Thời sự Thứ Tư 03/05/2023: *Mỹ sát cánh với Philippines chống Trung Quốc. *Việt Nam, Trung Quốc ủng hộ nghị quyết LHQ xác nhận Nga xâm lược Ukraine. *Miến Điện ân xá hơn 2.000 tù chính trị. *NATO mở văn phòng tại Nhật Bản..

Share this post on:

Võ Thái Hà tổng hợp


Mỹ sát cánh với Philippines đương đầu với Trung Quốc trên Biển Đông 

03/5/2023 

Tổng thống Ferdinand Marcos vừa có chuyến thăm Washington nhằm hâm nóng mối quan hệ với Mỹ 

Mỹ sát cánh với Philippines – nước đồng minh có hiệp ước – trước sự quấy rối của tàu hải cảnh Trung Quốc trên Biển Đông và Mỹ vẫn quan ngại sâu sắc về ‘sự hăm dọa’ của Bắc Kinh, một quan chức Mỹ cấp cao cho biết hôm 2/5.

Chuyến công du Mỹ trong tuần này của Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos (con) nêu bật lên sức mạnh và tính bền vững của liên minh hai nước, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, ông Daniel J. Kritenbrink, nói.

Philippines hôm 28/4 cáo buộc tàu hải cảnh Trung Quốc ‘chuyến hướng nguy hiểm’ và ‘có chiến thuật hung hăng’ ở Biển Đông, trong sự cố đối đầu trên biển nữa giữa hai nước.

Phía Trung Quốc cho biết các tàu Philippines đã có ‘những động thái khiêu khích có chủ ý’.

“Chúng tôi vẫn quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc tiếp tục hăm dọa và quấy rối các tàu Philippines khi họ tiếp tục tuần tra thường xuyên thật sự trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines”, ông Kritenbrink phát biểu trong cuộc họp qua truyền hình từ Mỹ.

“Những hành động và hành vi như của Bắc Kinh thực sự là không thể chấp nhận được”.

Ông Kritenbrink cũng cho biết Mỹ và các đối tác ý thức được tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình trên eo biển Đài Loan.

Philippines và Mỹ hôm 1/5 đã tái khẳng định liên minh an ninh kéo dài hàng chục năm giữa hai nước trong chuyến công du đánh dấu bước ngoặt đột phá trong quan hệ song phương, trong lúc cả hai nước đang cố gắng đẩy lùi sự hăng của Trung Quốc ở gần Đài Loan và trên Biển Đông.

Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 1/5 nói với Tổng thống Philippines Marcos rằng cam kết của Mỹ vững chắc như ‘sắt đá’ về việc bảo vệ đồng minh theo hiệp ước . Ông Marcos nói khu vực này ‘hẳn là nơi có tình hình địa chính trị phức tạp nhất thế giới hiện nay’.

Dưới thời cựu Tổng thống Rodrigo Duterte, người tiền nhiệm của ông Marcos có lập trường chống Mỹ, mối quan hệ giữa hai nước đã xấu đi khi ông Duterte tìm cách tranh thủ Trung Quốc và công khai chỉ trích Washington.

Ông Kritenbrink nói ông ‘đặc biệt tin tưởng’ về quan hệ song phương.


Việt Nam, Trung Quốc bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của LHQ nói Nga xâm lược Ukraine

Nguồn hình ảnh, UN / Chụp lại hình ảnh, 

03/5/2023

BBC News

Việt Nam, Trung Quốc bất ngờ bỏ phiếu ủng hộ một nghị quyết của Liên hợp quốc về hành động xâm lược quân sự của Nga đối với Ukraine vào hôm 26/4.

Cụ thể, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm 26/4 đã thông qua Nghị quyết khuyến khích Liên Hợp Quốc và Hội đồng Châu Âu tăng cường hợp tác ở tất cả các cấp để giải quyết hiệu quả nhiều chủ đề khác nhau.

Nghị quyết do 48 quốc gia đề xuất, trong đó có Ukraine, có đoạn đề cập đến “những thách thức chưa từng có mà châu Âu phải đối mặt, sau hành động xâm lược của Nga đối với Ukraine và Gruzia”.

Bà Bà Nataliya Zhynkina, Tham tán chính trị Ukraine tại Việt Nam bình luận với BBC về việc bỏ phiếu cho Nghị quyết mới nhất này:

“Chúng tôi hoan nghênh sự đoàn kết trong việc xác định hành vi xâm lược của Nga đối với Ukraine và Gruzia cùng những thách thức mà hành động đó gây ra đối với hòa bình và an ninh toàn cầu. Điều quan trọng là phải hiểu lý do của một vấn đề để tìm giải pháp thích hợp.”

Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào 24/02/2022, Hà Nội đã kiên trì với đường lối đối ngoại mà Thủ tướng Phạm Minh Chính từng nhấn mạnh là “không chọn bên mà chọn công lý và lẽ phải”.

Giáo sư Carl Thayer nói với BBC, việc bỏ phiếu này phản ánh Việt Nam chọn ủng hộ chủ nghĩa đa phương để làm giàn giáo, chống đỡ áp lực từ các cường quốc.


Việt Nam, Trung Quốc theo đa số

Nghị quyết A/RES/77/284 đã được thông qua với 122 phiếu thuận. 18 quốc gia bỏ phiếu trắng và 5 bỏ phiếu chống.

Lần đầu tiên, tất cả các quốc gia thuộc khối ASEAN lần đầu tiên thống nhất bỏ phiếu ủng hộ Nghị quyết có liên quan đến cuộc xung đột diễn ra ở Ukraine. 

Khối này từng bị chỉ trích về sự chia rẽ, thông qua vấn đề Biển Đông, chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, cuộc đảo chính ở Myanmar và gần nhất là cuộc chiến giữa Ukraine – Nga.

Đây cũng là lần đầu tiên mà Trung Quốc và Việt Nam theo phe đa số ủng hộ một nghị quyết của Liên Hợp Quốc trong đó có phần nêu rõ hành động “Nga xâm lược ở Ukraine và Gruzia trước đó”.

Báo chí nhà nước Việt Nam lâu nay vẫn gọi cuộc xâm lược của Nga là “Chiến dịch quân sự đặc biệt”, theo đúng cách truyền thông Nga sử dụng, trong khi đối với các nước phương Tây, đây thực sự là cuộc xâm lược vào một quốc gia có chủ quyền, lãnh thổ. 

Nguyên văn đoạn thứ chín của nghị quyết A/RES/77/284:

“Cũng công nhận rằng những thách thức chưa từng có mà Châu Âu đang phải đối mặt sau cuộc xâm lược của Liên bang Nga chống lại Ukraine và Gruzia trước đó, cũng như việc chấm dứt tư cách thành viên của Liên bang Nga trong Hội đồng Châu Âu, đòi hỏi tăng cường hợp tác giữa Liên Hợp Quốc và Hội đồng Châu Âu, đặc biệt là để nhanh chóng khôi phục và duy trì hòa bình và an ninh dựa trên sự tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của bất kỳ Quốc gia nào, đảm bảo việc tuân thủ nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế trong thời gian chiến sự, bồi thường cho các nạn nhân và đưa tất cả những người chịu trách nhiệm về những vi phạm pháp luật quốc tế ra trước công lý.”

Nguồn hình ảnh, UN

Với diễn biến mới nhất, nhiều người chỉ ra sự “đồng điệu” cả sáu lần bỏ phiếu tại Đại hội đồng LHQ giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Cụ thể, lần đầu tiên, ngày 1/3/2022, khi bỏ phiếu nghị quyết lên án cuộc xâm lược của Nga đối với Ukraine trong phiên họp đặc biệt khẩn cấp lần thứ 11 của Đại hội đồng LHQ, Việt Nam bỏ phiếu trắng.

Lần thứ hai, ngày 24/3, Đại hội đồng LHQ ra nghị quyết yêu cầu bảo vệ dân thường, Việt Nam cũng bỏ phiếu trắng.

Lần thứ ba, ngày 7/4/2022, đề nghị trục xuất Nga khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, Việt Nam bỏ phiếu chống.

Lần thứ tư, ngày 12/10 rạng sáng 13/10/2022 theo giờ Việt Nam, Việt Nam tiếp tục bỏ phiếu trắng đối với Nghị quyết kêu gọi các quốc gia trên thế giới chống Nga sáp nhập bốn vùng lãnh thổ của Ukraine.

Lần thứ năm, ngày 23/2/2023, Việt Nam tiếp tục bỏ phiếu trắng như Trung Quốc đối với nghị quyết lên án Nga xâm lược Ukraine và kêu gọi chấm dứt cuộc xung đột Nga – Ukraine, trong bối cảnh tròn một năm chiến sự.

Lần mới nhất này, ngày 26/4, Việt Nam và Trung Quốc “gia nhập” phe đa số, ủng nghị quyết về Liên Hợp Quốc và Hội đồng Châu Âu tăng cường hợp tác ở tất cả các cấp để giải quyết hiệu quả nhiều chủ đề khác nhau. Trong đó có việc thừa nhận hành động xâm lược quân sự của Nga đối với Ukraine.


Trung Quốc – nhà kiến tạo hòa bình?

Cũng trong hôm 26/4, Tổng thống Ukraine Zelensky thông báo trên Twitter rằng ông “đã có một cuộc điện đàm dài và đầy ý nghĩa với Chủ tịch Tập Cận Bình”, 

Đây là cuộc gọi đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược vào Ukraine. Theo đó, ông Tập nói với ông Zelensky rằng “đối thoại và đàm phán” là “lối thoát duy nhất” cho cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, vốn đã dẫn đến thương vong trực tiếp cho hơn 350.000 binh sĩ.

Trung Quốc sẽ cử một đặc phái viên tới Ukraine và “các quốc gia khác” sau cuộc điện đàm đầu tiên này.

Ông Tập nhấn mạnh rằng Trung Quốc luôn “đứng về phía hòa bình” và 

“thúc đẩy các cuộc hòa đàm”, theo đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV.

Tháng 2 vừa qua, Bắc Kinh đã công bố một tài liệu gồm 12 điểm. Trong đó, Bắc Kinh kêu gọi một “giải pháp chính trị” cho cuộc khủng hoảng ở Ukraine.

Bắc Kinh cũng làm trung gian giúp giảm thiểu căng thẳng giữa Saudi Arabia và Iran trong một trong sự xoay trục chính sách ngoại giao lớn nhất của chính quyền Tập Cận Bình; Trung Quốc đã thực hiện được điều này ở Trung Đông, nơi mà sự can thiệp của Mỹ đã bị sa lầy trong những khó khăn và thất bại – đó mới là điều được coi là quan trọng bật nhất.

Chủ tịch Trung Quốc sau đó đến thăm Nga và gặp Tổng thống Vladimir Putin vào tháng 3, với vai trò “nhà kiến tạo hòa bình” và ngoại giao “đắc nhân tâm” mà Bắc Kinh thể hiện, nhiều người kỳ vọng ông Tập sẽ thuyết phục Moscow kết thúc xung đột.

Nỗ lực ngoại giao trên đặt Trung Quốc vào vị trí là một nhà trung gian quyền lực toàn cầu có thể có cội nguồn từ chủ trương “Trung Hoa dân tộc phục hưng”, một khái niệm dân tộc chủ nghĩa lâu đời nhằm đưa Trung Quốc giành lại vị trí trung tâm của mình trên thế giới.

Tuy nhiên, Mỹ và các đồng minh Phương Tây có sự ngờ vực sâu sắc về động cơ của Trung Quốc, đề cập Bắc Kinh đã từ chối lên án Nga và cung cấp nguồn sống kinh tế cho Moscow trong khi các nước khác đang gia tăng các lệnh trừng phạt.

Trả lời phỏng vấn đài Pháp LCI hôm 21/4, Đại sứ Trung quốc Lư Sa Dã ở Pháp (Lu Shaye) nêu ra quan điểm gợi ý rằng các nước thuộc Liên Xô cũ như Ukraine “không có chủ quyền quốc gia thực thụ”.

Phát biểu này của ông Lư vấp phải sự phê phán từ ông Mykhaylo Podolyak, trợ lý cho tổng thống Ukraine, cho rằng Trung Quốc “nếu muốn làm nhà đàm phán trung gian hòa giải thì không thể chỉ nhai lại quan điểm của Nga”.

Một số báo châu Âu cho rằng phát biểu của ông Lư chứng tỏ những lời hoa mỹ mà Chủ tịch Tập Cận Bình nói về vai trò trung gian kiến lập hòa bình trong xung đột Nga-Ukraine chỉ là nói suông.

Theo họ, Trung Quốc thực chất là đồng minh chủ chốt của Nga vì Moscow lâu nay tìm cách hạ thấp chủ quyền của các nước thuộc Liên Xô cũ.

Hôm 24/04, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ, bà Mao Ninh bác bỏ quan điểm của ông Lư Sa Dã.


Mỹ phát hiện thêm một ‘khí cầu bí ẩn’ lơ lửng ngoài khơi bờ biển Hawaii

Các thợ lặn của Hải quân Mỹ đã trục vớt khinh khí cầu do thám của Trung Quốc ngoài khơi bờ biển Myrtle Beach, Nam Carolina, vào ngày 5/2, sau khi nó bị bắn hạ bởi một tên lửa từ máy bay đánh chặn F-22 của Mỹ. (Ảnh: Hải quân Mỹ) 

Hôm 1/5, Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận quân đội Mỹ đang theo dõi một khinh khí cầu tầm cao khác bay qua bờ biển Hawaii và hiện đang hướng tới Mexico.

Một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Mỹ nói với The Epoch Times vào ngày 1/5 rằng, thông qua “các thông số mới được thiết lập để giám sát không phận Hoa Kỳ”, Bộ Quốc phòng Mỹ lần đầu tiên phát hiện ra khí cầu này vào ngày 28/4 ở ngoài khơi bờ biển Hawaii trong lúc nó đang lơ lửng ở độ cao khoảng 36.000 feet (khoảng 10.973 mét), 

Mỹ vẫn đang trong quá trình xác định mục đích và chủ sở hữu của khinh khí cầu không người lái này. Tuy nhiên, người phát ngôn cho biết “không có dấu hiệu nào cho thấy nó được vận hành hoặc kiểm soát bởi bất kỳ tác nhân hoặc đối thủ nước ngoài nào”.

“Khinh khí cầu không bay trực tiếp qua cơ sở hạ tầng quốc phòng trọng yếu hoặc các địa điểm nhạy cảm khác của Chính phủ Hoa Kỳ, nó cũng không gây ra mối đe dọa quân sự hoặc thể chất cho những người trên mặt đất”, vị phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, đồng thời nói thêm rằng mặc dù vật thể này bay trong phạm vi của máy bay thương mại, nhưng khinh khí cầu “không gây ra mối đe dọa nào đối với hàng không dân dụng ở Hawaii”.

Theo vị phát ngôn viên, những quan sát này đã khiến Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đồng ý với các chỉ huy quân sự của ông rằng “không cần thực hiện hành động nào đối với khinh khí cầu này”.

Bộ Quốc phòng cho biết khinh khí cầu hiện đã rời khỏi không phận Hawaii và họ sẽ tiếp tục phối hợp với Cục Hàng không Liên bang để theo dõi lộ trình của nó.

Thông tin về khinh khí cầu xuất hiện trong không phận Mỹ gần ba tháng sau khi một khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay trên không phận Mỹ hơn một tuần, đi ngang qua một số địa điểm quân sự nhạy cảm của nước này.

Vật thể này lần đầu tiên được phát hiện ở phía bắc tiểu bang Montana, làm dấy lên lo ngại rằng Bắc Kinh đang do thám các cơ sở hạt nhân của Washington.

Hôm 4/2, Không quân Mỹ đã bắn hạ chiếc khinh khí cầu do thám của Trung Quốc ở ngoài khơi bờ biển Nam Carolina vào lúc 14h40 (theo giờ địa phương).

Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận rằng, một máy bay chiến đấu F-22 đã dùng 1 tên lửa AIM-9X Sidewinder để bắn hạ chiếc khinh khí cầu do thám của Trung Quốc. Các mảnh vỡ của vật thể bay này đã rơi xuống biển, cách bờ biển Mỹ khoảng 6 hải lý (khoảng 11 km).

Trước đó, khinh khí cầu này cũng đã tiến vào vào không phận Canada, xuất hiện cùng thời điểm với một khinh khí cầu của Trung Quốc đi ngang qua châu Mỹ Latinh. Cuối cùng khí cầu này đã bị chính quyền Trung Quốc bắn hạ khi nó đến Đại Tây Dương.

Hôm 3/2, chính quyền Trung Quốc cho biết, thiết bị này là một “khinh khí cầu dân sự” đang tiến hành nghiên cứu khí tượng và “đã đi chệch khỏi lộ trình dự kiến” do bất ngờ bị gió thổi bay khỏi lộ trình.

Tuy nhiên, chính quyền ông Biden đã thẳng thừng bác bỏ tuyên bố trên của Trung Quốc.

Hôm 3/2, Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ, Chuẩn tướng Pat Ryder, cho biết trong một cuộc họp báo rằng, “Chúng tôi hiểu rằng khinh khí cầu này đã vi phạm không phận Mỹ và luật pháp quốc tế, điều này là không thể chấp nhận được. Chúng tôi đã thông báo trực tiếp sự việc này tới quan chức Trung Quốc ở tất cả các cấp”.

“Sự hiện diện của chiếc khinh khí cầu này trong không phận của Hoa Kỳ rõ ràng là sự vi phạm trắng trợn chủ quyền của Mỹ và luật pháp quốc tế. Điều này là không thể chấp nhận được”, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với các phóng viên.

Trong khi đó, Trung Quốc đã bày tỏ “sự bất bình và phản đối mạnh mẽ” trước việc Mỹ bắn hạ khinh khí cầu của nước này, đồng thời cho rằng, Washington đã “phản ứng thái quá” và “vi phạm nghiêm trọng thông lệ quốc tế”, theo một tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 5/2.

“Trung Quốc bày tỏ sự bất bình và phản đối mạnh mẽ việc Mỹ sử dụng vũ lực để tấn công thiết bị bay dân sự. Phía Trung Quốc đã nhiều lần thông báo cho Mỹ sau khi xác minh rằng khí cầu được sử dụng cho mục đích dân sự và [thiết bị này] tiến vào Mỹ với lý do bất khả kháng. Đó hoàn toàn là một tai nạn”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố đăng sáng 5/2, đài CNN đưa tin.

“Trung Quốc rõ ràng đã yêu cầu Mỹ xử lý vụ việc một cách bình tĩnh, chuyên nghiệp và kiềm chế. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ cũng tuyên bố rằng khinh khí cầu sẽ không gây ra mối đe dọa quân sự nào đối với lực lượng mặt đất”, tuyên bố cho hay.

“Trung Quốc sẽ kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty có liên quan, đồng thời bảo lưu quyền đưa ra các phản ứng cần thiết hơn nữa”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết thêm.

Kể từ đó, các quan chức Mỹ đã chia sẻ thông tin với các quốc gia khác về chương trình khinh khí cầu do thám của Trung Quốc. Washington cho rằng, Trung Quốc đã tiến hành chương trình này để nhắm vào ít nhất 40 quốc gia trên khắp năm châu lục.

Trong cuộc họp báo hôm thứ Hai (1/5), Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre đã chuyển các câu hỏi cho Bộ Quốc phòng.

Tháng trước, các nguồn tin trích dẫn hai quan chức cấp cao ẩn danh của Hoa Kỳ và một cựu quan chức cấp cao của chính quyền tuyên bố rằng khinh khí cầu Trung Quốc đi qua lục địa Hoa Kỳ có thể gửi dữ liệu trở lại Trung Quốc trong thời gian thực, mâu thuẫn với tuyên bố của chính phủ Hoa Kỳ rằng họ đã bảo vệ thành công lợi ích của Mỹ khỏi hoạt động thu thập thông tin tình báo của khí cầu nói trên.

Vào thời điểm đó, phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sabrina Singh từ chối xác nhận thông tin này và nói thêm rằng việc truyền tải thông tin theo thời gian thực có xảy ra hay không là “điều chúng tôi hiện đang phân tích”.

Lam Giang tổng hợp


Giao tranh ác liệt gần Bakhmut và Marinka, các lực lượng Ukraina đã đẩy lùi hơn 20 cuộc tấn công

Tạ Linh

Giao tranh ác liệt gần Bakhmut và Marinka, các lực lượng Ukraina đã đẩy lùi hơn 20 cuộc tấn công. (Ảnh: Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine). 

Giao tranh ác liệt gần Bakhmut và Marinka, các lực lượng Ukraina đã đẩy lùi hơn 20 cuộc tấn công, ngăn chặn quân Nga chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraina.

Đánh giá này được Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraina đưa ra hôm 02/05 trong bản cập nhật chiến sự hàng ngày.

Theo Bộ này, các lực lượng chiếm đóng của Nga đang tập trung nỗ lực chính vào việc tiến hành các chiến dịch tấn công trên các mặt trận Lyman, Bakhmut, Avdiivka và Marinka. Các lực lượng Ukraina đã đẩy lùi hơn 20 cuộc tấn công của Nga trong ngày qua. Giao tranh ác liệt nhất hiện đang diễn ra ở Bakhmut và Marinka, nơi các lực lượng Ukraina đang trấn giữ phòng tuyến.

Bản cập nhật cũng cho biết, trong ngày 02/05, các lực lượng Nga đã thực hiện ba cuộc tấn công bằng hỏa tiễn, 30 cuộc không kích và khai triển các hệ thống pháo phản lực phóng loạt để tấn công vào các vị trí của lực lượng Ukraina và vào các khu định cư dân sự. Một số thường dân bị thương, một số ngôi nhà và các cơ sở hạ tầng dân sự khác bị hư hại.


Nữ ứng cử viên thủ tướng Thái Lan tranh cử trở lại sau khi sinh con 

03/5/2023 – Reuters 

Paetongtarn Shinawatra của đảng Pheu Thai được coi là ứng viên hàng đầu trong cuộc tổng tuyển cử Thái Lan năm 2023 

Một trong những ứng cử viên hàng đầu cho chức thủ tướng Thái Lan, bà Paetongtarn Shinawatra, hôm 3/5 cho biết bà sẽ nối lại vận động tranh cử vào tuần tới sau khi sinh con cách nay vài ngày, và vẫn tự tin bà sẽ có chiến thắng bầu cử vang dội.

Bà Paetongtarn, 36 tuổi, ứng cử viên hàng đầu trong nhiều cuộc thăm dò dư luận về cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 14/5, vừa xuất hiện trước công chúng lần đầu tiên sau một tháng để giới thiệu người con thứ hai của bà có tên là Prutthasin, tên trìu mến là Thasin, chào đời hôm 1/5.

Đảng Pheu Thai của bà cũng đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò gần đây và đã giành chiến thắng trong tất cả các cuộc bầu cử kể từ năm 2001, trong đó có hai chiến thắng áp đảo.

“Thái Lan cần phải thay đổi và đảng Pheu Thai là câu trả lời duy nhất”, bà phát biểu tại một cuộc họp báo trong một bệnh viện ở Bangkok, ngay sau khi giới thiệu người con vừa chào đời của mình trong lồng ấp, được bà gọi là ‘ân phước’.

“Chúng ta không thể chờ thêm nữa… Nếu đảng Pheu Thai có thể thắng vang dội và lập chính phủ, chúng ta có thể thay đổi ngay lập tức”.

Hầu hết các nhà phân tích đều dự đoán Pheu Thai sẽ không thắng áp đảo và họ sẽ phải lập liên minh, điều mà họ không làm được trong cuộc bầu cử hồi năm 2019. Đó là cuộc bầu cử đầu tiên kể từ khi chính phủ của bà Yingluck Shinawatra, người cô ruột của bà Paetongtarn, bị lật đổ trong một cuộc đảo chính hồi năm 2014.

Một đảng đối lập khác, đảng Tiến Lên, được nhiều người coi là đối tác liên minh khả dĩ nhất của Pheu Thai, hiện có tỷ lệ ủng hộ gia tăng muộn trong các cuộc thăm dò.

Một cuộc thăm dò của Viện Quản lý Phát triển Quốc gia với 2.500 người trên toàn quốc hôm 3/5 cho thấy nhà lãnh đạo đầy sức hút của đảng là Pita Limjaroenrat lần đầu tiên đã dẫn trước bà Paetongtarn, với tỷ lệ ủng hộ là 35,4% so với 29,2% của bà Paetongtarn.

Khi được hỏi về khả năng liên minh với đảng Tiến lên, bà cho biết Pheu Thai sẽ liên minh ‘với các đảng phái ủng hộ chính sách của chúng tôi’ và loại trừ các đối thủ được quân đội hậu thuẫn.

Gia tộc Shinawatra vẫn gây chia rẽ ở Thái Lan. Họ được nhiều người dân yêu mến với những chính sách dân túy trong nhiều năm nhưng bị một số định chế và gia tộc quyền lực nhất của Thái Lan căm ghét.

Thân phụ của bà Paetongtarn, ông Thaksin Shinawatra, là thủ tướng Thái Lan trong 5 năm cho đến khi ông bị quân đội lật đổ trong một cuộc đảo chính hồi năm 2006. Ông và em gái Yingluck đều đang sống lưu vong để tránh phải đi tù về tội lạm dụng quyền lực, những cáo buộc mà họ nói là có động cơ chính trị.

Hôm 1/5, ông Thaksin, hiện 73 tuổi, viết trên Twitter nhắc lại lời hứa rằng ông sẽ trở về Thái Lan sau 15 năm sống lưu vong. Bà Paetongtarn hôm 3/5 nhấn mạnh rằng cho dù cha của bà có trở về nước như thế nào đi nữa cũng không liên quan đến chính trị.

“Cha tôi muốn về nước để chăm sóc cháu ngoại. Ông không nói ông muốn làm thủ tướng”, bà nói.


Miến Điện: Chính quyền quân sự ân xá hơn 2 nghìn tù chính trị

03/5/2023

Một chiếc xe buýt chở các tù nhân được thả rời nhà tù Insein ở Rangoon (Miến Điện) ngày 03/05/2023. AP – Thein Zaw 

Anh Vũ /RFI

Theo AFP, hôm nay, 03/05/2023, chính quyền quân sự Miến Điện thông báo nhân ân xá cho 2.153 tù nhân đã bị kết án vì tội ly khai chống chính quyền quân sự. 

Thông cáo của chính quyền cho biết, quân đội đã trả tự do “2153 tù nhân đang thụ án theo điều khoản 505 (a)”. Điều khoản luật này thường xuyên được chính quyền áp dụng từ sau cuộc đảo chính hôm 01/02/2021 để xử phạt các nhà báo hay nhà hoạt động với lý do có những tuyên bố gây sợ hãi, hoang mang trong dân chúng. Mức án cho cáo buộc  theo điều khoản này lên tới 3 năm tù giam.

Thông cáo cho biết thêm là lệnh ân xá lần này dựa trên cơ sở nhân đạo và những người được thả nếu tái phạm sẽ phải tiếp tục thi hành phần còn lại của án tù cộng thêm với hình phạt bổ sung. 

Theo ghi nhận của AFP, sau khi lệnh ân xá được công bố, sáng hôm nay nhiều người dân đã  tập trung trước nhà tù Insein ở Rangoon. Một chiếc xe bus chở tù nhân đã ra khỏi nhà tù. 

Từ sau cuộc đảo chính, hơn 21 nghìn người đã bị bắt giam vì chống chính quyền quân sự. Giải Nobel Hòa Bình, Aung San Suu Kyi, 77 tuổi, đã bị kết án tổng cộng 33 năm tù với các cáo buộc ngụy tạo vì mục đích chính trị, theo đánh giá của nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền. 

Chính quyền quân sự bị quốc tế thường xuyên tố cáo đã tiến hành trấn áp bằng vũ lực mọi tiếng nói ly khai. Các tổ chức của Liên Hiệp Quốc thẩm định có ít nhất 170 nhà báo đã bị kết án tù tại Miến Điện. Ngoài ra chính quyền quân sự đã đẩy đất nước vào một cuộc xung đột quân sự giữa quân đội và những nhóm chính trị đối kháng hay các sắc tộc nổi dậy, khiến hơn 3400 người chết, theo con số của  các tổ chức bảo vệ nhân quyền.     

Thông báo thả tù chính trị lần này được đưa ra ngay sau cuộc gặp giữa lãnh đạo của chính quyền quân sự Miến Điện Min Aung Hlaing với ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương tại Rangoon  Đây là chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo ngoại giao Trung Quốc đến Miến Điện kể từ khi nổ ra cuộc đảo chính quân sự hồi tháng 2/2021 lật đổ chính phủ dân sự của bà Aung San Suu Kyi. 

Trung Quốc là một đồng minh lớn và là nhà cung cấp vũ khí cho chính quyền quân sự. Bắc Kinh đã không lên án cuộc đảo chính cách đây hai năm. Mặc dù vậy theo nhiều nhà phân tích, Trung Quốc cũng hậu thuẫn và trang bị vũ khí cho nhiều nhóm nổi dậy sắc tộc thiểu số chống lại quân đội chính phủ. 


NATO mở văn phòng tại Nhật Bản, tăng cường sự hiện diện ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương

03/5/2023

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg (T) bắt tay thủ tướng Nhật Fumio Kishida, tại Tokyo, Nhật Bản, ngày 31/01/2023. via REUTERS – POOL 

Thanh Phương /RFI

Liên minh Bắc Đại Tây Dương NATO lên kế hoạch mở văn phòng liên lạc tại Tokyo, Nhật Bản, vào năm tới, theo tin của trang mạng Nikkei Asia hôm nay, 03/05/2023. Đây sẽ văn phòng liên lạc đầu tiên của NATO ở châu Á. 

Văn phòng NATO tại Tokyo sẽ giúp liên minh quân sự tiến hành tham vấn định kỳ với Nhật Bản và các đối tác quan trọng trong khu vực như Hàn Quốc, Úc và New Zealand, trong bối cảnh Trung Quốc nổi lên như một thách thức mới đối với NATO, bên cạnh đối thủ trọng tâm truyền thống của khối này là Nga. 

Theo Nikkei Asia, NATO và Nhật Bản cũng sẽ nâng cấp hợp tác, hướng tới ký kết Chương trình Đối tác phù hợp với từng nước (ITPP) trước Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Vilnius, Litva, vào ngày 11-12/07. Hai bên sẽ tăng cường hợp tác trong việc giải quyết các mối đe dọa trên mạng, phối hợp lập trường về các công nghệ mới nổi và mang tính đột phá, đồng thời trao đổi các tài liệu về việc chống thông tin sai lệch. Các kế hoạch nói trên đã được cả quan chức Nhật Bản và NATO xác nhận.

Dự định mở văn phòng liên lạc lần đầu tiên được thảo luận giữa thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg trong chuyến thăm Tokyo của lãnh đạo Liên minh Bắc Đại Tây Dương vào cuối tháng 1 năm nay. Đến giữa tháng 4, NATO đã đưa ra một dự thảo đề xuất cho 31 nước thành viên của khối này, dự kiến mở văn phòng liên lạc ở Tokyo vào năm 2024. 

NATO hiện đã có các văn phòng liên lạc tương tự tại Liên Hiệp Quốc ở New York, tại Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu ở Vienna, cũng như ở các nước Gruzia, Ukraina, Bosnia- Herzegovina, Moldova và Koweït. Theo Nikkei Asia, Nhật Bản cũng có kế hoạch thành lập một phái bộ độc lập tại NATO, tách phái bộ này khỏi sứ quán Nhật ở Bỉ.

Hội nghị thượng đỉnh của NATO ở Vilnius dự kiến sẽ có sự tham dự của các nhà lãnh đạo Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand – giống như năm ngoái – thể hiện sự tham gia sâu hơn của NATO vào khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. 


XEM THÊM