Võ Thái Hà tổng hợp
Nga mở cuộc tấn công tên lửa lớn nhất trong nhiều tuần vào Kyiv
21/3/2024
Lính cứu hỏa làm việc tại hiện trường sau cuộc tấn công của Nga ở Kyiv, Ukraine, vào ngày 21/3/2024.
Nga mở cuộc tấn công tên lửa lớn nhất trong nhiều tuần vào Kyiv và khu vực xung quanh hôm thứ Năm, làm ít nhất 17 người bị thương và làm hư hại các trường học, tòa nhà dân cư và cơ sở công nghiệp, các quan chức cho biết.
Lực lượng không quân Ukraine cho biết họ đã bắn hạ tất cả các tên lửa của Nga sau 44 ngày tạm dừng các cuộc tấn công như vậy vào thủ đô Ukraine. Có vẻ như thiệt hại là do các mảnh vỡ rơi xuống.
Tổng thống Volodymyr Zelenskyy nói trên ứng dụng nhắn tin Telegram: “Ngày đêm đều có khủng bố như vậy. Sự đoàn kết của thế giới có thể ngăn chặn nó khi giúp chúng tôi trang bị hệ thống phòng không. Bây giờ chúng tôi cần hệ thống phòng thủ ở Ukraine”.
Các quan chức thành phố và khu vực cho biết ít nhất 13 người bị thương ở các khu vực khác nhau của Kyiv và 4 người khác ở khu vực xung quanh. Các quan chức thành phố cho biết một bé gái 11 tuổi nằm trong số 4 người được đưa đến bệnh viện.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuần trước đã cáo buộc Kyiv phát động các cuộc tấn công nhằm phá hoại cuộc bầu cử tổng thống Nga, vốn đã giúp ông nắm quyền thêm sáu năm. Lãnh đạo Điện Kremlin tuyên bố Ukraine sẽ bị trừng phạt vì điều đó.
Moscow phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường. Nga đã xâm lược Ukraine vào ngày 24/2/2022 và đã phóng hàng ngàn tên lửa và máy bay không người lái vào các thành phố và làng mạc của Ukraine trong các cuộc tấn công khiến hàng trăm dân thường thiệt mạng.
Quân đội Ukraine cho biết Nga đã bắn hơn 8.000 tên lửa vào Ukraine trong hai năm đầu của cuộc chiến.
TT Biden cho Intel hưởng tài trợ và vay 19,5 tỷ USD để thúc đẩy sản xuất chip ở Mỹ
21/3/2024 – Reuters
Tổng thống Mỹ Joe Biden và CEO của Intel Pat Gelsinger (trái) thăm cơ sở Intel Ocotillo, bang Arizona, 20/3/2024 (REUTERS/Kevin Lamarque).
Tổng thống Mỹ Joe Biden cấp cho Intel gần 20 tỷ đô la gồm các khoản tài trợ và cho vay hôm thứ Tư 20/3, thể hiện khoản chi lớn nhất của chính phủ Hoa Kỳ nhằm trợ cấp cho hoạt động sản xuất chip tiên tiến và tăng mạnh sản lượng chip bán dẫn trong nước của hãng Intel.
Ông Biden công bố thỏa thuận sơ bộ về khoản tài trợ 8,5 tỷ đô la và khoản vay lên tới 11 tỷ đô la dành cho Intel ở bang Arizona. Một phần số tiền sẽ được dùng để xây dựng hai nhà máy mới và hiện đại hóa một nhà máy hiện có.
Ông phát biểu rằng đại dịch đã góp phần gây ra tình trạng thiếu hàng bán dẫn trầm trọng, buộc các nhà máy phải đóng cửa và giá cả tăng cao, và kể từ đó ông quyết tâm đầu tư cho nước Mỹ.
Hôm 19/3, Bộ trưởng Thương mại Gina Raimondo gọi đây là một trong những khoản đầu tư lớn nhất từ trước đến nay vào ngành sản xuất hàng bán dẫn của Hoa Kỳ. Bà nói rằng chính quyền của ông Biden hy vọng sẽ tăng thị phần sản xuất chip tiên tiến của Hoa Kỳ từ 0% lên 20% vào năm 2030 thông qua chương trình trợ cấp.
Khoản chi lịch sử này cho thấy chính quyền Biden đang đặt cược lớn vào Intel trong khuôn khổ Đạo luật Khoa học và CHIPS năm 2022, một nỗ lực nhằm thúc đẩy sản lượng bán dẫn trong nước với khoản tài trợ 52,7 tỷ đô la.
Việc này cũng có thể giúp ông Biden lại giành chiến thắng ở Arizona trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11. Đảng Dân chủ đã thắng với tỉ lệ sít sao ở bang dao động miền Tây Nam này hồi năm 2020. Trong cảm nhận của cử tri hiện nay, ông Biden bị xem là không bằng ông Trump về khả năng quản lý nền kinh tế Hoa Kỳ.
Theo Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn, mục tiêu của Đạo luật CHIPS là giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc và Đài Loan, vì năng lực sản xuất chất bán dẫn của Mỹ so với toàn cầu đã giảm từ 37% năm 1990 xuống còn 12% vào năm 2020.
Khoản tiền cấp cho Intel là khoản được công bố mới nhất trong một loạt các thông báo về trợ cấp.
Dự kiến cũng sẽ có các khoản tài trợ dành cho Samsung của Hàn Quốc và TSMC của Đài Loan được công bố trong những tuần tới.
Bộ Thương mại Mỹ đang và sẽ chi 28 tỷ đô la là các khoản trợ cấp của chính phủ cho hoạt động sản xuất chip tiên tiến – mặc dù bộ nhận được các đơn xin trợ cấp lên đến hơn 70 tỷ đô la – và họ cũng có thẩm quyền cho vay 75 tỷ đô la.
Trung Quốc yêu cầu Mỹ không chọn phe trong vấn đề Biển Đông
21/3/2024
Trung Quốc hôm thứ Tư (20/3) nói Mỹ phải kiềm chế “khuấy động vấn đề” hoặc chọn phe trong vấn đề Biển Đông. Bắc Kinh tuyên bố như vậy sau khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trước đó một ngày cho biết thỏa thuận an ninh với Malina đã mở rộng đến việc phản ứng với các cuộc tấn công vào cảnh sát biển Philippines, theo Reuters đưa tin.
Ngoại trưởng Mỹ Blinken hôm thứ Ba (19/3) đã gọi cam kết an ninh của Mỹ với Philippines là “vững chắc”, và nói rằng những hành động của Trung Quốc trên Biển Đông đã kích hoạt phản ứng quốc tế rộng lớn hơn.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines hôm thứ Tư (20/3) đã phát đi tuyên bố nói rằng những hành động của Trung Quốc trên Biển Đông là “hợp pháp và đúng luật”. Cơ quan ngoại giao này cũng nói thêm rằng những phát biểu của ông Blinken “phớt lờ thực tế, cáo buộc Trung Quốc một cách vô căn cứ”, đồng thời nhấn mạnh ông Blinken đã lại “đe dọa Trung Quốc bằng cái gọi là những bổn phận theo Hiệp định Phòng thủ Chung Mỹ – Philippines”. Trung Quốc trước nay luôn phản đối hiệp định này.
Mỹ và Philippines ràng buộc theo Hiệp định Phòng thủ Chung 1951, trong đó nêu rõ họ phải hỗ trợ nhau nếu có một cuộc tấn công vào một trong hai bên.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr năm ngoái đã thúc ép Washington làm rõ phạm vi của cam kết an ninh trong hiệp định phòng thủ chung đó.
Ông Blinken hôm thứ Ba (19/3) nói rằng thỏa thuận an ninh 1951 đã mở rộng đến việc phản ứng chung với các cuộc tấn công vào quân đội, tàu và máy bay công cộng, cũng như cảnh sát biển Philippines.
Trung Quốc tuyên bố rằng Mỹ đe dọa hòa bình và ổn định trên Biển Đông, Mỹ không phải là một bên trong vấn đề ở đó, và không có quyền can thiệp vào những vấn đề trên biển giữa Trung Quốc và Philippines.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila cho hay: “Mỹ luôn nói rằng họ muốn bảo vệ tự do hàng hải trên Biển Đông, nhưng thực tế là họ muốn bảo vệ tự do hàng hải của các tàu chiến Mỹ. Thực tế các tàu chiến và máy bay của Mỹ đã di chuyển hàng nghìn dặm tới thềm cửa của Trung Quốc để phô trương sức mạnh của họ và kích động mâu thuẫn là hành động bá chủ hoàn toàn”.
Hải Đăng
Washington Post tiếp tục kêu gọi bà Kamala Harris từ bỏ tấm vé năm 2024
Phó Tổng thống Kamala Harris (Reuteurs)
Những người phụ trách chuyên mục ý kiến tại The Washington Post đang tiếp tục gây áp lực buộc Phó Tổng thống Kamala Harris không tham gia cuộc bầu cử năm 2024, bài viết lần này cảnh báo rằng bà có nguy cơ trở thành “sự sụp đổ vào năm 2024” của Tổng thống Joe Biden.
Nhà báo chuyên mục quan điểm của Washington Post, bà Kathleen Parker, đã viết một chuyên mục vào tuần trước với tiêu đề: “Vì lợi ích của đất nước, Phó Tổng thống Harris nên từ chức”.
Bà Parker viết trong chuyên mục của mình: “Chiến lược tán tỉnh (và chiều chuộng) cử tri thiểu số của Đảng Dân chủ là con đường dẫn đến sự hủy hoại”.
Bà Harris, cựu tổng chưởng lý California và thượng nghị sĩ Hoa Kỳ, đồng thời là người phụ nữ da đen đầu tiên và người phụ nữ gốc Á đầu tiên nhận được đề cử cho chức phó tổng thống.
Bà Parker cho biết, bà Harris đã thất bại trên cương vị ‘sa hoàng biên giới’ và từ đó giữ im lặng và có màn trình diễn “đáng thất vọng” trên cương vị phó tổng thống.
Bà Parker giải thích rằng bà Harris là người cực kỳ không được ưa chuộng, nên từ chức vì nếu ông Biden chọn bà Harris là người đồng hành tranh cử, ông ấy có nguy cơ thua cuộc bầu cử năm 2024.
Bà Parker viết:
“Câu hỏi hóc búa của bà Kamala nằm ở chỗ: Bà ấy được chọn vì bà ấy là người da đen và là phụ nữ, một sự kết hợp tương đương với sự đảm bảo công việc. Giờ bà ấy đã trở thành gánh nặng cho tấm vé của Đảng Dân chủ, ông Biden không thể sa thải bà ấy. Ông ấy không thể mạo hiểm… Mức độ nghiêm trọng của tình huống này không hề nói quá”.
Ngoài ra, độ tuổi 81 của ông Biden khiến cử tri suy nghĩ nhiều hơn về khả năng bà Harris có thể trở thành tổng thống giữa nhiệm kỳ.
Trong khi đó, bà Harris cực kỳ không được ủng hộ, bà có tỷ lệ không tán thành trung bình là 52,3% so với tỷ lệ tán thành 37,2%, theo thăm dò của FiveThirtyEight.
Đây không phải là lần đầu tiên một nhà báo chuyên mục của Washington Post kêu gọi bà Harris từ chức. Vào tháng 9/2023, người phụ trách chuyên mục, ông David Ignatius cho biết cả ông Biden và bà Harris đều không nên tái tranh cử vào năm 2024.
Anh Nguyễn, theo JTN
EU họp thượng đỉnh
Vào thứ Năm, các nhà lãnh đạo của 27 quốc gia EU sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh đầu tiên trong số bốn hội nghị thượng đỉnh sẽ được tổ chức trong 100 ngày tới. Cuộc họp sẽ tập trung vào chính sách quốc phòng và đối ngoại, đặc biệt là các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza.
Các chính trị gia sẽ thảo luận về cách châu Âu có thể tăng chi tiêu một cách hiệu quả cho quốc phòng để ngăn chặn Nga. Họ sẽ tranh luận (nhưng có thể không đạt được thỏa thuận chắc chắn) về cách sử dụng lợi nhuận thặng dư từ các tài sản bị đóng băng của Nga. Gây tranh cãi hơn nữa sẽ là đề xuất gần đây của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron rằng một số nước có thể gửi quân đến Ukraine. Điều này đồng nghĩa vượt qua lằn ranh đỏ của nhiều nước, bao gồm cả thành viên lớn nhất của EU, Đức.
Về tình hình ở Gaza, những rạn nứt trong EU còn lớn hơn. Cuộc thảo luận giữa những người ủng hộ Israel và các chính phủ có thiện cảm hơn với chính nghĩa của người Palestine hứa hẹn rất sôi nổi.
Ngân hàng trung ương Anh họp chính sách
Ủy ban chính sách tiền tệ của Ngân hàng Anh sẽ họp vào thứ Năm để ấn định lãi suất. Tại cuộc họp cuối cùng hồi tháng 1, đa số thành viên của ủy ban đã chọn giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 5,25%. Tuy vậy, điều bất thường là có sự bất đồng quan điểm ở cả hai hướng: hai thành viên bỏ phiếu tăng lãi suất và một thành viên bỏ phiếu giảm lãi suất.
Nền kinh tế Anh có vẻ yếu ớt. Nước này rơi vào suy thoái kỹ thuật vào nửa cuối năm 2023, rồi tăng trưởng chỉ một chút trong tháng 1. Lạm phát theo năm tiếp tục giảm từ 4% trong tháng 1 xuống còn 3,4% trong tháng 2. Tăng trưởng yếu và lạm phát thấp hơn có thể thúc đẩy ủy ban giảm lãi suất. Nhưng nó có thể sẽ trì hoãn quyết định đó, một phần vì suy đoán rằng một sự kiện tài khoá trước bầu cử có thể diễn ra vào mùa hè hoặc đầu mùa thu. Việc tặng thêm thuế có thể gây lạm phát. Trong trường hợp không có thay đổi gì về lãi suất, các nhà phân tích sẽ tập trung vào những thay đổi trong ngôn ngữ và cách thức bỏ phiếu của ủy ban.
30 năm Công ước Khung về Biến đổi Khí hậu
Thứ Năm này là tròn 30 năm kể từ khi Công ước Khung của Liên Hợp Quốc (UNFCCC) về biến đổi khí hậu lần đầu tiên có hiệu lực. Theo công ước, các bên ký kết sẽ nỗ lực ổn định nồng độ khí nhà kính nhằm “ngăn chặn sự can thiệp nguy hiểm của con người vào hệ thống khí hậu.” Nhưng mặc dù đã được 197 quốc gia và EU phê chuẩn, những người bi quan cho rằng công ước này đã không đạt được mục tiêu đề ra.
Kể từ năm 1994, lượng carbon trong khí quyển đã tăng từ khoảng 360 phần triệu lên khoảng 425. Đến cuối thế kỷ này, nhiệt độ trung bình toàn cầu được dự đoán sẽ cao hơn khoảng 2,7°C so với nhiệt độ trước cuộc cách mạng công nghiệp, cao hơn nhiều so với mức trần được nhiều người cho là 2°C.
Tuy vậy, những người lạc quan có thể chỉ ra rằng mọi thứ từng tệ hơn nhiều: khi UNFCCC còn đang thai nén, các dự báo về hoạt động kinh doanh thông thường cho thấy nhiệt độ sẽ tăng từ 3,5°C trở lên. Việc con người giảm được mức tăng này phần lớn là do các cam kết quốc tế về khí hậu, bao gồm cả thỏa thuận Paris năm 2015, được ký kết theo UNFCCC.
Khai mạc Olympic Paris 2024 : Vận động viên Nga và Belarus không được diễu hành
Thanh Phương /RFI
21/3/2024
Trong cuộc họp tại Lausanne, Thụy Sĩ, hôm 19/03/2024, Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế đã quyết định là các vận động viên của Nga và Belarus sẽ không được tham gia diễu hành trong lễ khai mạc Thế Vận Hội Paris 2024 ngày 26/07 trên sông Seine. Lý do : các vận động viên này dự Thế Vận Hội Paris với tư cách cá nhân, họ sẽ không được tham gia diễu hành với các các đoàn quốc gia.
Chủ tịch Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế Thomas Bach chủ trì cuộc họp tại Lausanne, Thụy Sĩ hôm 19/03/2024. REUTERS – Denis Balibouse
Thông tín viên của RFI tại Thụy Sĩ Jérémie Lanche tường trình:
Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế CIO cho biết các vận động viên Nga và Belarus vẫn có thể theo dõi lễ khai mạc, nhưng không nói rõ là sẽ theo dõi cách nào. Còn về lễ bế mạc Thế Vận Hội thì Ủy ban chưa có quyết định gì, bởi vì trong buổi lễ này, các vận động viên tham gia diễu hành với tư cách cá nhân, chứ không phải theo đoàn.
Theo Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế, hiện giờ có 12 vận động viên Nga và 7 vận động viên Belarus đã giành được vé cho Paris 2024. Ủy ban thẩm định là cuối cùng sẽ có khoảng 60 vận động viên được tham gia Thế Vận Hội, ít hơn nhiều so với con số 434 vận động viên Nga và Belarus tại Thế Vận Hội Tokyo.
Những điều kiện để được tham gia Paris 2024 là : không được ủng hộ chiến tranh Ukraina, không tranh tài theo đoàn quốc gia mà là với tư cách cá nhân, thi đấu dưới một lá cờ trung lập. Một ủy ban sẽ phê chuẩn việc cấp phép cho từng vận động viên Nga và Belarus. Các thành viên của ủy ban này sau đó sẽ theo dõi để bảo đảm là mỗi vận động viên tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định trong thời gian tranh tài. Nếu có vi phạm, chẳng hạn như giương quốc kỳ Nga, ủy ban này sẽ đưa vụ việc ra ủy ban kỷ luật của Ủy Ban Thế Vận Quốc Tế.
Sáng hôm qua, CIO đã chỉ trích Nga chính trị hóa thể thao do Matxcơva dự định tổ chức “Đại hội Thể thao Hữu nghị” ngay sau Thế Vận Hội Paris.
Hoa Kỳ – Tốt nghiệp đại học, lương vẫn thấp!
Mai Lâm/SGN
20/3/2024
(Nguồn: Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang New York. Dữ liệu tính đến ngày 22 Tháng Hai năm 2024)
Ngành nghệ thuật có thu nhập rất thấp. (minh họa: Daniel Chekalov/Unsplash)
Một phân tích gần đây của Cục Dự Trữ Liên Bang New York (New York Federal Reserve) cho thấy những sinh viên chuyên ngành nghệ thuật tự do, nghệ thuật biểu diễn và thần học có mức lương thấp nhất trong vòng 5 năm sau khi tốt nghiệp đại học.
Cả ba chuyên ngành đều có thu nhập trung bình hàng năm là $38,000 – thấp nhất trong số 75 chuyên ngành trong nghiên cứu. Các chuyên ngành có mức lương thấp khác như ngành giải trí và khách sạn, lịch sử, mỹ thuật và tâm lý học, tất cả đều chỉ kiếm được mỗi năm $40,000, hoặc ít hơn, thấp hơn mức thu nhập cá nhân trung bình $40,480 vào năm 2022, theo dữ liệu mới nhất có được từ Cục Điều Tra Dân Số Hoa Kỳ.
Những ngành nghề có thu nhập hàng năm thấp tè của người lao động toàn thời gian sau khi tốt nghiệp đại học:
Nghệ thuật tự do: $38,000
Biểu diễn nghệ thuật: $38,000
Thần học + Tôn giáo: $38,000
Giải trí + Khách sạn: $39,700
Khoa học xã hội tổng quát: $40,000
Lịch sử: $40,000
Khoa học sinh học khác: $40,000
Mỹ thuật: $40,000
Liệu pháp điều trị: $40,000
Khoa học dinh dưỡng: $40,000
Tâm lý: $40,000
Nhân chủng học: $40,000
Khoa học gia đình + tiêu dùng: $40.000
Dịch vụ xã hội: $40,000
Giáo dục tiểu học: $40,000
Giáo dục mầm non: $40,000
Trong một lớp học. (minh họa: CDC/Unsplash)
Với các bằng cấp về nghệ thuật tự do, sinh viên tốt nghiệp nhìn chung có xu hướng được trả lương ít hơn vì nhiều lý do. Thứ nhất, kỹ năng của họ có thể không liên quan trực tiếp đến việc tạo ra doanh thu, ngay cả khi nghề nghiệp của họ mang lại lợi ích cho xã hội. Thứ hai, do có quá ít việc làm trả lương cao so với số lượng sinh viên tốt nghiệp mỗi năm, như trường hợp của các bằng cấp mỹ thuật.
Các chuyên ngành giáo dục cũng có xu hướng được trả ít hơn. Mặc dù giáo viên có công việc ổn định, được nghỉ hè và nhận lương hưu, nhưng họ thường được chính quyền các tiểu bang trả lương chậm trễ và lương thì không tương xứng với lạm phát.
Theo Viện Chính Sách Kinh Tế (Economic Policy Institute), trong những năm gần đây, tình trạng giáo viên không khá hơn mấy trong sự nghiệp của mình, ngày càng nhiều. Khi xem xét những sinh viên tốt nghiệp trung cấp, là những người ở độ tuổi từ 35 đến 45, các chuyên ngành về giáo dục được trả lương thấp nhất trong số tất cả các chuyên ngành.
Các chuyên ngành đại học trả ít nhất cho người lao động có trình độ trung cấp. Mức lương trung bình của sinh viên tốt nghiệp ở độ tuổi 35-45:
Giáo dục mầm non: $48,000
Giáo dục phổ thông: $52,000
Giáo dục tiểu học: $52,000
Giáo dục trung học: $55,000
Giáo dục khác: $56,000
Dịch vụ xã hội: $56,000
Thần học + Tôn giáo: $56,000
Giáo dục đặc biệt: $57,000
Khoa học gia đình + tiêu dùng: $59,000
Biểu diễn nghệ thuật: $64,000
Dịch vụ y tế: $65,000
Khoa học dinh dưỡng: $65,000
Tâm lý: $65,000
Nhân chủng học: $65,000
Nghệ thuật tự do: $65,000
Ngoại ngữ: $66,000
(Nguồn: Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang New York. Dữ liệu tính đến ngày 22 Tháng Hai năm 2024)
Các chuyên ngành giáo dục mầm non đang ở giai đoạn giữa của sự nghiệp kiếm được ít tiền nhất trong số tất cả các chuyên ngành. Với thu nhập trung bình hàng năm là $48,000, họ chỉ kiếm được nhiều hơn $8,000 ngay sau khi tốt nghiệp.
Ngược lại, các chuyên ngành được trả lương cao nhất cho cả người mới bắt đầu và người có thu nhập trung bình thường là về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học, hay còn gọi là lĩnh vực STEM (Viết tắt của Science, Technology, Engineering, Mathematics).
Các kỹ sư có thu nhập trung bình cao nhất ngay sau khi tốt nghiệp đại học, trong đó kỹ sư máy tính đứng đầu ở mức $80,000 mỗi năm. Mức lương của họ tăng lên $133,000 khi họ bước vào độ tuổi từ 35 đến 45, mức cao nhất trong tất cả các chuyên ngành.
Điều đáng nói là những sinh viên tốt nghiệp ở độ tuổi trung niên đều kiếm được nhiều hơn thu nhập cá nhân trung bình của Hoa Kỳ là $40,480. Theo Cục Dự Trữ Liên Bang New York, mức lương trung bình cho tất cả các chuyên ngành trung cấp là $75,000.
Nghiên cứu này không bao gồm các chuyên ngành hiện đang theo học tại trường và chỉ giới hạn ở nhóm dân số trong độ tuổi lao động từ 25 đến 65, làm việc toàn thời gian và có bằng cử nhân trở lên.
(theo CNBC)
