Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Israel cho biết sẽ nối lại việc cung cấp viện trợ cho Dải Gaza và sẽ tiếp tục tuân thủ lệnh ngừng bắn. Trước đó, Israel đã đình chỉ viện trợ và tiến hành không kích khiến 26 người thiệt mạng, sau khi cáo buộc Hamas tấn công lực lượng của họ và giết chết hai binh sĩ. Hamas và Israel đã nhiều lần cáo buộc lẫn nhau vi phạm lệnh ngừng bắn kể từ khi nó bắt đầu vào ngày 10 tháng 10. Song cả hai bên đều nói muốn duy trì thỏa thuận.
Tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc xuống còn 4,8% trong quý ba so với cùng kỳ năm trước — mức thấp nhất trong một năm. Chiến dịch trấn áp tình trạng dư thừa công suất và cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài đã làm giảm nhu cầu trong nước. Trong khi đó, Đảng Cộng sản Trung Quốc đang tổ chức Hội nghị Trung ương 4 để xem xét kế hoạch 5 năm mới.
Rodrigo Paz, một thượng nghị sĩ trung dung, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ở Bolivia. Ông đánh bại cựu tổng thống Jorge Quiroga theo đường lối bảo thủ trong vòng hai với tỷ lệ 55% so với 46%. Cuộc bầu cử kéo sập gần hai thập niên cầm quyền của đảng cánh tả Movimiento al Socialismo (MAS), vốn đang bị mất ủng hộ vì quản lý kinh tế yếu kém và chia rẽ nội bộ. MAS chỉ giành được hơn 3% số phiếu trong vòng đầu tiên hồi tháng 8.
Tập đoàn hàng xa xỉ Kering, chủ sở hữu của Gucci, thông báo sẽ bán bộ phận mỹ phẩm của mình cho L’Oréal, công ty mỹ phẩm lớn nhất thế giới, với giá 4 tỷ euro (4,66 tỷ USD). Thỏa thuận này là một trong những bước tái cơ cấu lớn đầu tiên của Kering kể từ khi Luca de Meo, cựu giám đốc điều hành của hãng ô tô Renault, lên nắm quyền vào tháng 9. Ông de Meo đang nỗ lực cải thiện lợi nhuận của tập đoàn, vốn hoạt động kém hiệu quả.
Takaichi Sanae, nhà lãnh đạo mới của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản, dự kiến sẽ trở thành thủ tướng trong cuộc bỏ phiếu của quốc hội vào ngày 21 tháng 10, sau khi đảng của bà đạt được thỏa thuận với đối tác liên minh mới — Đảng Duy tân Nhật Bản theo đường lối trung hữu. Đối tác trước đây của LDP, Komeito, đã rời liên minh vào ngày 10 tháng 10 với lý do lo ngại về lập trường bảo thủ cứng rắn của bà Takaichi.
Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ Pete Hegseth cho biết lực lượng vũ trang Mỹ đã tấn công một con tàu bị nghi buôn ma túy vào thứ Sáu, khiến ba người thiệt mạng — cuộc tấn công thứ bảy của Mỹ kể từ tháng 9. Ông Hegseth tuyên bố con tàu này có liên hệ với một nhóm vũ trang ở Colombia. Ngoài ra, Donald Trump đã đe dọa cắt viện trợ cho Colombia và cáo buộc tổng thống cánh tả của nước này, Gustavo Petro, là “trùm ma túy bất hợp pháp.”
Con số trong ngày: 0,4%, là phần lãnh thổ Ukraine mà Nga đã chiếm được kể từ khi mở cuộc tấn công lớn hồi tháng 5.
TIÊU ĐIỂM
Trung Quốc họp bàn kế hoạch 5 năm
Giới tinh hoa cầm quyền của Trung Quốc sẽ nhóm họp tại Bắc Kinh vào thứ Hai trong khuôn khổ “Hội nghị toàn thể lần thứ tư” của Trung ương Đảng Cộng sản. Cuộc họp sẽ xem xét bản dự thảo của kế hoạch 5 năm tiếp theo. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc phải quyết định liệu có nên đặt ra một mục tiêu tăng trưởng chính thức cho giai đoạn 2026–2030 hay không.
Trong khi đó, nền kinh tế Trung Quốc vẫn phải vượt qua phần còn lại của năm nay. Số liệu công bố hôm thứ Hai cho thấy tăng trưởng của Trung Quốc đã chậm lại còn 4,8% trong quý ba so với cùng kỳ năm ngoái. Chiến dịch của chính phủ nhằm giảm dư thừa công suất, với mục tiêu cải thiện phân bổ vốn, dường như đã làm chững lại dòng đầu tư — giảm 7,1% so với cùng kỳ tháng 9. Dù xuất khẩu mạnh hơn dự kiến đã giúp bù đắp phần nào, nguồn tăng trưởng này cũng khó duy trì khi căng thẳng thương mại với Mỹ lại leo thang. Năm năm tới của Trung Quốc có thể bắt đầu một cách chậm chạp.
Thủ tướng Úc gặp Donald Trump
Hôm nay Donald Trump sẽ gặp Anthony Albanese, thủ tướng Úc, tại Washington. Mỹ hiện đang tiến hành rà soát lại AUKUS, thỏa thuận hợp tác đóng tàu ngầm với Úc và Anh được ký kết dưới thời Joe Biden. Theo thỏa thuận này, Mỹ dự kiến sẽ bán cho Úc tới năm tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Ông Trump được cho là sẽ xác nhận ủng hộ dự án trong cuộc gặp với ông Albanese.
Đáp lại, ông Albanese cũng mang theo những cam kết của riêng mình. Ông dự kiến sẽ đề nghị cung cấp khoáng sản chiến lược cho Mỹ và khuyến khích các quỹ hưu trí của Úc đầu tư vào nền kinh tế Mỹ. Ngoài ra ông còn cam kết tăng chi tiêu quốc phòng.
Hai bên sẽ thảo luận về Trung Quốc. Ông Albanese đã nỗ lực ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương, thông qua việc ký kết hàng loạt hiệp ước với các quốc đảo nhằm hạn chế Bắc Kinh tiếp cận lãnh thổ và cơ sở hạ tầng chiến lược của họ. Gần đây nhất, Úc đã ký một liên minh quân sự mới với Papua New Guinea, được xem là liên minh quân sự đầu tiên ở châu Á kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
Lệnh ngừng bắn tại Gaza đang lung lay
Đúng như dự đoán, việc đảm bảo thỏa thuận ngừng bắn do Donald Trump làm trung gian tại Gaza đang tỏ ra vô cùng khó khăn. Hôm thứ Bảy, bộ ngoại giao Mỹ cảnh báo về “một hành động vi phạm ngừng bắn sắp xảy ra của Hamas nhằm vào người dân Gaza.” Chi tiết chưa được làm rõ, nhưng tuyên bố này cho thấy Mỹ đang mất kiên nhẫn với Hamas. Nhóm này đã củng cố quyền kiểm soát Gaza bằng cách truy lùng và đàn áp các đối thủ, một chiến dịch mà hôm thứ Ba, ông Trump gần như đã công khai ủng hộ. Lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế có lẽ vẫn còn nhiều tháng nữa mới được triển khai tới Gaza.
Trong khi đó, Hamas tiếp tục trao trả thi thể các con tin đã chết trong thời gian bị giam giữ ở Gaza. Nhóm này đã trao trả hai thi thể vào tối thứ Bảy. Hamas nói với các bên trung gian rằng việc tìm 16 thi thể còn lại sẽ mất thời gian, nhưng giới chức Israel cáo buộc họ vi phạm thỏa thuận. Thủ tướng Binyamin Netanyahu tuyên bố hôm thứ Bảy là cửa khẩu Rafah giữa Gaza và Ai Cập sẽ vẫn đóng cửa cho đến khi Hamas hoàn thành nghĩa vụ của mình.
Chính phủ Mỹ tiếp tục “đóng cửa”
Vào thứ Hai, tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang ở Mỹ sẽ trở thành lần dài thứ ba trong lịch sử. Nhưng cho đến nay cả hai đảng vẫn không nhượng bộ. Các Thượng nghị sĩ Dân chủ đã bác bỏ lần thứ mười một dự luật chi tiêu ngắn hạn nhằm duy trì hoạt động của chính phủ. Đảng Dân chủ khẳng định họ sẽ không lùi bước cho đến khi Đảng Cộng hòa đồng ý gia hạn các khoản giảm thuế y tế giúp mở rộng phạm vi bảo hiểm.
Chính quyền Trump đang tìm cách tăng áp lực lên các nghị sĩ Dân chủ. Hôm 15 tháng 10, họ đảm bảo được lương cho 1,2 triệu quân nhân, loại bỏ một đòn công kích tiềm tàng từ phía Dân chủ. Chính quyền cũng đã sa thải 4.100 nhân viên liên bang và lên kế hoạch cắt giảm ít nhất 10.000 việc làm trong bộ máy chính phủ. Song các biện pháp này chỉ khiến phe Dân chủ cứng rắn hơn. Dự kiến trong những ngày tới sẽ còn nhiều cuộc bỏ phiếu nữa, nhưng khả năng chấm dứt đóng cửa vẫn rất thấp.
Theo Nghiên Cứu Quốc Tế
Overlay4
