuốc chống co giật
Thuốc chống co giật, còn được gọi là thuốc chống động kinh (antiepileptics), là một nhóm thuốc được sử dụng để ngăn ngừa co giật. Chúng hoạt động bằng cách ổn định hoạt động điện trong não. Nếu bạn bị động kinh, thời gian bạn cần dùng thuốc chống co giật tùy thuộc vào trường hợp cụ thể của bạn.
Rụng tóc đã được báo cáo với thuốc chống co giật. Một nghiên cứu cho thấy điều này phổ biến hơn với axit valproic (Depakote) và pregabalin (Lyrica), nhưng ít phổ biến hơn với levetiracetam (Keppra).
5. Thuốc chặn beta (Beta blockers)
Thuốc chẹn beta là một nhóm thuốc được sử dụng để điều trị bệnh cao huyết áp và bệnh tim. Chúng cũng có sẵn dưới dạng thuốc nhỏ mắt bệnh tăng nhãn áp và tăng nhãn áp.
Thuốc chẹn beta có thể gây ra telogen effluvium. Thuốc chẹn beta thường được sử dụng có thể gây rụng tóc bao gồm:
- Propranolol (Inderal)
- Atenolol (Tenormin)
- Metoprolol (Lopressor, Toprol XL)
- Thuốc nhỏ mắt Timolol (Timoptic)
Bạn có thể đã nghe nói đến losartan (Cozaar) – một loại thuốc huyết áp khác – có thể gây rụng tóc. Nhưng rụng tóc không phải là tác dụng phụ đã biết của losartan .
6. Thuốc chống tuyến giáp (antithyroid)
Tình trạng tuyến giáp(thyroid) có thể tự gây rụng tóc. Thuốc kháng giáp dùng để điều trị tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) có thể góp phần làm rụng tóc. Ví dụ về các loại thuốc này bao gồm methimazole (Tapazole) và propylthiouracil. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra chứng cường giáp của bạn, bạn có thể cần dùng các loại thuốc này lâu dài.
7. Hóa trị (chemotherapy)
Hóa trị là phương pháp điều trị ung thư phổ biến bằng cách tiêu diệt tế bào ung thư. Nhưng nó cũng giết chết các tế bào phát triển nhanh khác trong cơ thể bạn, chẳng hạn như nang lông (hair follicles). Loại rụng tóc này là anagen effluvium .
Hóa trị có thể gây rụng tóc bắt đầu vài ngày đến vài tuần sau khi dùng thuốc. Và hiệu quả giảm rụng tóc khá rõ rệt sau 1 đến 2 tháng. Các loại thuốc hóa trị thường được sử dụng có thể gây rụng tóc bao gồm cyclophosphamide (Cytoxan) doxorubicin (Adriamycin).
Tóc thường sẽ mọc trở lại từ 1 đến 3 tháng sau khi hoàn thành hóa trị.
8. Tamoxifen
Tamoxifen là một loại thuốc được sử dụng để điều trị ung thư vú. Nó cũng được sử dụng để giảm nguy cơ phát triển ung thư vú ở một số người.
Tamoxifen có thể gây ra anagen effluvium. Nhưng nó thường là tạm thời. Và tóc sẽ mọc lại khi điều trị xong. Tuy nhiên, thông thường bạn sẽ dùng thuốc trong 5 năm.
9. Thuốc trị viêm khớp
Một số loại thuốc dùng để điều trị viêm khớp và các tình trạng tự miễn dịch khác có thể gây rụng tóc. Ví dụ, thuốc chống thấp khớp điều trị bệnh truyền thống (DMARD) — như methotrexate và leflunomide (Arava) — gây rụng tóc bằng cách ngăn các tế bào phát triển.
Mặc dù hiếm gặp nhưng các DMARD sinh học — như etanercept (Enbrel) và adalimumab (Humira) — cũng có thể gây rụng tóc. Nhưng nó không hoàn toàn hiểu tại sao điều này xảy ra. Meloxicam (Mobic), một loại thuốc chống viêm không chứa steroid ( NSAID), cũng có thể gây rụng tóc.
10. Allopurinol
Allopurinol (Zyloprim) là một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh gút (gout). Nó cũng có thể gây ra anagen effluvium. Nhưng thường là tạm thời và tóc sẽ mọc lại nếu ngừng điều trị. Tuy nhiên, thuốc chữa bệnh gút thường được dùng lâu dài để ngăn ngừa bùng phát.
11. Levodopa
Sinemet (carbidopa/levodopa) là một loại thuốc dùng để điều trị các triệu chứng của bệnh Parkinson. Levodopa — một trong những loại thuốc trong Sinemet — có thể gây ra chứng anagen effluvium. Điều này thường là tạm thời và tóc sẽ mọc lại nếu ngừng điều trị. Tuy nhiên, có thể nguy hiểm nếu bạn đột ngột ngừng thuốc này. Hãy nói chuyện với nhà chuyên môn dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn. Họ có thể giúp bạn ngăn chặn nó một cách an toàn.
12. Bromocriptin
Bromocriptine là một loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh Parkinson và các vấn đề về nội tiết tố do tuyến yên trong não gây ra. Bromocriptine có thể gây ra anagen effluvium, nhưng tóc thường mọc lại nếu ngừng dùng thuốc.
Làm thế nào để đảo ngược rụng tóc từ thuốc
Như đã nói ở trên, rụng tóc liên quan đến thuốc thường có thể đảo ngược bằng cách ngừng thuốc gây ra rụng tóc . Nhưng trong một số trường hợp hiếm hoi, rụng tóc do dùng thuốc có thể là vĩnh viễn. Nếu tình trạng rụng tóc không thuyên giảm sau khi ngừng dùng thuốc, nhà chuyên môn chăm sóc sức khỏe của bạn có thể đề nghị một phương pháp điều trị để thúc đẩy mọc tóc. Điều trị có thể phụ thuộc vào nguyên nhân gây rụng tóc.
Hãy nhớ rằng: Nếu bạn nghĩ rằng một loại thuốc bạn đang dùng có thể gây rụng tóc, hãy luôn kiểm tra với nhà chuyên môn dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn trước khi ngừng sử dụng. Bạn cũng có thể nói chuyện với họ về các lựa chọn điều trị khác có thể ít gây rụng tóc hơn, nếu có.
Điểm then chốt
Rụng tóc là tình trạng đáng lo ngại của nhiều người. Có một số nguyên nhân gây rụng tóc, bao gồm nhiều loại thuốc. Thuốc gây ra hai loại rụng tóc chính: telogen effluvium (rụng tóc đã mọc) và anagen effluvium (rụng tóc đang mọc).
Trong hầu hết các trường hợp, rụng tóc do thuốc là tạm thời. Tóc rụng thường sẽ mọc lại sau khi ngừng thuốc. Nhưng đôi khi, dừng thuốc không phải là một lựa chọn. Và mặc dù hiếm gặp, rụng tóc do thuốc gây ra có thể là vĩnh viễn.
Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể khuyên bạn nên sử dụng phương pháp điều trị để giúp tóc mọc lại. Nếu bạn nghĩ rằng một trong những loại thuốc bạn dùng gây rụng tóc, hãy luôn kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn trước khi ngừng sử dụng.
Giới thiệu bởi
Chen, B., và cộng sự. (2015). Tác dụng phụ mỹ phẩm của thuốc chống động kinh ở người lớn bị động kinh . Động kinh & Hành vi .
DailyMed. (2021). Losartan kali.
Chuyển ngữ và bổ sung: Bs Đỗ Văn Hội: hoivando@gmail.com
