Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông có kế hoạch điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 18 tháng 3 trong nỗ lực đạt được lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến ở Ukraine vốn đã làm hao tổn cả binh lính và tài nguyên của cả hai bên.
“Tôi sẽ nói chuyện với Tổng thống Putin vào thứ Ba. Rất nhiều công việc đã được thực hiện vào cuối tuần”, Trump nói với các phóng viên vào cuối ngày 16 tháng 3 trong chuyến bay trở về Washington từ khu nghỉ dưỡng của ông ở Florida.
“Chúng tôi muốn xem liệu chúng tôi có thể chấm dứt cuộc chiến đó hay không. Có thể được, có thể không, nhưng tôi nghĩ chúng tôi có cơ hội rất tốt”, Trump nói.
Có bao nhiêu người Ukraine sẽ ở lại đất nước của họ sau chiến tranh?
Khi được hỏi về những nhượng bộ có thể cần thiết để đảm bảo lệnh ngừng bắn, Trump cho biết “chúng ta sẽ nói về đất đai. Chúng ta sẽ nói về các nhà máy điện”.
“Tôi nghĩ chúng ta đã thảo luận rất nhiều về vấn đề này giữa hai bên, Ukraine và Nga. Chúng ta đã và đang nói về điều đó, phân chia một số tài sản nhất định.”
Điện Kremlin chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.
Trong những tháng đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai, Trump đã ưu tiên đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong cuộc chiến kéo dài ba năm ở Ukraine.
Sau khi hội đàm tại Saudi Arabia, các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ tuyên bố vào ngày 11 tháng 3 rằng Kyiv đã đồng ý với đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày, tùy thuộc vào sự đồng ý của Nga.
Cho đến nay, Mátxcơva vẫn phản ứng lạnh nhạt với ý tưởng này khi Putin đề xuất thêm các điều kiện, bao gồm cả việc đóng băng nguồn cung cấp vũ khí của Hoa Kỳ cho Kyiv.
Trong khi đó, một quan chức cấp cao của Nga cho biết Moscow sẽ kiên quyết không cho Ukraine gia nhập NATO và giữ thái độ “trung lập” trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào — những điều kiện mà Kyiv từ lâu đã bác bỏ.
Một trong những bất bình ban đầu của Điện Kremlin khi biện minh cho cuộc xâm lược vào tháng 2 năm 2022 vẫn là một trong những yêu cầu chính của Kyiv: gia nhập NATO.
Vào ngày 14 tháng 3, Putin đã nói rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải dẫn đến hòa bình lâu dài giải quyết được những nguyên nhân “gốc rễ” của cuộc chiến – một ám chỉ rõ ràng đến sự mở rộng của NATO và những diễn biến khác mà Putin tuyên bố đã gây nguy hiểm cho an ninh của Nga.
Trong bài phát biểu được công bố vào ngày 17 tháng 3, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Aleksandr Grushko nói với tờ báo Nga Izvestia rằng “chúng tôi sẽ yêu cầu các đảm bảo an ninh chặt chẽ phải trở thành một phần của thỏa thuận này”.
“Một phần trong những đảm bảo này phải là vị thế trung lập của Ukraine, việc các nước NATO từ chối chấp nhận Ukraine vào liên minh”, ông nói.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy thường nhấn mạnh rằng để Kyiv chấp nhận bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào thì phải đi kèm với các đảm bảo an ninh cho Ukraine từ các đối tác phương Tây, bao gồm cả việc gia nhập NATO.
“Tôi đã nhấn mạnh [về tư cách thành viên của Ukraine trong] NATO, nhưng bạn biết câu trả lời là gì rồi đấy”, ông nói vào tháng 2, ám chỉ rằng con đường gia nhập liên minh quân sự phương Tây vẫn còn gặp nhiều trở ngại.
Vào ngày 16 tháng 3, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với CBS rằng một hiệp định hòa bình cuối cùng sẽ “cần rất nhiều nỗ lực, sự nhượng bộ từ cả Nga và Ukraine”, đồng thời nói thêm rằng sẽ rất khó để bắt đầu các cuộc đàm phán như vậy “khi mà họ vẫn còn nhắm vào nhau”.
Riêng vào ngày 17 tháng 3, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Canada mới Mark Carney đã gặp nhau tại Paris và “tái khẳng định sự ủng hộ vững chắc của họ đối với Ukraine khi nước này tiếp tục chống lại cuộc chiến tranh xâm lược phi lý của Nga”, theo một tuyên bố chung .
Trong khi đó, vào ngày 16 tháng 3, Zelenskyy đã thay đổi ban lãnh đạo quân đội khi bổ nhiệm Thiếu tướng Andriy Hnatov làm Tổng tham mưu trưởng mới của Ukraine, thay thế Trung tướng Anatoliy Barhilevych , khi Kyiv tìm cách đẩy nhanh tiến độ cải cách và tổ chức lại.
Những người Mỹ tử trận khi chiến đấu cho Ukraine được vinh danh tại Kyiv
“Chúng tôi liên tục thay đổi lực lượng vũ trang để giúp họ sẵn sàng chiến đấu hơn nữa. Để đạt được điều đó, chúng tôi đang thay đổi hệ thống quản lý và đưa ra các tiêu chuẩn rõ ràng”, Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cho biết
Tuyên bố cho biết Barhilevych, người được bổ nhiệm vào vị trí này vào tháng 2 năm 2024 , hiện sẽ giữ chức vụ tổng thanh tra của Bộ Quốc phòng. Barhilevych thay thế Trung tướng Serhiy Shaptala khi ông đảm nhiệm chức vụ tại Bộ Tổng tham mưu vào năm 2024.
Trên chiến trường, quân đội Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn vào thủ đô Kyiv của Ukraine vào ngày 16 tháng 3 khi người ta nghe thấy tiếng nổ ở nhiều quận khác nhau.
Thị trưởng Vitali Klitschko cho biết các đơn vị phòng không đang cố gắng tiêu diệt máy bay không người lái và cảnh báo người dân “ở trong nơi trú ẩn”.
Liệu Trump có thể làm gì để khiến Putin chấp nhận lệnh ngừng bắn ở Ukraine không?
Tại khu vực Sumy , chính quyền cho biết một người đã thiệt mạng và hai người bị thương khi thiết bị nổ được thả từ máy bay không người lái của Nga và đạn cối rơi trúng một tòa nhà chung cư ở cộng đồng Bilopillia.
Tại khu vực Kursk của Nga, quân đội Nga tiếp tục nỗ lực đẩy quân đội Ukraine ra khỏi lãnh thổ mà họ đã chiếm được trong cuộc tấn công xuyên biên giới bất ngờ vào tháng 8 năm ngoái.
Theo ước tính mới nhất, khu vực do Ukraine kiểm soát có diện tích khoảng 110 km2, giảm so với mức đỉnh điểm gần 1.400 km2 vào năm ngoái. Các trận chiến dữ dội đã diễn ra trong khu vực, khiến việc xác nhận bất kỳ tuyên bố nào của cả hai bên trở nên khó khăn.
Với sự tường thuật của RFE/RL’s Ukrainian Service và Reuters
Âu Châu Tự Do
Overlay4
