Trong các cuộc hội đàm cao cấp đầu tiên sau nhiều năm, Benny Gantz công bố hành động nhằm củng cố Chính quyền Palestine (PA).
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz đã công bố các hành động nhằm củng cố Chính quyền Palestine gồm cho chính phủ tự trị hiện đang thiếu tiền ở Bờ Tây vay 150 triệu USD.
Thông báo được đưa ra ngày thứ Hai, một ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Do Thái gặp Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas trong cuộc gặp mặt cao cấp đầu tiên từ nhiều năm qua.
Các cuộc tiếp xúc đánh dấu sự thay đổi về hướng đi sau khi mối quan hệ giữa Abbas và các nhà lãnh đạo Israel bị gián đoạn trong những năm gần đây. Chính phủ mới của Israel nói họ quan tâm đến việc củng cố Abbas trong cuộc cạnh tranh với nhóm Hamas cầm quyền ở Gaza.
“Chính quyền Palestine càng mạnh thì Hamas càng yếu”, Gantz nói với các phóng viên quân sự Israel hôm thứ Hai. “Khả năng của họ càng lớn chúng ta càng có an ninh hơn và càng ít phải hành động”.
Văn phòng của ông Gantz cho biết ông đã nói với Abbas Israel sẽ thực hiện các biện pháp mới để củng cố nền kinh tế Palestine và cũng đã thảo luận vấn đề an ninh và đồng ý giữ mối giây liên lạc. Đây được cho là cuộc họp công khai cấp cao nhất giữa các bên kể từ năm 2014.
Cuối ngày thứ Hai, văn phòng của Gantz xác nhận Israel đồng ý cho Chính quyền Palestine vay 500 triệu shekel (155 triệu USD), sẽ được hoàn trả bằng các quỹ thuế mà Israel thu giùm cho người Palestine.
“Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz đã gặp Chủ tịch chính phủ Palestine Mahmud Abbas vào tối [Chủ nhật] để thảo luận chính sách an ninh, các vấn đề dân sự và kinh tế”, Bộ Quốc phòng Israel cho biết.
Cuộc họp gồm người đứng đầu ngành quân sự Israel chịu trách nhiệm về các vấn đề dân sự trong lãnh thổ Palestine, Ghasan Alyan, quan chức cao cấp của PA Hussein al-Sheikh và giám đốc tình báo Palestine Majid Faraj.
Al-Sheikh đã xác nhận cuộc gặp trên Twitter, trong khi văn phòng của Gantz cho biết Bộ trưởng Quốc phòng và Abbas đã tổ chức “một cuộc gặp trực tiếp” sau cuộc hội đàm lớn hơn.
Hành động của Israel diễn ra hai ngày sau khi Tổng thống Joe Biden hối thúc Thủ tướng Israel Naftali Bennet trong cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc thực hiện các bước đi nhằm cải thiện cuộc sống của người Palestine.
Trong khi đó, phe phản kháng Hamas của Palestine lên án cuộc gặp gỡ này. Người phát ngôn của Hamas, Hazem Qassem nói rằng những cuộc gặp như vậy “sẽ làm chia rẽ sâu sắc giữa người Palestine và làm phức tạp thêm tình hình Palestine”.
Ông cho biết cuộc họp hôm Chủ nhật “là sự tiếp tục con đường dàn xếp thất bại”. Phát ngôn viên của nhóm Hồi giáo Jihad Tareq Selmi mô tả cuộc họp của Abbas-Gantz là một “cú đâm”.
Ông nói, cuộc họp “diễn ra khi các lực lượng Israel tiếp tục tấn công vào Gaza và tiếp tục phong tỏa lãnh thổ kéo dài nhiều năm”.
“Máu của những thanh thiếu niên [người Palestine] bị quân đội chiếm đóng [Israel] giết theo lệnh của Gantz vẫn còn trên mặt đất và chưa khô,” Selmi nói.
Một quan chức Palestine giấu tên cho biết Gantz và Abbas đã thảo luận về các bước có thể tiến tới cải thiện quan hệ – bao gồm yêu cầu của Palestine Isreal ngừng các hoạt động quân sự ở Bờ Tây bị chiếm đóng, cho phép các gia đình có họ hàng bên trong Israel đoàn tụ và có nhiều hơn nữa Người lao động Palestine vào Israel.https://imasdk.googleapis.com/js/core/bridge3.477.1_en.html#goog_182969058Phát video
‘Duy trì hiện trạng’
Bennett là một người theo chủ nghĩa dân tộc cứng rắn, người phản đối chế độ nhà nước Palestine và trước đây đã lãnh đạo một hội đồng vận động dành cho người định cư đầy quyền lực.
Natasha Ghoneim của Al Jazeera từ Tây Jerusalem cho biết cuộc đàm phán đánh dấu sự thay đổi trong cam kết nhưng lưu ý rằng còn “rất đáng nghi ngờ” nhằm phục hồi tiến trình hòa bình lâu dài.
“Tân Thủ tướng Naftali Bennett là một người theo chủ nghĩa dân tộc từng nói rằng ông phản đối một nhà nước Palestine, vì vậy không thể mong đợi các cuộc đàm phán về tiến trình hòa bình nằm trong chương trình nghị sự của ông ấy… Điều thực sự đáng chú ý ở đây là việc duy trì hiện trạng”.
Hôm thứ Hai, Bennett đã tìm cách loại bỏ bất kỳ quan điểm nào về việc tiến tới các cuộc đàm phán hòa bình mới. Các phương tiện truyền thông của Israel trích “một nguồn tin thân cận với thủ tướng” cho biết: “Không có tiến trình ngoại giao nào với người Palestine”.
Trong dấu hiệu của sự xích mích về nhà nước Palestine ở trong liên minh mong manh của Bennett, Mossi Raz, một nhà lập pháp của đảng Meretz cánh tả, nói rằng việc bác bỏ các triển vọng đàm phán hòa bình là “thái quá”.
“Hòa bình là lợi ích của Israel,” Raz viết trên Twitter.
Sau chuyến thăm Mỹ, một tuyên bố của Tòa Bạch Ốc cho biết Biden nói với Bennett sự ủng hộ của ông đối với giải pháp hai nhà nước cho cuộc xung đột Israel-Palestine và “nhấn mạnh tầm quan trọng của các bước cải thiện cuộc sống của người Palestine”.https://imasdk.googleapis.com/js/core/bridge3.477.1_en.html#goog_2008387936Phát video
Mối quan hệ giữa Israel và PA, có trụ sở tại Bờ Tây do Israel chiếm đóng, đã xấu đi đáng kể trong những năm gần đây.
Cựu Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nắm quyền từ năm 2009 đến năm 2021 đã bị người Palestine nhạo báng.
Ông không có nỗ lực nhằm đạt được hòa bình lâu dài trong khi giám sát sự mở rộng ổn định các khu định cư của người Do Thái bất hợp pháp ở Bờ Tây và chiếm đóng Đông Jerusalem. Các khu định cư và tiền đồn bị coi là bất hợp pháp theo luật quốc tế.
Ông Netanyahu được sự hậu thuẫn của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đã thông qua các chính sách thân Israel như chuyển Đại sứ quán Mỹ tại Israel từ Tel Aviv đến Jerusalem. Abbas đã tạm dừng hầu hết các liên lạc với Mỹ và Israel trong những năm đó.
Ông Trump cũng ký một số thỏa thuận bình thường hóa và bắt đầu quan hệ ngoại giao với các quốc gia Ả Rập, bao gồm các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Sudan, Maroc và Bahrain – những hành động bị giới lãnh đạo Palestine coi là “nhát dao nguy hiểm đối với chính nghĩa của người Palestine”.https://imasdk.googleapis.com/js/core/bridge3.477.1_en.html#goog_776902447Phát video
Văn phòng của thủ tướng Bennett đã nhiều lần nói rõ là liên minh khác biệt về tư tưởng của Israel, bao gồm các chính trị gia cánh tả và phe diều hâu, không có kế hoạch vòng đàm phán hòa bình mới.
Tuy nhiên, các quan chức hàng đầu của Israel đã bày tỏ mong muốn thúc đẩy PA trong bối cảnh lo ngại về một cuộc xung đột mới với Hamas, nhóm cai trị Dải Gaza, một vùng đất Palestine do Israel phong tỏa nằm tách biệt với Bờ Tây.
Một cuộc tấn công kéo dài 11 ngày của Israel vào Gaza vào tháng 5 đã giết chết 265 người ở vùng này. Ở Israel, 13 người chết. Các cuộc đối đầu vẫn tiếp diễn bất chấp lệnh ngừng bắn do Ai Cập làm trung gian.
PA của Abbas cũng bị chỉ trích toàn cầu về cuộc đàn áp các quyền quan trọng sau cái chết của một nhà hoạt động nổi tiếng ở Palestine.
Liên hợp quốc và Liên minh châu Âu tuần trước đã bày tỏ sự báo động về một loạt bắt giữ những người chỉ trích hàng đầu đối với Abbas và PA.
PA được nhiều người coi là tham nhũng và độc tài với một cuộc thăm dò gần đây vào tháng 6 cho thấy sự ủng hộ đối với Abbas, người nắm quyền cho nhiệm kỳ được cho là 4 năm vào năm 2005, đã giảm mạnh.
Nhiều người cũng chỉ trích sự phối hợp an ninh chặt chẽ của PA với Israel, bị nhiều người Palestine coi là phản bội.https://imasdk.googleapis.com/js/core/bridge3.477.1_en.html#goog_948134709Phát video
NGUỒN : AL JAZEERA VÀ CÁC HÃNG THÔNG TẤN