- BBC Được phát hành 20 giờ trước
Bởi Mark Galeotti Học giả và tác giả
Khi sinh nhật lần thứ 70 của Vladimir Putin vào ngày thứ Sáu, làm thế nào mà ông ta trở thành kẻ chuyên quyền bị cô lập, người đã phát động cuộc xâm lược thảm khố vào Ukraine?
Bảy thời khắc quan trọng trong cuộc đời của ông ta đã giúp hình thành suy nghĩ của ông và giải thích sự căm ghét ngày càng tăng với phương Tây.
Học judo, năm 1964
Sinh ra ở Leningrad, thành phố vẫn còn đầy vết sẹo bởi cuộc bao vây kéo dài 872 ngày trong Thế chiến thứ hai, Vladimir là một cậu bé hiếu chiến và hiếu chiến ngay tại trường học – người bạn thân nhất của anh kể lại rằng “anh có thể đánh nhau với bất kỳ ai” vì “anh không sợ ai” .
Tuy nhiên, một cậu bé nhỏ bé nhưng gầy gò trong một thành phố tràn ngập các băng đảng đường phố anh cần một lợi thế, và ở tuổi 12, anh đã theo học sambo, một môn võ thuật của Nga, và sau đó là judo. Anh quyết tâm và có kỷ luật, đến năm 18 tuổi anh đã có đai đen judo và hạng ba trong cuộc thi cấp quốc gia dành cho lứa tuổi thiếu nhi.
Tất nhiên, kể từ đó anh đã sử dụng võ thuật như một phần của tính cách nam nhi được chăm chút cẩn thận, nhưng nó cũng khẳng định niềm tin ban đầu của anh rằng trong một thế giới nguy hiểm, bạn cần phải tự tin nhưng cũng nhận ra, theo cách nói của anh ấy, chiến đấu là không thể tránh khỏi, “bạn phải đánh trước, và đánh đến mức đối thủ của bạn không thể đứng dậy”.
Xin việc ở KGB năm 1968
Nhìn chung, mọi người tránh đến số nhà 4 Liteyny Prospekt, trụ sở cảnh sát chính trị KGB ở Leningrad. Nhiều người đã bị thẩm vấn qua các phòng giam để rồi được đưa đến các trại lao động gulag trong thời Stalin với lời nói đùa cay đắng rằng cái gọi là Bolshoi Dom, “Ngôi nhà lớn”, là tòa nhà cao nhất ở Leningrad, vì người ta có thể nhìn thấy Siberia từ dưới tầng hầm.
Tuy nhiên, khi mới 16 tuổi, Putin bước vào phòng khách trải thảm đỏ và hỏi người sĩ quan trong khá buồn cười ngồi phía sau bàn làm việc về cách làm thế nào có thể gia nhập (KGB). Anh ta được cho biết là anh cần phải hoàn thành nghĩa vụ quân sự hoặc một bằng cấp nào đó, anh ta hỏi bằng cấp nào là tốt nhất.
Người đó cho biết là luật – từ đó, Putin quyết tâm tốt nghiệp luật khoa, sau đó ông ta được gia nhập hợp lệ vào KGB. Đối với Putin, một kẻ thông minh đường phố, KGB là băng đảng lớn nhất trong thị trấn, cung cấp an ninh và sự thăng tiến ngay cả cho những người không có liên hệ với Đảng Cộng Sản.
Nhưng nó cũng đại diện cho một cơ hội để trở thành một người động viên và lay chuyển người khác – như chính anh ấy đã nói về những bộ phim điệp viên mà anh đã xem khi còn là một thiếu niên, “một điệp viên có thể quyết định số phận của hàng nghìn người”.
Bị bao vây bởi một đám đông, 1989
Đối với tất cả những hy vọng của mình, sự nghiệp KGB của Putin không bao giờ thực sự cất cánh. Anh ấy là một nhân viên vững vàng, nhưng không có năng lực cao. Tuy nhiên, anh đã tự học tiếng Đức, điều này khiến anh được bổ nhiệm vào các văn phòng liên lạc của KGB ở Dresden (Đông Đức) vào năm 1985.
Ở đó, ông sống ổn định thoải mái ở nước ngoài, nhưng vào tháng 11 năm 1989, chế độ Đông Đức bắt đầu sụp đổ với tốc độ chóng mặt.
Vào ngày 5 tháng 12, một đám đông đã bao vây tòa nhà Dresden KGB. Putin tuyệt vọng gọi điện đến đồn Hồng quân gần nhất yêu cầu bảo vệ, và họ bất lực trả lời “chúng tôi không thể làm gì nếu không có lệnh từ Moscow. Và Moscow im lặng.”
Putin đã học được sự sợ hãi trước sự sụp đổ bất ngờ của quyền lực trung tâm – và ông quyết không bao giờ lặp lại điều sai lầm (theo ông) của nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev, đó là việc không phản ứng với tốc độ nhanh và quyết tâm khi đối mặt với phe đối lập.
Làm môi giới chương trình ‘Dầu cho Thực phẩm’, 1992
Putin sau đó rời KGB khi Liên Xô sụp đổ, nhưng nhanh chóng bảo đảm một vị trí người cải sửa cho thị trưởng mới theo chủ nghĩa cải cách nơi bây giờ là St Petersburg.
Nền kinh tế ở vào tình trạng rơi tự do và Putin được giao trách nhiệm quản lý một thỏa thuận để cố gắng giúp người dân thành phố phát triển, đổi dầu và kim loại trị giá 100 triệu đô la (88 triệu bảng Anh) lấy thực phẩm.
- Những năm tháng hình thành nước Đức của Vladimir Putin
- NGHE: Câu chuyện phi thường về cuộc đời của Putin
Trong thực tế, không ai nhìn thấy bất kỳ món thực phẩm nào, nhưng theo một cuộc điều tra, nhanh chóng bị trấn áp, Putin, bạn bè của ông và các băng đảng xã hội đen thành phố đã bỏ vào túi.
Trong “thập niên 90 đầy hoang dã”, Putin nhanh chóng nhận ra rằng ảnh hưởng chính trị là một thứ hàng hóa có thể kiếm tiền và các băng đảng xã hội đen có thể trở thành đồng minh hữu ích. Khi mọi người xung quanh anh ta đang kiếm lợi từ vị trí của họ, tại sao anh ta lại không?
Xâm lược Georgia, 2008
Khi Putin trở thành tổng thống Nga vào năm 2000, ông hy vọng có thể xây dựng mối quan hệ tích cực với phương Tây – theo cách riêng của mình, bao gồm cả phạm vi ảnh hưởng trên khắp các nước Liên Xô cũ. Ông sớm thất vọng, rồi tức giận, tin rằng phương Tây đang cố gắng cô lập và hạ thấp Nga.
Khi tổng thống Georgia là Mikheil Saakashvili cam kết gia nhập NATO, Putin nhìn thấy một màu đỏ tước mắt và nỗ lực của Geogrgia (Gruzia) giành quyền kiểm soát khu vực ly khai Nam Ossetia do Nga hậu thuẫn đã trở thành cái cớ cho một chiến dịch trừng phạt.
Trong 5 ngày, quân Nga đã tiêu diệt quân đội (Georgia) Gruzia và áp đặt một nền hòa bình nhục nhã trên Saakashvili.
Phương Tây tỏ ra phẫn nộ, tuy nhiên trong vòng một năm, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã đề nghị “thiết lập lại” quan hệ với Nga và Moscow thậm chí còn được trao cho Nga quyền đăng cai World Cup 2018.
Đối với Putin, rõ ràng điều đó có thể là đúng – với một phương Tây yếu ớt và không kiên định sẽ khó chịu và vênh váo, nhưng cuối cùng vẫn lùi bước trước một ý chí kiên định (của ông ta).
Biểu tình ở Moscow, 2011-13
Với niềm tin rộng rãi (đáng tin cậy) rằng cuộc bầu cử quốc hội năm 2011 được dàn dựng đã làm dấy lên các cuộc phản đối được dâng trào khi Putin tuyên bố ông sẽ tái tranh cử vào năm 2012.
Được gọi là “Biểu tình Bolotnaya” sau quảng trường Moscow được tràn ngập người thể hiện sự phản đối công khai lớn nhất dưới thời Putin.
Ông tin rằng các cuộc biểu tình đã được khởi xướng, khuyến khích và chỉ đạo bởi Washington, đổ lỗi cho cá nhân Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton.
Đối với Putin, đó là bằng chứng cho thấy chiếc găng tay đã được tháo ra, và phương Tây đang trực tiếp đến chống ông, và thực tế là giờ đây ông đang tham chiến.
Cô lập khỏi Covid, 2020-21
Khi Covid-19 quét qua toàn cầu, Putin rơi vào tình trạng đơn côi không bình thường ngay cả đối với những kẻ chuyên quyền cá nhân, bất kỳ ai đến gặp ông đều phải bị cô lập trong hai tuần dưới sự bảo vệ và sau đó phải đi qua một hành lang được phủ bằng tia cực tím diệt vi trùng và sương mù với chất khử trùng.
Trong thời gian này, số lượng đồng minh và cố vấn có thể gặp mặt Putin đã giảm rất đáng kể chỉ còn một số ít đồng minh và đồng bọn.
Tiếp cận với rất ít ý kiến khác biệt và thậm chí hiếm khi ông ta nhìn thấy đất nước của mình, Putin dường như đã “học” rằng tất cả các giả định của ông ta là đúng và tất cả các định kiến của ông là chính đáng, và từ đó nẩy mầm cho cuộc xâm lược Ukraine đã được ông ta gieo rắc.
Giáo sư Mark Galeotti là một học giả và tác giả, có sách bao gồm “Chúng ta cần nói về Putin và các cuộc chiến sắp tới của Putin“
Theo BBC News
.