Thời sự Thứ tư 30/11/2022: NATO cam kết ủng hộ Ukraine; Facebook bị phạt 1 tỉ USD; Giang Trạch Dân qua đời; Tiếp tục biểu tình tại Quảng Châu.

Share this post on:

Võ Thái Hà tổng hợp


NATO tăng cường viện trợ, cam kết Ukraine sẽ trở thành thành viên trong tương lai

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2022/11/Jens-Stoltenberg.jpg

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm thứ Ba (29/11) tái khẳng định cam kết của liên minh quân sự với Ukraine, nói rằng quốc gia bị chiến tranh tàn phá này một ngày nào đó sẽ trở thành thành viên của tổ chức an ninh lớn nhất thế giới, AP đưa tin.

Nhận xét của ông Stoltenberg được đưa ra khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và những người đồng cấp NATO tập trung tại Romania để kêu gọi sự hỗ trợ khẩn cấp cho Ukraine.

“Cánh cửa của NATO đang mở,” ông Stoltenberg nói, theo AP. “Nga không có quyền phủ quyết” đối với các quốc gia tham gia, ông nói khi đề cập đến việc Bắc Macedonia và Montenegro gia nhập liên minh an ninh gần đây. Ông nói rằng Phần Lan và Thụy Điển sẽ sớm trở thành thành viên chính thức của NATO. Các nước láng giềng Bắc Âu đã đăng ký làm thành viên vào tháng 4 trước lo ngại rằng Nga có thể nhắm mục tiêu tiếp theo vào họ.

“Chúng tôi cũng ủng hộ tư cách thành viên của Ukraine,” cựu thủ tướng Na Uy nói.

Với tuyên bố này, ông Stoltenberg đã lặp lại lời cam kết của các nhà lãnh đạo NATO ở Bucharest vào năm 2008 rằng Ukraine và cả Gruzia sẽ gia nhập liên minh vào một ngày nào đó.

Một số quan chức và nhà phân tích tin rằng động thái này chịu trách nhiệm một phần cho cuộc chiến mà Nga phát động ở Ukraine vào tháng Hai. Tuy vậy ông Stoltenberg không đồng ý với nhận xét này.

Ông nói: “Tổng thống Putin không thể từ chối các quốc gia có chủ quyền đưa ra các quyết định có chủ quyền của riêng họ mà không phải là mối đe dọa đối với Nga. “Tôi nghĩ điều mà ông ấy sợ là dân chủ và tự do, và đó là thách thức chính đối với ông ấy.”

Mặc dù vậy, Ukraine sẽ không sớm gia nhập NATO. Nhiều trong số 30 đồng minh của NATO tin rằng trọng tâm bây giờ chỉ là đánh bại Nga.

Ông Stoltenberg cũng nhấn mạnh rằng bất kỳ nỗ lực nào để tìm cách đưa Ukraine gia nhập liên minh trong thời điểm hiện tại cũng có thể gây chia rẽ. 

Ông nói: “Chúng ta đang ở giữa một cuộc chiến và do đó chúng ta không nên làm gì có thể làm suy yếu sự thống nhất của các đồng minh để cung cấp hỗ trợ quân sự, nhân đạo, tài chính cho Ukraine, bởi vì chúng ta phải ngăn cản Tổng thống Putin giành chiến thắng”.

Trong cuộc họp kéo dài hai ngày, Ngoại trưởng Blinken dự kiến sẽ công bố khoản viện trợ đáng kể của Hoa Kỳ cho mạng lưới năng lượng của Ukraine, các quan chức Hoa Kỳ cho biết. Mạng lưới năng lượng của Ukraine đã bị tàn phá trên toàn quốc kể từ đầu tháng 10 bởi các cuộc tấn công có chủ đích của Nga, trong cái mà các quan chức Hoa Kỳ gọi là một chiến dịch của Nga nhằm “vũ khí hóa cái lạnh mùa đông” sắp tới.

“Tất cả chúng ta đang phải trả giá cho cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine. Nhưng cái giá mà chúng ta phải trả là bằng tiền,” ông Stoltenberg nói hôm thứ Ba, “trong khi cái giá mà người Ukraine phải trả là bằng máu.”

Cuộc họp ở Romania – nơi có chung biên giới đất liền dài nhất của NATO với Ukraine – có thể sẽ bao gồm việc ​​NATO đưa ra những cam kết mới về hỗ trợ phi sát thương cho Ukraine như nhiên liệu, máy phát điện, vật tư y tế, thiết bị mùa đông và thiết bị gây nhiễu máy bay không người lái.

Các đồng minh riêng lẻ cũng có khả năng công bố việc cung cấp thiết bị quân sự mới cho Ukraine, chủ yếu là các hệ thống phòng không mà Kyiv đang tìm kiếm để bảo vệ bầu trời của mình.

Ngân Hà (theo AP)


Meta bị phạt gần 1 tỷ USD vì để rò rỉ thông tin cá nhân người dùng

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2022/11/shutterstock_2065679765-meta.jpg

Hôm 28/11 vừa qua, Ủy ban Bảo vệ Thông tin Ireland (DPC) đã thông báo phạt Meta (công ty mẹ của Facebook) số tiền 275 triệu USD do để rò rỉ thông tin cá nhân của hơn 500 triệu người dùng Facebook. Tính từ tháng 10 năm ngoái, DPC đã phạt Meta hơn 945 triệu USD, theo tờ RT.

Trong một tuyên bố, DPC cho biết một số công cụ tìm kiếm trên Facebook và Instagram do Meta cung cấp cho các nhà phát triển bên thứ 3 đã được sử dụng để lấy thông tin cá nhân của người dùng, trong đó có địa chỉ email, vị trí định vị và số điện thoại vào 2 thời điểm: tháng 5/2018 và tháng 9/2019.

Khoảng 553 triệu người dùng ở 106 quốc gia đã bị rò rỉ thông tin và nội dung liên quan đã bị đưa lên một diễn đàn của tin tặc.

Quyết định của DPC được đưa ra 2 tháng sau khi Meta bị khoảng 420 triệu USD vì sai phạm trong xử lý dữ liệu của người dùng Instagram chưa đủ tuổi vị thành niên và 8 tháng sau khi phạt gã khổng lồ công nghệ 17 triệu USD do vi phạm dữ liệu. Meta cũng bị DPC phạt khoảng 233 triệu USD vào tháng 10 năm ngoái vì những vi phạm minh bạch liên quan đến dịch vụ nhắn tin WhatsApp.

Tổng cộng, DPC đã phạt Meta khoảng 945 triệu USD kể từ tháng 10 năm ngoái, mặc dù con số này chưa đến 1% doanh thu năm 2021 của công ty. Cơ quan giám sát hiện tiến hành 13 cuộc điều tra thêm về các hoạt động của Meta.

Hầu hết các công ty công nghệ lớn, bao gồm Google, Apple, Facebook và Twitter, đều đặt trụ sở chính của Liên minh châu Âu (EU) tại Ireland, với lý do quốc gia này đánh thuế doanh nghiệp thấp. Theo đó, DPC đã yêu cầu đảm bảo các công ty này tuân thủ Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) của EU, một luật về quyền riêng tư mở rộng được ban hành vào năm 2018.

Phan Anh


Ngũ Giác Đài: Tới 2035, Trung Quốc có thể có 1.500 đầu đạn hạt nhân – 30/11/2022 – Reuters 

Phi đạn đạn đạo liên lục địa DF-5B của Trung Quốc.

Phi đạn đạn đạo liên lục địa DF-5B của Trung Quốc. 

Trung Quốc có thể sẽ có kho dự trữ 1.500 đầu đạn hạt nhân vào năm 2035 nếu nước này tiếp tục với tốc độ gầy dựng hạt nhân hiện tại, theo một báo cáo do Ngũ Giác Đài công bố ngày 29/11.

Con số này nhấn mạnh mối lo ngại ngày càng tăng của Hoa Kỳ về ý định mở rộng kho vũ khí hạt nhân của Trung Quốc, mặc dù các dự báo không cho thấy Trung Quốc đang đẩy nhanh tốc độ phát triển đầu đạn hạt nhân vốn đã rất nhanh của mình.

Một quan chức quốc phòng cấp cao của Hoa Kỳ nói trong một cuộc họp báo về báo cáo thường niên của Ngũ Giác Đài về quân đội Trung Quốc: “Họ đã gầy dựng nhanh chóng đến mức quá đáng không thể giữ kín.”

“Điều này làm dấy lên câu hỏi liệu họ có đang chuyển hướng khỏi một chiến lược đề ra dựa trên điều họ gọi là biện pháp ngăn chặn tinh gọn và hiệu quả hay không.”

Báo cáo, chủ yếu đề cập đến các hoạt động trong năm 2021, cho biết Trung Quốc hiện có kho dự trữ hạt nhân hơn 400 đầu đạn.

Dự đoán của Ngũ Giác Đài về việc Trung Quốc có kho vũ khí hạt nhân 1.000 đầu đạn vào năm 2030 vẫn không thay đổi và dự báo cho năm 2035 dựa trên tốc độ mở rộng không thay đổi, quan chức vừa kể cho biết.

Trung Quốc nói kho vũ khí của họ kém hơn so với của Mỹ và Nga, và họ sẵn sàng đối thoại, nhưng chỉ khi nào Washington giảm kho dự trữ hạt nhân ngang bằng với Trung Quốc.

Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Hoa Kỳ có kho dự trữ khoảng 3.700 đầu đạn hạt nhân, trong đó có khoảng 1.740 đầu đạn đã được triển khai.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã báo hiệu trong Đại hội Đảng Cộng sản vào tháng 10 rằng Trung Quốc sẽ tăng cường khả năng răn đe chiến lược, một thuật ngữ thường được sử dụng để mô tả vũ khí hạt nhân.

Báo cáo của Ngũ Giác Đài cũng nhắc lại mối lo ngại về việc Bắc Kinh gia tăng áp lực lên Đài Loan tự trị, một hòn đảo mà Trung Quốc coi là một tỉnh ly khai.

Quan chức Hoa Kỳ nói Washington không thấy một cuộc xâm lược Đài Loan sắp xảy ra.


Biểu tình ở Trung Quốc khiến thị trường chứng khoán “chao đảo”, giá dầu sụt giảm

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2022/11/thi-truong-chung-khoang-sut-giam-o-TQ.jpg

Một đợt bùng phát các cuộc biểu tình hiếm thấy chống lại chính sách phòng chống dịch zero-COVID ở Trung Quốc đã làm rung chuyển thị trường chứng khoán và năng lượng toàn cầu. (Nguồn: Panorama Images/ Shutterstock) 

Một vụ hỏa hoạn ở Urumqi, Tân Cương, đã gây ra các cuộc biểu tình hiếm thấy ở các thành phố lớn của Trung Quốc phản đối chính sách zero-COVID, và cũng làm giảm kỳ vọng về tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc. Ngày 28/11, thị trường chứng khoán toàn cầu bị sốc, giá dầu và giá hàng hóa giảm.

Hãng Reuters của Anh đưa tin, cuối tuần trước, Thượng Hải, Bắc Kinh và các thành phố lớn khác ở Trung Quốc đã nổ ra các cuộc biểu tình hiếm thấy phản đối chính sách phòng chống dịch zero-COVID.

Từ đường phố của một số thành phố Trung Quốc, đến hàng chục khuôn viên trường đại học, những người biểu tình đã thể hiện sự phản kháng dân sự chưa từng có kể từ năm 2012.

Tối ngày 27/11, những người biểu tình đã đụng độ với cảnh sát vì chính sách zero-COVID ở Thượng Hải. Một sinh viên đại học ở Thượng Hải cho biết: “Điều chúng tôi phản đối là những hạn chế đối với quyền của người dân, hạn chế tự do cá nhân và cuộc sống dưới danh nghĩa ngăn chặn virus.”

Các cuộc biểu tình phản đối chính sách zero-COVID cũng diễn ra ở Vũ Hán, Thượng Hải, Thành Đô và một phần của thủ đô Bắc Kinh.

Ngày 28/11, cảnh sát ở Bắc Kinh và Thượng Hải tuần tra hiện trường các cuộc biểu tình vào cuối tuần. Tại một cuộc họp báo thường kỳ ở Bộ Ngoại giao Trung Quốc, phát ngôn viên Triệu Lập Kiên bác bỏ thông tin cho rằng có sự tức giận lan rộng ở Trung Quốc về chính sách zero-COVID.


Trung Quốc nới lỏng hạn chế chống Covid để xoa dịu người biểu tình

Sau mấy năm sống trong phong tỏa covid — hoặc với nỗi lo bị phong tỏa — nhiều người Trung Quốc đã cảm thấy quá đủ. Cuối tuần qua hàng chục nghìn người đã xuống đường ở Bắc Kinh, Thượng Hải và những nơi khác, trong một làn sóng phản đối chưa từng có để bày tỏ sự tức giận đối với chính phủ. “Chúng tôi không muốn bị phong tỏa, chúng tôi muốn tự do” là một trong các khẩu hiệu của họ.

Dĩ nhiên chính phủ sẽ không trao những quyền tự do ngôn luận mà người biểu tình yêu cầu. Nhưng họ muốn xoa dịu phần nào bằng cách nới lỏng mà không làm tê liệt hệ thống y tế quốc gia. Hôm thứ Ba, Ủy ban Y tế Quốc gia đã công bố kế hoạch “đẩy nhanh tiêm vắc-xin covid cho người cao tuổi.” Giới chức nói cho đến nay chỉ 66% người trên 80 tuổi đã được tiêm nhắc lại, sau khi đã tăng từ 40% hồi đầu tháng. Đó là một bước đi thực tế. Nhưng đối với những người đã dành cả cuối tuần để hô “Đả đảo Tập Cận Bình,” bấy nhiêu có thể là chưa đủ để xoa dịu cơn thịnh nộ của họ.


Tình hình kinh tế Ấn Độ

Không nhiều nước có được đà phục hồi kinh tế hậu covid-19 tích cực như Ấn Độ. Mức tăng trưởng năm trong quý hai của nước này lên tới 13,5% (dù là nhờ so với mức nền thấp của 2021). Đà phục hồi như vậy là một phần lý do tại sao IMF dự đoán Ấn Độ sẽ tăng trưởng 7% trong năm 2022, qua đó thay Anh làm nền kinh tế lớn thứ năm thế giới. Nhưng tốc độ tăng trưởng có lẽ đang bình thường hóa phần nào. Dữ liệu được công bố vào thứ Tư nhiều khả năng cho thấy tăng trưởng năm nhỏ hơn nhiều so với mức 6,2% của quý‎ 3, theo khảo sát các nhà kinh tế của Bloomberg.

Suy thoái kinh tế toàn cầu đang ảnh hưởng đến xuất khẩu của Ấn Độ; trong khi hoạt động sản xuất còn trì trệ. Bên cạnh đó là môi trường lãi suất cao dẫn đến thắt chặt dự kiến ​​cho đến năm sau (mặc dù có thuyên giảm). Nhưng đó không phải tin xấu. Ngoài việc giúp kiềm chế lạm phát, đang ở mức 6,8%, các nhà kinh tế tin nhu cầu trong nước yếu đi còn giúp giảm thâm hụt thương mại và tài khóa.


Lạm phát dường như đã đạt đỉnh ở châu Âu?

Phần lớn châu Âu đang chìm trong sương mù, hệt như triển vọng lạm phát của họ. Ở Mỹ, lạm phát đang dần giảm. Nhưng tại khu vực đồng euro, các nhà phân tích vẫn đang tự hỏi lạm phát có thể tăng đến đâu. Câu trả lời sẽ có trong dữ liệu chỉ số giá tiêu dùng HICP của khối, được công bố vào thứ Tư. Nó sẽ giúp Ngân hàng Trung ương châu Âu quyết định tăng lãi suất bao nhiêu vào ngày 15 tháng 12.

Các ước tính ban đầu từ Đức và Tây Ban Nha cho tháng 11 cho thấy lạm phát toàn phần có thể đã qua đỉnh. Lạm phát theo năm ở Tây Ban Nha được ghi nhận ở mức 6,8% (giảm từ 7,3% của tháng 10). Còn tại Đức, lạm phát tính theo năm giảm 0,4 điểm phần trăm xuống còn 10%. Dữ liệu từ các bang của Đức cũng cho thấy điều tương tự. Nhưng lạm phát cơ bản hay lạm phát “cốt lõi,” trong đó không tính giá năng lượng và lương thực, và là thước đo tốt hơn cho áp lực lạm phát tương lai, vẫn còn cao ở cả Đức và Tây Ban Nha.


Đảng Dân chủ Mỹ sắp có dàn lãnh đạo mới ở Hạ viện 

Vào thứ Tư, phe Dân chủ tại Hạ viện Mỹ, sau khi mất đa số trong cuộc bầu cử giữa kỳ, sẽ chọn các lãnh đạo mới. Nancy Pelosi, 82 tuổi, đã lãnh đạo họ suốt 19 năm qua. Steny Hoyer và Jim Clyburn, những người giữ vị trí số hai và số ba, cũng đã 83 và 82 tuổi. Cấu trúc quyền lực ở tuổi tám mươi này khiến các nghị sĩ Dân chủ trẻ tuổi đầy tham vọng thất vọng. Để xoa dịu họ, từ năm 2018 bà Pelosi đã hứa nhường chức vụ cao nhất vào năm 2022.

Người thay bà gần như chắc chắn sẽ là Hakeem Jeffries. Ở tuổi 52, ông là một nhân vật tự do chủ nghĩa nhưng thực dụng như bà Pelosi. Katherine Clark, 59 tuổi, và Pete Aguilar, 43 tuổi, sẽ là hai cấp phó. Được dàn xếp bởi Pelosi, người muốn có một quá trình chuyển đổi có trật tự, cơ cấu này cho thấy quyền lực to lớn của bà. Nhưng nội bộ đảng Cộng hòa không suôn sẻ như vậy. Những người bảo thủ theo đường lối cứng rắn đang từ chối ủng hộ Kevin McCarthy, nhà lãnh đạo mới được bầu của đảng này tại Hạ viện—cho thấy sự chia rẽ khi đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện vào năm tới.


Hoa Kỳ – Quan chức Fed gửi đi tín hiệu chính sách ‘thắt chặt hơn thay vì nới lỏng’ – Tác giả Naveen Athrappully 

Thứ tư, 30/11/2022

Quan chức Fed gửi đi tín hiệu chính sách ‘thắt chặt hơn thay vì nới lỏng’

Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis James Bullard trình bày trong cuộc phỏng vấn với AFP tại Hoa Thịnh Đốn, hôm 06/08/2019. (Ảnh: Alastair Pike/AFP qua Getty Images) 

Ông Jim Bullard, Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, đã bác bỏ khả năng ngân hàng trung ương nới lỏng lập trường thắt chặt chính sách của mình, cảnh báo rằng thay vào đó, khả năng đó có thể trở nên mạnh mẽ hơn. 

Ông Bullard cho biết trong một cuộc phỏng vấn với MarketWatch hôm 28/11: “Các thị trường đang định giá thấp rủi ro mà FOMC [Ủy ban Thị trường Mở Liên bang] sẽ phải thắt chặt hơn thay vì giảm thắt chặt để kiềm chế lạm phát rất lớn mà chúng ta có ở Hoa Kỳ.” Ông tin rằng Fed có thể dừng lại sau khi lãi suất vượt 5% và có thể “sẽ phải duy trì ở mức đó” trong năm 2023 và 2024. 

Lãi suất quỹ liên bang chỉ là 0.25% vào đầu năm, sau đó đã được đẩy lên 3.75–4.0% vào tháng 11. Chi phí đi vay hiện ở mức cao nhất kể từ năm 2008. 

Trong cuộc phỏng vấn trên, ông Bullard bác bỏ ý kiến ​​cho rằng Fed từ bỏ mục tiêu lạm phát 2%, cảnh báo rằng đó sẽ là một “ý tưởng hoàn toàn tồi tệ đối với môi trường này”. 

Một quyết định như vậy sẽ gây ra “sự hỗn loạn toàn cầu” liên quan đến lạm phát và đưa đất nước “gần như chắc chắn rơi vào tình trạng hỗn loạn của những năm 1970.” 

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 12 tháng, một thước đo lạm phát hàng năm, ở mức 7.7% trong tháng Mười. CPI hàng năm đã duy trì ở mức hoặc cao hơn 7.5% cho mỗi tháng trong năm nay. So sánh một cách tương đối, vào tháng Một năm 2021, tỷ lệ lạm phát 12 tháng chỉ là 1.4%. 

Chính sách hạn chế

Ông Bullard nói rằng lãi suất theo chính sách của Fed cần đạt đến mức thấp nhất trong phạm vi 5.0–7.0% để đủ hạn chế lạm phát. 

Ông nói: “Thực tế là thị trường lao động quá mạnh cho phép chúng tôi theo đuổi chiến lược giảm lạm phát của mình ngay bây giờ và cố gắng kiểm soát lạm phát ngay bây giờ. Vì vậy, chúng tôi không diễn lại những năm 1970, khi FOMC vào thời điểm đó đã mất 15 năm để kiểm soát lạm phát.” 

Thừa nhận rằng suy thoái kinh tế là không thể tránh khỏi, vị quan chức Fed này cho biết ông đang kỳ vọng nền kinh tế Mỹ sẽ chứng kiến ​​tốc độ tăng trưởng GDP dưới xu hướng vào năm 2023. 

Biên bản cuộc họp chính sách tháng này của FOMC đã chỉ ra rằng Fed không cho rằng áp lực lạm phát đang giảm bớt. 

Những người tham gia chỉ ra rằng rủi ro lạm phát vẫn “nghiêng về hướng tăng” và việc giảm lạm phát liên tục có thể đòi hỏi “các điều kiện tài chính thắt chặt hơn mức giả định”.

Cuộc khảo sát về Kỳ vọng của Người tiêu dùng vào tháng Mười năm 2022 của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã chỉ ra rằng kỳ vọng lạm phát của người Mỹ đã tăng lên trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Trong khi đó, kỳ vọng thất nghiệp đạt mức cao nhất kể từ tháng 04/2020.

Naveen Athrappully 

Anh Naveen Athrappully là một phóng viên tin tức đưa tin về các sự kiện kinh doanh và thế giới cho The Epoch Times.

Vân Du biên dịch


Cựu Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân qua đời – 30/11/2022 

Reuters 

Cựu Chủ tịch Giang Trạch Dân tại Đại hội 19 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, ngày 18/10/2017.

Cựu Chủ tịch Giang Trạch Dân tại Đại hội 19 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, ngày 18/10/2017. 

Cựu Chủ tịch Trung Quốc Giang Trạch Dân qua đời hôm 30/11 ở tuổi 96 vì bệnh bạch cầu và suy đa tạng, Reuters dẫn truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin.

Ông Giang qua đời lúc 12:13 chiều tại thành phố Thượng Hải, quê hương của ông, Tân Hoa Xã loan tin và đăng một bức thư gửi của Đảng Cộng sản cầm quyền, quốc hội, chính phủ và quân đội gửi đến người dân Trung Quốc thông báo về sự ra đi của ông.

“Sự ra đi của đồng chí Giang Trạch Dân là một tổn thất khôn lường đối với Đảng, quân đội và nhân dân các dân tộc của chúng ta”, bức thư viết, cho biết thông báo được đưa ra với “sự đau buồn sâu sắc.”

Bức thư mô tả “Đồng chí Giang Trạch Dân kính yêu của chúng ta” là một nhà lãnh đạo kiệt xuất có uy tín cao, một người theo chủ nghĩa Mác vĩ đại, một chính khách, nhà chiến lược quân sự và nhà ngoại giao, đồng thời là một chiến binh cộng sản đã được thử thách lâu năm.

Ông Giang lãnh đạo Đảng Cộng sản cầm quyền của Trung Quốc để che khuất sự im lặng sau cuộc đàn áp đẫm máu Thiên An Môn đối với những người biểu tình ủng hộ dân chủ vào năm 1989, nhưng ông đã đưa đất nước thoát khỏi sự cô lập ngoại giao sau đó, hàn gắn hàng rào với Hoa Kỳ và chứng kiến sự bùng nổ kinh tế chưa từng có.

Lần cuối cùng người ta nhìn thấy ông Giang xuất hiện trước công chúng là vào tháng 10/2019 cùng với các cựu lãnh đạo khác xem cuộc duyệt binh tại Quảng trường Thiên An Môn đánh dấu kỷ niệm 70 năm thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Dưới thời ông Giang, Trung Quốc đã vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính châu Á 1997-1998, gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001 và giành quyền đăng cai Thế vận hội Mùa hè 2008 tại Bắc Kinh.

Ông Giang coi một trong những thành tựu đáng tự hào nhất của mình là việc Hong Kong được trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997 sau hơn 150 năm cai trị của Anh, mặc dù việc trao trả lãnh thổ này đã được nhà lãnh đạo tối cao Đặng Tiểu Bình thoả thuận vào năm 1984.

Quan trọng hơn có lẽ là thuyết “Ba đại diện” của ông, một lý thuyết tiến bộ với một cái tên khó hiểu, đã giúp định hình Trung Quốc hiện đại bằng cách mời các doanh nhân – những người từng bị săn đuổi như những con chó của chủ nghĩa tư bản – tham gia vào đảng cộng sản.

Bất chấp những tin đồn rằng ông muốn bám lấy quyền lực, ông Giang nghỉ hưu vào năm 2002, trao lại quyền lực cho Hồ Cẩm Đào trong quá trình chuyển đổi lãnh đạo không đổ máu đầu tiên của Trung Quốc kể từ cuộc cách mạng năm 1949.


Bất ổn tiếp tục ở Quảng Châu khi người dân tức giận vì lệnh phong tỏa – Yvette Tan – BBC News 

clash in haizhu

Nguồn hình ảnh, Reuters/Chụp lại hình ảnh, 

Người dân ném mảnh vỡ và thủy tinh vào cảnh sát

Người dân ở thành phố Quảng Châu, Nam Trung Quốc đã đụng độ với cảnh sát trong đêm trong vụ biểu tình mới nhất phản đối các biện pháp chống dịch Covid nghiêm ngặt ở nước này. 

Hình ảnh chia sẻ trên mạng cho thấy cảnh sát mặc đồ bảo hộ trắng cầm lá chắn chống bạo động để đỡ các mảnh vụn và thủy tinh mà người biểu tình ném vào họ. 

Một video khác cho thấy người biểu tình bị còng tay đưa đi. 

Hôm thứ Tư, các quan chức Quảng Châu nói các biện pháp chống dịch Covid sẽ được nới lỏng ở một vài quận. 

Trong những ngày gần đây, Trung Quốc ghi nhận số ca nhiễm mới kỷ lục. 

Theo các tin đăng trên mạng xã hội, các cuộc biểu tình xảy ra hôm thứ Ba và sáng sớm thứ Tư ở quận Hải Châu. 

Một người dân Quảng Châu nói với hãng tin AFP rằng ông thấy chừng 100 cảnh sát tập trung ở làng Houjiao ở quận Hải Châu và bắt giữ ba người đàn ông. 

Quận Hải Châu cũng là hiện trường nơi các cuộc biểu tình đầy giận dữ đã xảy ra hồi đầu tháng. 

Các cuộc bất ổn mới nhất diễn ra sau làn sóng biểu tình ở Trung Quốc hồi cuối tuần, được châm ngòi bởi hỏa hoạn tại một tòa nhà cao tầng ở vùng Tân Cương khiến 10 người thiệt mạng hôm thứ Năm tuần trước. Nhiều người Trung Quốc tin rằng các biện pháp chống dịch Covid ở thành phố này đã gián tiếp gây ra cái chết của người dân. Tuy nhiên chính quyền phủ nhận điều này. 

Điều này khiến người dân ở Thượng Hải và Bắc Kinh và các thành phố lớn xuống đường biểu tình, yêu cầu chính quyền chấm dứt các biện pháp chống Covid – và một số người kêu gọi Chủ tịch Tập Cận Bình từ chức. 

Các cuộc biểu tình này tan dần sau khi có sự hiện diện của nhiều cảnh sát ở những nơi biểu tình diễn ra. 

Cơ quan an ninh Trung Quốc kêu gọi xử lý các “thế lực thù địch” và có tin cảnh sát đã liên lạc với người biểu tình, bắt họ phải cung cấp thông tin họ đã ở đâu làm gì. 

Hôm thứ Ba, nhân viên y tế được hỏi liệu có kế hoạch nới lỏng các biện pháp chống Covid trong bối cảnh đã xảy ra biểu tình – và một quan chức nói Trung Quốc sẽ “điều chỉnh” các biện pháp để kiểm soát “tác động tiêu cực lên đời sống và kế sinh nhai của người dân”. 

Trung Quốc tiếp tục là nền kinh tế lớn duy nhất duy trì chính sách zero-Covid, với chính quyền địa phương dập các ổ dịch, dù nhỏ, bằng các biện pháp xét nghiệm đại trà, cách ly và phong tỏa gấp. 

Mặc dù Trung Quốc phát triển các loại vaccine Covid riêng của họ, chúng không hiệu quả bằng vaccine làm bằng công nghệ mRNA – chẳng hạn như Pfizer và Moderna – được sử dụng ở các nơi khác. 

Hai liều vaccine Pfizer/BioNTech có tác dụng bảo vệ người tiêm khỏi bị ốm nặng hay tử vong tới 90%, trong khi tỷ lệ này với Sinovac của Trung Quốc chỉ là 70%.

Người dân Trung Quốc cũng chưa được tiêm đủ liều. Còn quá ít người cao tuổi – những người có nguy cơ tử vong cao nhất vì Covid – đã được tiêm chủng. 

HIện cũng có rất ít “miễn nhiễm tự nhiên” từ những người đã bị Covid vì Trung Quốc đã ngăn không cho virus Corona vào cộng đồng. 

Điều này có nghĩa các chủng virus mới lan nhanh hơn rất nhiều so với chủng đầu xuất hiện ở Trung Quốc cách đây ba năm. Nguy cơ chủng virus mới thâm nhập vào Trung Quốc từ nước ngoài là thường xuyên hiện hữu.